थःगु हे कथंया लः व्यवस्थापन

शीला साय्मि

लःया हाहाकारं चेते जूपिं यलया छपुचः त्वाःबासीपिंसं ब्यवस्थित तरिकां लः त्वनेगु पलाः न्ह्याकूगु दु। स्थानीय रुपं लःया व्यवस्थापन यानाः मिजं स्वयां थःपिं नं छुं हे थासय् कम मजू धइगु दसु नं यलया च्यासः त्वाःया मिसातय्सं बिउगु दु। धायेमाल धाःसा थ्व छगू समाजयात जक मखु सरकारयात तक नं हाथ्या खः ।

यलया च्यासः त्वाःया नं क्वय्लाछियापिं बासिन्दात प्यदँ न्ह्यवंनिसें लःया अभावं पीडित जुयाच्वंपिं खः। समस्या मिजंतय्त सिबें मिसातय्त अप्वः जुयाच्वनी। त्वाःया छगू हे जक ल्वहंहिति 'नारांहितिं' नं वा वइबलय् जक लः वइगु, मेबलय् थांग्रांक गनीगु, छगः बाल्टिन लः कायेत क्वन्ति थ्यंक वनेमाःगु अवस्था दुगु खँ मय्जु संगीता अवालें कनादी। वय्कः मांपुचः बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाया सचिव खः। थःपिनि थ्व समस्या ज्यंकेत थःगु संस्थाया दुजःपिं नापं वय्कलं सहलह ब्याकादिल। सकसिनं ग्वाहालि यायेगु बचं बिसेंलि प्रयासपुखू यूमस संस्थाय् झाल। यल उपमनपाया ग्वाहालिं अले स्थानीय प्रेमलाल महर्जनया सक्रियताय् थःगु हे ल्वहंहितिं 'नारां हिति' हितिगालय् छगू तुं दयेकल। तुं ला तयार जुल। लः नं वल। तर व लः धाःसा म्हासुसे च्वनाः नं चिल्लो यक्व खने दत। आइरन अप्वः खने दयावल। त्वने नं मजिउ, वसः हीत नं मजिल। अथेसां सिले साले जकसां चले हे जुयाच्वन। समस्या ला त्वनेगु लःया खः। उकिं हाकनं पासापिंनाप सहलह जुल। लःयात फिल्टर यायेगु खँ क्वःजित। अले हाकनं मेगु छगू संस्था स्वनेगु ज्या जुल। स्थानीय बाबुरत्न आवालेया अध्यक्षताय् जगलक्ष्मी खानेपानी ब्यवस्थापन समिति स्थापना जुल ।

स्थानीयबासीया हापं (चन्दां) मुंगु झिंन्यागू लाख दामं बायो स्याण्ड फिल्टर तयार जुल। थुकिं यानाः थौं निसःखा छेँजःपिनि लुधंक लः त्वने दयाच्वन। सुथय् ७ निसें १० बजे तक व न्हिनय् ५ निसें ८ बजे तक थुगु संस्थां लः वितरण यानाच्वंगु दु। थःगु त्वाःयापिंत २० लिटर लःया स्वतका दामं मियाच्वंगु दु धाःसा त्वालं पिनेयापिंत न्यातका दामं लः मियाच्वंगु दु। थुकथं न्हिछिया ५/६ हजार लिटर लः वितरण यानाच्वनागु खँ संस्थाया दुजः मय्जु शीवन महर्जनं कनादिल ।

अथेहे यलया वडा नं. २८ इखाछेँपाखे वने। थन धाःसा लःया ब्यवस्थापन मेकथं हे जुयाच्वंगु दु। खानेपानीं वितरण याना वयाच्वंगु लः नीदँ मयाक दयेधुंकल। सुयां छेँय् लः मवः। त्वाःया नांजाःगु 'आल्को हितिं' नं वर्षां लः म्हो जक वइगु। सकसितं लः माःगु इलय् हे म्हो जक वइगु। अथे धइगु स्वधाः हितिं जक लः वइगु जुयाच्वन। नेपाल संवत् ५३५ स स्थानीय तुंदेव बज्राचार्यं थाय्थासय् यानाः छगू हे त्वालय् न्हय्गू ल्वहंहिति दयेका थकूगु खः। थुकी मध्ये अमृत हिति, वासः हिति आः तक नं दनि। आल्को हिति ला न्याधाः हिति तयाः दयेका थकूगु खः ।

वर्षाया इलय् लःया हाहाकार जुइगु व दुगु हितिइ नं लिपा लः सुना वनीगु खँयात बिचाः यानाः हितिया संरक्षण व थःपिनिगु सुविधा निगुलिं खँय् बिचाः यानाः स्थानीयवासीतय्सं आलोक हिति संरक्षण तथा खानेपानी वितरण उपभोक्ता समिति नीस्वन ।

ल्वहंहितिया लः पाइपं यंकाः छगः ट्यांकीं निरन्तर हायेका तल। १० हजार लिटरया ट्यांकी स्थानीय छखा छेँया कःसिइ तयातःगु दु। न्हापां लः थत छ्वयाः हाकनं थुगु ट्यांकीपाखें छेँखापतिकं लः वितरण यानाच्वंगु दु। थुगु लः वितरण तसकं ब्यवस्थित रुपं जुयाच्वंगु दु। थ्यंमथ्यं निसःखा छेँयात थःगु हे त्वालं न्हूगु पाइप लायाः लः छ्वयेगु ब्यवस्था यानातःगु दु। वर्षां लः म्हो जुइगु इलय् छखा छेँयात न्हिछिया ७५ लिटर लः बीगु यानाच्वनागु खँ नायः नरेश शाक्यं कनादिल। थुगु ब्यवस्थापनया निंतिं प्यम्ह कर्मचारी व छम्ह लेखापालया ब्यवस्था यानातयागु खँ नं वय्कलं कनादिल।
थौं लछिया २२५ तका दामं लः व मतया तक नं ब्यवस्था जुयाच्वंगु दु। मत मवइगु इलय् जेनरेटर चले यानाः मतया तक नं ब्यवस्था जुयाच्वंगु दु। थ्व छगू झी नेपाःमितय् लागिं हे छगू स्यल्लाःगु दसु खः। सकलें जाल धाःसा छु मजुइ? नुगः मस्यासे अल्छि मचासे निसःखाछेँ छखा जुयाः करिब खुगू लाख दामं थौं विश्वय् हे लःया समस्या जुयाच्वंगु इलय् यलया थुगु लागा लः व मतया हाहाकारं मुक्त जूगु जक मखु त्वाः हे सुचुपिचु यानाः हाहाकारं मुक्तगु त्वाः जुयाः स्वर्गया अनुभव यानाच्वनागु खँ संस्थाया सल्लाहकार ज्ञानबहादुर शाक्यं कनादिल ।

More Stories Like this