न्यकू पुयाः चाःहिलीगु छाय्?

ज्ञानबहादुर महर्जन

आदिकालय् छम्ह ब्याधा न्हिंन्हिं हे गुँइ वनाः शिकार म्हितः वनीगु जुयाच्वन। कलाःम्ह धाःसा तसकं धर्मात्माम्ह जुयाच्वन। कलाःम्ह धर्मात्मा जूगुलिं वयागु नां नं सत्यवती जुयाच्वन। भाःतम्ह शिकारी व कलाःम्ह उदारम्ह जूगु कारणं इमि दथुइ न्ह्याबलें ल्वापु। कलाःम्हं भाःतम्हेसित न्ह्याक्व हे धर्मया खँ कंसां भाःतम्हेसिया न्हाय्पं सिथय् हे वनीगु मखु ।

छन्हु ब्याधाया लागि बांमलाःगु न्हि जुल। गुइँ शिकार याना च्वंबलय् अचानक छम्ह सर्पं वयात न्यानाः स्याना बिल। भाःत सीगु खनाः सत्यवती सीम्ह भाःतम्हेसित "यः जुजु" धकाः घय्पुयाः विलाप याइ। सत्यवती तसकं धर्मात्मा जूगुलिं भगवान अन थ्यंकः वइ। सत्यवतीयात भगवानं धाइ, "सत्यवती, छ आमथे विलाप यानाः ख्वये मते, थ्व संसारय् म्वानाच्वंक्व प्राणी छन्हु सी हे माः। उकिं बरु छं आमथे विलाप याना च्वनेया पलेसा थः भाःतयात तरे यायेगु स्व। छंत उकिं हे कल्याण याइ।" सत्यवतीं लिसः बी, "प्रभु, जिगु इहिपा जूगु यक्व हे मदुनि। जि थज्याःगु वैंशय् थः स्वामी मदयेक गथे म्वायेगु? जि म्वानाच्वनेगुया अर्थ हे मंत। उकिं जि स्वामीनापं हे सती वने। जितः स्वामीनापं हे छ्वया बिउ।' सत्यवतीया खँ न्यनाः भगवानं धाल, "छंत जिं मानवया रुपय् ला छिमि स्वामी बी मफु, बरु जिं पशुया रुपय् सां नापलाका बी। थुकिं हे छं चित्त बुझे याना च्वँ।" सत्यवतीं जिउ धकाः लिसः बिसेंलि भगवानं हाकनं धाइ, "सत्यवती, हँकन गुँक्वय् छखा छेँ दइ, व छेँय् म्येय् लहिना तःगु दइ। व थासय् थ्वहे वइगु अष्टमी कुन्हु म्येया मचा बुइ। उम्ह म्येय्या मचा हे छिमि स्वामी धकाः सीकि। थनिं लछि लिपा वनाः छं व म्येय्या मचा कयाः लहिना ति। छिमि स्वामी ब्याधा जुयाः करपिंत स्याना जूगुलिं जिं वयात म्येय्या रुपय् बियागु खः। आः छं यायेमाःगु कर्म यानाः थःगु छेँय् लिहां हुँ।" सत्यवती छेँय् लिहां वन ।

लछि लिपा व म्येय् लहिना तःथाय् वन। अन अष्टमीबलय् बूम्ह म्येय्चा ज्वना वइ। वयात बांलाक लहिना तइ। न्हियान्हिथं तुति प्यख्वःनं भागि यानाः तिनि थम्हं नइ। व म्येय्यात न्हिंन्हिं गुँइ जये यंकी। छन्हु गुँइ म्ये जयाच्वंगु इलय् सत्यवतीया लः त्वने प्याः चायाः बुंगाः माला लः त्वंवनी। लः त्वना वःबलय् धुं झम्टे यानाः म्येय्यात याना बी। सत्यवती लाय्लाय् बुयाः ख्वइ। ख्वयाः हाःगु खनाः धुँ बिसिउँ वनी। सत्यवतीं व म्येय्या छ्यों ज्वनाः न्हापाथें हे तसकं विलाप याइ। हानं भगवान बिज्यानाः सत्यवतीयात आज्ञा जुइ, "सत्यवती ख्वये मते, छं यायेमाःगु कर्म यानाः छ थःगु छेँय् लिहां हुँ।" हाकनं सत्यवतीं लिसः बी "मखु प्रभु, जि स्वामी मदयेकं ला म्वाये मफु, उकिं जितः स्वामी बरदान बिउ।' भगवानयात आदरं हथ्या यासेंलि भगवानं आज्ञा याइ, "सत्यवती, अय्सा छं आः म्येय्यागु न्यकू लिकयाः क्वँय्, ला दक्व मुंकाः गाः म्हुयाः ल्हाका छ्व। द्यःने चैत्य दयेकाः छं गुंला लछि न्हिंन्हिं न्यकू पुयाः तुतः ब्वनाः लछि तक चैत्यया सेवा या, छंत आम हे न्यकूचां छं स्वामी मानवया रुपय् पिहां वइ ।''

सत्यवतीं भगवानं गथे गथे धाल अथे अथे हे न्यकू लिकयाः क्वँय् व ला गाःम्हुयाः ल्हाकाः उकिया द्यःने चैत्य दयेकाः गुंला लछि न्यकू पुयाः तुतः ब्वनाः सेवा यात। दकलय् लिपांगु न्हि पुजा यानातःगु न्यकुलिं सत्यवतीया स्वामी मनूया रुपय् पिहां वल। सत्यवतीं तसकं हर्ष जुयाः थः स्वामीयात घय्पुल। अनं लिपा इपिं निम्हं भगवानया शरणय् वनाः धर्मया पात्र जूवन। थुकथं सत्यवतीं धर्म यानाः गुंला लछि न्यकू पुयाः चैत्य चाःहिउगुलिं सत्यवतीया मनया इच्छा पूवन। उकिं सुनां न्यकू पुयाः तुतः ब्वनी वयागु मनया इच्छा पुरे जुइ धकाः भगवानपाखें आज्ञा जुल ।

(थ्व बाखं अनेक प्रकारं दयेफु। जिं चीहाकलं जक बाखं न्ह्यथनागु खः।)

More Stories Like this