पार्टीया नां न्ह्यागु जूसां देशभक्त जुइमाः

लोकबहादुर शाक्य

नां सिबें न्ह्यः ज्या सुधार याये :
न्हापा छम्ह व्यक्तिया नां मांबौपिंसं पापक (पापी) तया बिल, तःधिकः जुसेंलि नां चित्त बुझे मजुयाः आचार्य गुरुयाथाय् वनाः थःगु नां अशुभ तथा मनहूस जुयाः अतिकं अप्रिय जूगुलिं नां हिला बीत प्रार्थना यात। आचार्यं "नां धइगु केवल प्रज्ञप्तिया नितिं खः, व्यवहार जगतय् म्हसीकेत खः, नां हिलेवं मतलब सिद्ध जुइ मखु, पापक नां तयाः नं सत्कर्म यानाः धर्मया मनू जुइफु, धर्मया नां तयाः नं दुष्कर्म यात कि पापी जुइफु, मूखँ कर्म खः, नां हिलां ज्या लगे जुइ मखु" धकाः सम्झे याःगु जूसां पापकया चित्त बुझे मजुयाः जिद्दि याना हे च्वन। अनंलि आचार्यं अर्थ सिद्धि ला कर्म सुधार यानाः हे जुइ, नां हे सुधार यायेगु मनसुवा दुसा गां�नगर चाःहुलाः समाजया लकसय् भ्यले पुनाः अनुभव कनेमाल। अले नां नं सुधार याना बी धकाः आज्ञा दयेका बिज्याःगु जुल ।

नामं मखु ज्यां हे मनू म्हसीकी :
थःगु इच्छा पुरे यायेगु तातुनाः पापक समाजपाखे वन। छें पिहां वसेंलि शव यात्रा खन। सु मदुगु धकाः न्यंबलय् जीवक नांया मनू सीगु धकाः लिसः वल। नां धाःसा जीवक तर मृत्युया शिकार जुल धकाः पापकं चिन्तन मनन यात। अनं वसेंलि दीनहीन दुःखी छम्ह मय्जुयात दायाः पितिना हःगु खन। नां न्यंबलय् धनपाली। पापकं नां धाःसा धनपाली तर आपालं दुःख सीमाल धकाः बिचाः यात। अनं नं वँसेलि छम्ह लँ दापा जूम्ह व्यक्तिं थःगु गन्तव्य थाय्या लँपु न्यनाच्वंगु खनाः व मनूया नां न्यंबलय् पंथक जुयाच्वन। पापकं पंथक नां दुम्ह व्यक्तिं थः वनेमाःगु लँपु हे मसिल धकाः अजू चाल। छेँय् लिहां वसंलि नां प्रति पापकया आकर्षण अथवा विकर्षण मदया वन। नामं छुं पाइगु मखु धकाः थुइकल। मूखँ नांयागु मखु कर्मपाखें हे जीवन सुधार जुइगु धकाः ध्वाथुइकाः धर्म चित्त उत्पन्न याःगु जुल ।

बांलाःगु नां हे काफी मजू :
व्यक्तिया नामय् लागू जुयाच्वंगु खँत सम्प्रदायया नामय् नं दयाच्वनी। बौद्ध सम्प्रदाययापिं सकलें बोधिसम्पन्न जुइ मखु। जैन सम्प्रदाय नं सकलें आत्मजित जुइ
मखु। ब्राम्हण सम्प्रदाय नं सकले ब्रम्हविहारी जुइ मखु। अले इस्लामया दक्व नं समर्पित तथा शान्त जुइ मखु। व्यक्तियाके थें हे फुक थें सम्प्रदायय् नं कुशल अकुशल व्यक्ति दया च्वनीगु जुल। गुगुं नं सम्प्रदायस सकल भिंपिं नं जुइ मखु, मभिंपिं जक नं जुइ मखु। तर साम्प्रदायिक आशक्तिया कारणं थःगु सम्प्रदायया व्यक्तिपिं सज्जन अले मेगु सम्प्रदाययापिं दुर्जन भाःपीगु जुयाच्वन। बौद्ध, जैन, ईसाई अथवा मुस्लिम धायेमात्रं गुम्हं व्यक्ति सज्जन अथवा दुर्जन धाये मजिउ। बौद्ध धायेकाच्वंपिं व्यक्ति परमपुण्यवानपिं नं दु। अले पापीत नं दु। थ्व खँ दक्व सम्प्रदायस समान रुपं लागू जुयाच्वनी। व्यक्ति म्हसीकेत नां दु थें समुदायया नं थःथःगु नां दयाच्वनीगु जुल। नां कायेमात्रं गुणया स्वापू दइ मखु ।

ख्वला न्ह्यागुसां दुयः मुख्य :
धर्मया जाति, वर्ण, वर्ग, समुदाय, देश, राष्ट्र प्रति भेदभाव दइ मखु। मानव समाजया गुगुं नं वर्गय् धर्मवान व्यक्ति दयेफु। धर्मय् सुयागुं नं एकाधिकार जुइ मखु। धर्मपाखें भिंम्ह मनू सिर्जना जुइगु जुल। वसपोलपिं थःगु सम्प्रदाय जक मखु दक्व मानव समाजया शोभा जुयाच्वनी। न्ह्यागु नां जूसां भिंम्ह मनू धर्मवान जुयाच्वनी। गुलाब स्वां गुलाब हे जुइ। न्ह्यागु नां तःसां वया सुन्दरता पाइ मखु। साम्प्रदायिकता तथा जातीयताया रंगीन चश्मा त्वःताः स्वत कि धर्मया शुद्ध रुप खनी। अन्यथा थःगु सम्प्रदायया रंग रोगन, नाम लेबलय् आशक्त जुल कि धर्मया सार महत्वहीन जुइफु। धर्मया लकस कसिइ चुलाः सीके फइगु मखु। सीकेमाःगु खँ ला उम्हेसिया आचरण गथे च्वं जीवन व्यवहार गय् च्वं, कुशल जू मजू, आत्मकल्याणकारी तथा लोककल्याणकारी जू�मजू सकारात्मक जूसा धर्मवान जुल, मखुसा धर्मय् स्वापू मदुम्ह जुइ। उपमा कथं मादक पदार्थ तयातःगु सिसिइ दुरुया लेबल टिकातःगु त्वन कि हानि जुइ। लः भरे यानातःगु जूसा प्याय्चाःगु लनी तर बलवान जुइ मखु। दुरु त्वंसा जक बलवान जुइगु जुल ।

चित्त संयमित: ज्या व्यवस्थित
थन मू खँ धइगु नां व लेवल मखुसे आचरण सुधार यायेमाःगु जुल। बोलिबचन संयमित यानाः झूठ निन्दा व निरर्थक प्रलापपाखें बचे जुइमाल। म्हयात संयमित यानाः हिंसा, खुइगु, व्यभिचार तथा प्रमाद सेवनपाखें बचे जुइमाल। थःगु आजीविका शुद्ध यानाः जन�अहितकारी व्यवसायपाखें बचे जुइमाल। मन संयमित यानाः वशय् तयेमाल, वयात सतत सावधान, जागरुक जुयाच्वनेगु अभ्यास यायेमाल। प्रतिक्षण जुयाच्वनीगु घटनायात गथे खः अथे साक्षीभावं स्वया च्वनेगु सामर्थ अप्वः याना तयेमाल। थज्याःगु कसरतपाखें राग, द्वेष मोह निर्मूल जुया वनीगु जुल। अले चित्त निर्मल जुयाः मैत्री तथा करुणा भावना ब्वलनीगु नं जुल। नाम लेवलपाखें बचे जुयाच्वनेगु हे धर्मया मंगल विधान खः। हानं दुर्गुणपाखें दुःख जुइगु अले सद्गुणपाखें सुख जुइगु नं ल्वःमंके मजिल ।

नेतातय् नालायकीं देसयात दुःख:
चित्त छ्वासुयाच्वन कि धाःसा नांपाखें लिच्वः लानाच्वनीगु जुयाच्वन। धर्म चित्त उत्पत्ति यानाः यथार्थ खँ थुइकल कि नांपाखें शंका कायेमाली मखुत। कर्मपाखें हे जीवन सुधार यायेमाःगु सिद्धान्त थुइकेगु उपाय जुल। तःधंगु राजनैतिक दलतय्के ग्यानापुक पदया आशक्ति जुयाच्वंगु नेपाःया थौंकन्हय्या अवस्थां छर्लङ्ग जुयाच्वन। ज्याखँ छखे लाकाः थःगु दलयात प्रधानमन्त्री ल्यये मफयाः नेपाःया इतिहासय् तःधंगु कलंक जुल। थ्वया कारण वाला स्वयेबलय् आपालं न्ह्यलुवातय्सं स्वार्थ त्वःते मफुत, लज्जा मचाल, भूल स्वीकार मयात, मनूया विवेक बुद्धि छ्यले मफुत, शासन सुथा लाक्क न्ह्याके मफयाः जनतां आपालं दुःख सियाच्वन। दलं अकुशल ज्याखँ याःसां भतिं खि त्वपू थें च्वन। च्वय् च्वंगु नां व लेवलया उपमा दलया पदाधिकारीपिंसं थुइकाः ज्ञान कयाः मनोभावना सुधार यायेगु हथाय् जुयाच्वन। उकिं स्वापू दुपिं सकसिनं न्ह्यलं चायेकाः राष्ट्रिय भावना ब्वलंकाः राष्ट्रिय संविधान इलय् हे दयेकेगु ईया माग जुयाच्वन ।

(सन्दर्भ सफू : आचार्य सत्यनारायण गोयन्का कृत "धर्म आदर्श जीवनका आधार"।)

More Stories Like this