थीथी खः जात्राया झ्वलय् गंगामाईया जात्रा
लव कर्माचार्य
झीगु नेपाः छगू अथें नं आपालं नखःचखः दुगु देय् खः। जात्रा, पर्व, मेला, नखःचखः आदि लय्पतिकं वयाच्वं थें झीथाय् वया च्वनीगु मेगु छगू पर्व खः जात्रा नं खः। थीथी थासय् थीथी इलय् थीथी कथंया द्यःपिंत खतय् तयाः जात्रा यायेगु ज्या नं जुयाच्वंगु दइ ।
खः जात्रा नं खास यानाः निगू कथंया दु। छगू, प्यचाः घःचाः दुगु रथय् तयाः जुइगु जात्रा। मेगु, न्वः दुछ्वयाः खःयात मनूतय्सं क्वबियाः न्ह्याकीगु जात्रा खः। थज्याःगु जात्रायात रथ जात्रा वा खट् जात्रा नं धायेगु याः। थज्याःगु खः जात्रा स्वनिगः दुने व स्वनिगलं पिने नं थीथी थासय् जुइगु याः। स्वनिगलं पिने नाला करुणामयया जात्रा जुइगु दकलय् महत्वपूर्ण खः। स्वनिगलय् नं येँ नगरय् पाहांचःर्हेबलय् लुँमरि अजिमा, कंग अजिमा, लुँचुभुलु अजिमा, नर्सिङ्ग आजु, न्हैकन्त अजिमा, तख्ति अजिमा व थीथी त्वालय् गणेद्यःपिनि जात्रा न्ह्यानाच्वनी। अथे हे ल्हुति पुन्हिबलय् कमलाछी गणेद्यः व म्हय्पि अजिमाया जात्रा नं न्ह्यानाच्वनी। उखे नरलय् मफताःद्यः व तोरद्यः विष्णुदेवीया खःया जात्रा न्ह्यानाच्वनी ।
स्वनिगः पिने ल्हुतिपुन्हिबलय् सक्वय् म्हासुख्वाः माजु, खड्गजोगिनी, चैत्य चीभाःद्यः, सिंहिनी, व्याघिनी व बसुन्धराया खःजात्रा न्ह्यानाच्वनी। थ्व जात्रा च्यान्हु तक न्ह्याइ। अथे हे नक्वाः (नुवाकोट) य् भैरव व देवीया खः जात्रा न्ह्याइ ।
स्वनिगः दुने ख्वप नगर दुने भैरव व नकिंजुया खः जात्राया नापं यःसिं थनेगु जात्रा जुइ। वहे इलय् थिमिइ बालकुमारी नापं स्वीनिखःया सिन्दुर जात्रा न्ह्याइ। अबलय् ख्वपया भोलाछेँ व थालाछेँ त्वालय् महाकाली व महालक्ष्मीया खः जात्रा न्ह्यानाच्वनी। ख्वपया च्वछेँ त्वालय् छुमां गणेद्यःया खः जात्रा नं जुइ ।
स्वनिगलं पिने तोखाय् थीथी द्यःपिनि जात्रा व बागद्वाः, विष्णुद्वाः व सपन तीर्थय् मेला जुयाः वयां कन्हय् कुन्हु तोखाय् सपन्ती गणेद्यः, चण्डेश्वरी, इन्द्रायणी द्यःपिनि खः जात्रा न्ह्यानाच्वनी ।
स्वनिगः दुने येँ जमलंनिसें लगं त्वालय् तक जनबाहाद्यःया रथ जात्रा न्ह्यानाच्वनी। अथे हे यलय् नं बुंगद्यःया रथ जात्रा न्ह्याइ। बुंगद्यःया नापं चाकुबाहाःद्यःया रथ नं नापनापं न्ह्याकाच्वंगु दइ। यलया हे लुभु गामय् महालक्ष्मी द्यःपिनि खः जात्रा न्ह्याइ। येँया किपू लागाय् न्हय्गांया खः जात्रा न्ह्याइ । उखे काभेया भ्वँतय् चण्डेश्वरी आदि द्यःया खः जात्रा याइ। वयां भचा च्वय् पन्तिइ ब्रम्हायणी भैरव आदिया खः जात्रा जुइ ।
स्वनिगः दुने न्हूघः त्वालय् सिठी कुमारया खः जात्रा याइगु नं चलन दुगु खः। येँय् यँयाःबलय् कुमारी, गणेश व भैरवया खः जात्रा नं मेगु छगू न्ह्यइपुगु रथ जात्रा खः ।
थज्याःगु हे जात्राया झ्वलय् स्वनिगःया सुवर्णपुर धाइगु ग्वल नगरदुने नं थीथी द्यःपिनि रथ जात्रा जू। उकी मध्ये गुह्यश्वरी खः जात्रा, बछला माई खः जात्रा, मचातिया जात्रा व गंगामाईया जात्रा प्रमुख खः। थुकी नं गंगामाईया जात्रा थौं जुइगु खः ।
बागमतिया जवगु सिथय् आर्यघाटं च्वय् चीधंगु देगः दुने गंगामाई द्यः दु। थ्व द्यःयात थौं गुर्जुया पल्टन सहित जुजुया प्रतिक कथं खड्ग नापं रथय् बिज्याकाः वज्रघरया चुकंनिसें रथ जात्रा याइ। रथ जात्राय् सेनाया शार्दूलजंग गण (गुर्जुया पल्टन) पाखें बढाइँ नं यायेमाः। अले थीथी बाजं सहित थ्व रथ जात्रा याइ। उगु रथ जात्रा बज्रधर चुकं शुरु जुयाः वृद्धाश्रम दुवाः, राजराजेश्वरी वनकाली देवी, गौशाला दुवाः, जय बागेश्वरी, नवाली टोल, ताम्रेश्वर महाद्यः चाःहीकाः दथुत्वालं क्वत हयाः पशुपति महाद्यःया मूलुखा तक यंकाः अनं लित हसें हानं वज्रधर चुकय् तुं थ्यंकाः जात्रा क्वचायेकी ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया