न्हूगु विकल्प माले माल
कृष्ण प्रजापति
देशय् च्याक्वः तक जूगु सदनया मतदानं नं न्हूम्ह प्रधानमन्त्री ल्ययेत असफल जूगु दु। थथे बारम्बार नेतात बुइगु व देशयात नेतृत्व याइम्ह नेता ल्यये मफयाच्वंगु धइगु छगू ल्याखं तसकं हे लज्या चायापुगु खँ जुयाच्वंगु दु। मोहनि नखः झीगु न्ह्यःने थ्यकः वयेधुंकूगु दु। नेपाः नखःचखः धायेवं इकिधिकि हे सनीगु देश मखु। अथे जुयाः आः मोहनि धुंकाः हे जक समस्याया समाधान लुइगु खः ला धइगु नं शंका लगे जुयाच्वंगु दु। सदनय् दकलय् तःधंगु राजनीतिक पार्टी एकीकृत माओवादीपाखें हे थ्व इलय् प्रधानमन्त्रीया लागिं बियातःगु उम्मेदवारी लित कायेधुंकूगुलिं यानाः थ्व नीति संगत खः मखु धइगु चर्चा जुयाच्वंसां तबि नं आः न्हूगु विकल्प मालेगु बाहेक चुनावी प्रक्रियां बहुमत हयाः न्हूम्ह प्रधानमन्त्री ल्ययेगु ज्या प्राय असम्भव जुयाच्वंगु दु। मतदानया लागिं ई क्वःछीगु व हाकनं मतदान हे याकेगु धइगु छगू ल्याखं वाहियात ज्या धाःसां छुं पाइ मखु। उकिं फुक्कं राजनीतिक दलतय्सं आः चालु अन्तरिम संविधानय् हे संशोधन याये माःसां प्रधानमन्त्री ल्ययेगु प्रक्रियाय् हे संशोधन यायेमाःगु आवश्यकता प्रवल खने दयावःगु दु ।
पूँजीवादी राजनीतिक पार्टीतय्सं खालि थःपिनिगु निंतिं हे जक सत्ता सुरक्षित यायेगु स्वयां मेपिंत छुं मौका हे बी मजिउ धइगु मानसिकता ब्वलंकाच्वंगु कारणं थ्व समस्या पैदा जुयाच्वंगु खः। यदि देशय् दकलय् तःधंगु राजनीतिक पार्टी एकीकृत माओवादी खः, न्हापांगु सत्ता समीकरण यायेगु पाः वयात बीमाः धइगु मान्यतां ज्या याःगु खःसा उलि तःधंगु समस्या ब्वलनी मखु जुइ। थन ला बहुमत मदुगु ल्याखं माओवादीयात सत्ताय् छ्वयेगु खँय् फयांफत्ति एमाले कांग्रेसं अप्वः लबः कायेगु हे जक स्वयाच्वंगु खनेदु। गबलें कांग्रेसयात नेतृत्व याकेगु खःसा माओवादीया सरकारय् सुरक्षित स्थान दइगु खँ पित हयाः नं अले गबलें एमालेया स्थान सुरक्षित दइगु खःसा हे जक एकीकृत माओवादीयात सत्ता समीकरणय् स्थान बीगु खँ हयाः नं समीकरणयात डांवाडोल यायेत स्वयाच्वंगु दु। गिरिजाप्रसाद कोइरालाया हे ग्रायण्ड डिजाइन कथं जक माओवादीयात सत्तां पिने लाकाः एमाले नेता माधवकुमार नेपालया नेतृत्वय् कांग्रेसी सरकार नीस्वंगु खः धकाः नं धाइ। अथे जुयाः आः पाः तप्यंक हे माओवादीया जुइमाःगु खः ।
थ्व इलय् एमालेया नेता माधवकुमार नेपालं प्रधानमन्त्री पदं राजीनामा बियातःगु अवस्था खः। पदं राजीनामा बियाः नं प्यला तक थः हे कामचलाउ प्रधानमन्त्री कथं माधवकुमार नेपाल देशया प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु दु। छुं तःधंगु नीति निर्णय पास यायेगु अधिकार मदुसां थुगु सरकारं आः हे छुं झीगु देशया लागिं खतरनाक ज्या मयाइ धइगु ग्यारेन्टी यायेगु थाय् मदुनि। देशय् विदेशी चलखेल अप्वः जुयाच्वंगु सकसिनं सिउगु हे खँ खः। पुलांम्ह जुजुया सक्रियताया खँ ल्हायेगु खःसा कम्युनिष्टतय्सं अफिम थें धयातःगु धार्मिक क्षेत्रयात हे छ्यलाः सामन्तवादया पुनराबृत्तिया असफल कुतः जूगु खने दयावःगु दु। न्हापा पंचायती व्यवस्था मदयेवं प्रजातन्त्रया विरोधय् ज्या यानाच्वंपिंसं राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी धकाः राजनीतिक पार्टी चायेकू थें मौका मिले जुल धाःसा जुजु स्वयमं नं गणतान्त्रिक पार्टी चायेकीगु सम्भावनात खने दयाच्वंगु दु। अज्याःगु अवस्थाय् झी न्हापा स्वयां गाक्कं सतर्क जुयाच्वनेगु बाहेक मेगु उपाय झीके मदु। देशयात बचे यायेगु खःसा न्हापा स्वयां झी गुणात्मक रुपं सचेत व संगठित जुइमाःगु अवस्था दु। छाय्धाःसा थीथी षडयन्त्रपूर्वक थीथी देशतय्सं थन प्रभुत्व जमे यायेगु कुतः जुयाच्वंगु दु धइगु खँ सदनय् हे चर्चाया विषय कथं न्ह्यःने वयाच्वंगु दु ।
देशयात असफल राष्ट्र कथं घोषणा याकेगु चाल साम्राज्यवादी देशतय्सं यानाच्वंगु दु। अथे यायेगु इलय् थ्व देशय् उमि यत्थें म्हिते दइगु जुयाः थ्व कुतः ताः ई न्ह्यःनिसें खने दयेक वा मदयेक न्ह्यानाच्वंगु खः। म्हिगः तक मौन च्वनाच्वंगु गुलिं प्रतिक्रियावादी शक्ति नं देशय् ताः ई तक प्रधानमन्त्री छम्ह हे ल्यये मफयाच्वंगु कमजोरी खने दयेवं बुलुहँ खासां पलाः न्ह्याकी थें यानाः घुसुहुँ थःगु चालयात न्ह्यब्वया हयाच्वंगु ई खः थ्व। अथे जुयाः नं भारतं धाःथें च्वनीपिं अमेरिकां धाःथें च्वनीपिं व मेमेगु विदेशी राष्ट्रं धाःथे च्वनीपिं कथं थ्व देशया सभासद्तय्त नं एनजीओ आइएनजीओया बांमलाक प्रभाव लायेधुंकूगु स्पष्ट खने दयावःगु दु। राजनीतिक मूल्य मान्यतायात छखे लाकाः खालि बलया भरय् शासन यायेगु गुलिं परम्परायात नष्ट यायेत हे देशय् अन्तरिम संविधानं कुतः यायेमाःगु खः। तर अन्तरिम संविधानय् हे न्हूम्ह प्रधानमन्त्री ल्ययेगु निंतिं सदनय् ३०१ बहुमत किटानी यानातःगुलिं थौं देशं थज्याःगु दुर्गति भोगे यानाच्वने माःगु खः। उकिं संविधान संशोधन थौंया मूल आवश्यकता खने दयाच्वंगु दु। संविधान संशोधन हे जक उचित निकासया विकल्प जुइगु खँय् राजनीतिक पार्टीत व राजनीतिक विश्लेषकतय्सं बिचाः याये हथाय् जुइधुंकूगु दु। थुकियात ध्यानय् तयाः राजनीतिक पार्टीत छथाय् च्वन धाःसा आः हे नं झीगु देशय् यक्व चीज स्यनेधुंकूगु मदुनि ।
देशय् गणतन्त्र घोषणा नाप नापं छु छु खँ याना वनेगु धकाः प्रतिवद्धता कायम जूगु खः, आः न्हापां उगु प्रतिवद्धता पूवंकेगुली हे फुक्कं राजनीतिक पार्टीतय्गु ध्यान वनेमाःगु खनेदु। थ्व धइगु गणतन्त्रयात संस्थागत यायेगु निंतिं राष्ट्रपतिया अधिकार क्षेत्र स्पष्ट यायेगु, पुलांगु राजतन्त्रयात नियन्त्रण व व्यवस्थित यायेगु नापं न्हापा शाही सेना, शाही नेपाल वायुसेवा निगम व शाही परिवारया थीथी निकाययात गणतान्त्रिक याना वनेगु हे खः। थन ला साइनबोर्ड व नां छगू हे जक परिवर्तन जुल। उमि मनू पुलांगु हे मानसिकता ज्वनातःपिं जक मखु न्हापा गथे खः अथे हे लानाच्वंगु दनि। प्रशासनय् पुलांपिं हे मनूत कायम जुयाच्वंगुलिं पुलांगु प्रशासन चले जुयाच्वंगु आभास जुयाच्वंगु दु। स्थायी सरकार धइगु थज्याःगु प्रशासनय् आमूल परिवर्तन मजुइकं आः न्हूगु मानसिकता तयार जुइ फइ मखु। थन न्ह्याक्व हे न्हूगु नेपाल दयेकेगु धकाः हाला जूसां यदि झीगु न्ह्यपुइ पुलांगु हे सोच व विचार कायम जुयाच्वन धाःसा न्हूगु नेपाल दयेके फइ मखु। अथे जुयाः नं प्रधानमन्त्री ल्ययेगु निंतिं सम्पूर्ण राजनीतिक पार्टीं हाकनं छक्वः त्याग व तपश्याया भावनायात न्ह्यब्वयाः न्हूगु विकल्प माले फयेकेमाःगु आवश्यकता खनेदु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया