राज्यया विभेद नीतिं विद्रोही जन्म जुइ
डी. आर. खड्गी
झीगु जःलाखःला देय् भारतय् कम्यूनिष्ट पार्टी निगू धारया बिचाः ज्वनाः न्ह्याः वनाच्वंगु दु। छगू नरम विचार, छगू गरम विचार। अले उमिगु नीति नं अज्याःगु हे। नरम विचारया कम्यूनिष्ट पार्टी संसदीय राजनीतिया लँय् वनाः सत्ता कब्जा यायेगु धकाः न्ह्याः वनाच्वंगु दु। गरम विचारया कम्यूनिष्ट पार्टी धाःसा बिस्कं खनेदु। उमिगु बिचाः कथं संसदीय राजनीतिइ वनाः किसान, मजदुर व कमजोर वर्गया हित यायेगु धइगु जनतायात धोका बीगु जक खः। अथे जूगुलिं संसदीय राजनीतियात बहिष्कार यानाः सशस्त्र संघर्ष मार्फत सामन्ती व पूँजीवादी शासन ध्वस्त यायेमाः धकाः सशस्त्र संघर्षया लँपु ज्वनाच्वंगु दु। सशस्त्र संघर्षया शुरुवात गां गांया सामन्ती नाइकेयात न्हापां सखाफ यायेमाः धकाः ६० या दशकय् चारु मजुमदारया माओवादी पार्टीं पश्चिम बंगालया नक्सालबारी जिल्लाया सामन्तीतय्त सफाया यायां वन। थ्व जिल्लां शुरु जुजुं भारतया मेमेगु राज्य उडिसा, आन्ध्र प्रदेश, विहार व उत्तर प्रदेशया गामय् च्वंपिं सामन्तीतय्त नं हत्या यानाः दिल्ली सरकारया न्ह्यः स्यंका बिल। जब व्यक्ति हत्या तीव्र रुपं न्ह्याः वन, केन्द्र सरकारं नं माओवादी पार्टी बिरुद्ध आक्रमण शुरु याना हल। ६०, ७० या दशकय् पुरा भारतया गांगांया सामन्तीत थर्कमान याना बिल। माओवादी पार्टीया नीति कथं व्यक्ति (सामन्ती) सफाया यायेगु ज्या छुं हद तक सफल ला जूगु खः तर सामन्ती सफाया जूगु गामय् माओवादी पार्टीं जन संगठन क्वातुकाः जन चेतना बिया वनेगु मस्वसे गांया जनतायात नं डर त्रासया वातावरणय् म्वायेत बाध्य याना हल। अथे धयागु जनतायात नं बन्दुकया बलं वशय् कायेत स्वया हल गुकिं यानाः जनतां माओवादी पार्टीयात नं घृणा याना हल ।
केन्द्र सरकार (दिल्लीं) नं माओवादी पार्टीयात सखाफ यायेगु लागि निगू रणनीति न्ह्यःने हल। छगू पार्टी दुने फुट हयाः थःथः ल्वाकेगु। मेगु नेतातय् विरुद्ध भौतिक आक्रमण यानाः हत्या यायेगु। केन्द्र सरकारया थ्व रणनीति उगु इलय् वयाः सफल जुल धायेमाः जब बंगलादेशय् मुक्ति संग्राम शुरु जुल। पाकिस्तानपाखें बंगलादेश कुचा थलेगु लागिं भारतया विशाल सेनां ढाकाय् परेड म्हितकेवं पाकिस्तानी सेना बंगलादेशं लिहां वन व बंगलादेशय् स्वतन्त्र जूगु घोषणा यात। व इलय् माओवादी पार्टीया महासचिव चारु मजुमदारं बंगलादेशया मुक्ति संग्रामयात समर्थन याःगु जुयाच्वन। तर वय्कःया विरोधी खेमां धाःसा चीनयात समर्थन यात। चीनं पाकिस्तानया शासकयात समर्थन यानाः बंगलादेशया स्वतन्त्र आन्दोलनयात विरोध याःगु खः। चीनं थ्व आरोप बिल कि बंगलादेशया स्वतन्त्रता आन्दोलन साम्राज्यवादी अमेरिका व सोभियत संघया षडयन्त्र खः। भारत ला खालि अमेरिका व सोभियत संघया गोटी जक जूगु खः धकाः ठहर यात। बंगलादेश स्वतन्त्र जुइ न्ह्यः नं माओवादी पार्टी दुने तच्वःगु विवाद वा द्वन्द्व मजूगु मखु। द्वन्द्व जुइगु मुख्य कारण खः। छगू पक्ष चीनया क्रन्तियात हुबहु लागू याये मजिउ धाइपिं। मेगु पुचः चीनया नेतायात थःगु पार्टीया नेता धाये मजिउ धाइपिं। विदेशी नेतायात थःगु देशया नं नेता माने यात कि राष्ट्रिय भावना खण्डित जुया वनेफु धइगु तर्क तयसें विपक्षीत न्ह्यःने वल। संस्थापन पक्षं थ्व तर्कयात खारेज याना वनाच्वंगु खः। जब बंगलादेश स्वतन्त्र जुल उगु इलय् माओवादी पार्टी दुने तच्वःगु विवाद जुयाः सन् १८७१ पाखे बहुमत केन्द्रीय दुजःतय्सं महासचिव चारु मजुमदारयात चीकाः विहारया नेता सत्यनारायण सिंहयात महासचिव घोषणा यात। माओवादी पार्टी थथे निकू कुचा जुइसातकि छगू चारु मजुमदारया नेतृत्वय् बन्दुक ल्ह्वनेगु यातसा मेगु सत्यनारायण सिंहया नेतृत्वय् बन्दुक ल्ह्वनेगु यात। थ्व निगू विभाजित पुचःया दथुइ छगुलिं मेगु पार्टीया नेतातय्त हे भौतिक कारवाही यायां अन्ततः निगुलिं माओवादी पार्टी अति हे कमजोर जुजुं वन। वहे मौकाय् केन्द्र सरकारं नं ल्यं दनिपिं नेतातय्त भौतिक तीव्र रुपं आक्रमण यानाः माओवादी पार्टीयात ध्वस्त हे याना बिल ।
न्हापा माओवादी पार्टी ध्वस्त जुयावंगु इतिहासपाखें शिक्षा कयाः थौंकन्हय्या माओवादी पार्टी न्हूगु सोच व न्हूगु रणनीति ज्वनाः न्ह्याः वयाच्वंगु दु। पार्टी कार्यकर्तात अनुशासित, संयमित व न्हूगु सही भिजन ज्वनाः वनाच्वंगु कारणं आदिवासी जनजाति व मध्यमवर्गया जनतां नं थुमित समर्थन व सहयोग यानाच्वंगु दु। देशी व विदेशी पुँजीपतितय्सं देशया प्राकृतिक सम्पत्ति लुटे यानाच्वंगु खँयात सशक्त ढंगं माओवादी पाटीं विरोध यानाच्वंगुलिं नं थुमित सकभनं समर्थन वयाच्वंगु खः। यदि माओवादी पार्टीं सशक्त रुपं विरोध मयाःगु खःसा विकासया नामय् फुक्क धइथें आदिवासीयात गांगामं उठीबास यायेधुंकल जुइ। यदि आःया माओवादी पार्टी नं न्हापायागु माओवादी पार्टीं थें बन्दुकया भरं ख्यानाः जनताया समर्थन कायेत स्वयाच्वंगु खसा आःया माओवादी नं याकनं हे पतन जुया वनेफु ।
भारत सरकारं नं चरमपन्थी मुस्मां पुचःत स्वयां नं माओवादी पार्टी खतरनाक दु धकाः माओवादी संगठनयात न्ह्याथे यानाः नं कमजोर यायेगु लागि माओवादी प्रभावित क्षेत्रय् आदिवासीयात राष्ट्रिय भावना जागृत यायेगु, रोजगारी बीगु व प्राकृतिक स्रोत साधनपाखें वःगु अपार सम्पत्तिया नं २५ प्रतिशत ब्व आदिवासी हितया लागि खर्च यायेमाःगु नियम हयेत्यंगु दु। थज्याःगु प्याकेज कार्यक्रमं आदिवासीत गुलि प्रभावित जुइगु खः, व ला स्वये ल्यं हे दनि। नेपाःया माओवादीं नं जनसमर्थन व जन सहयोग कायेगु मस्वसे जनतायात दादागिरी क्यनेगु यानाच्वंगुलिं माओवादी खनाः नं जनता निराश जुयाच्वंगु दु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया