आः सुयागु सरकार?
सुरेश मानन्धर
नेपाली नागरिकं निगू निगू थासं बुका हःम्ह मनू नागरिकया प्रधानमन्त्री जुइगु, अले वहे नेपाली नागरिकं निगू निगू थासं त्याका हःम्ह मनू गैरनागरिक जुइगु, थ्व ति पाखण्डी तर्क मेगु छु जुइ?
अन्ततः प्रधानमन्त्री माधव नेपालं थःगु पदं राजीनामा बियाः देशय् अवरुद्ध जुयाच्वंगु राजनीतियात निकास बीगु लँपु खुल्ला याना बिउगु दु। माधव नेपालं राजीनामा बियाः खुल्ला जूगु थ्व लँपुयात आः अवरुद्ध राजनीतियात निकास बीगु अवसरया रुपय् प्रयोग यायेमाः, राजनीतियात अझ जटिल यायेगु पलाःया रुपय् मखु। माधव नेपालया राजीनामा वयेवं देय्या फुक्क हे पार्टीत सरकार गठन यायेगु ज्याय् व्यस्त जुयाच्वंगु खनेदु। आः सरकार गठन यायेबलय् गज्याःगु सरकार वल धाःसा राजनीतियात जटिल मयासे धाथें निकास बीगु ज्या जुइ, थुखेपाखे सकस्यां ध्यान बीमाःगु जुइ। यदि राजनीतियात हानं जटिलतापाखे यंकी कथंया सरकार गठन जुल धाःसा उकिं माधव नेपालं बियादीगु राजीनामा सितिं वनी।
राष्ट्रिय सरकार:
थौं नेपाली जनतां ज्वंगु छगूयां छगू जक राष्ट्रिय संकल्प धइगु शान्ति व संविधान खः। संविधानसभापाखें न्हूगु संविधान च्वयेगु ज्या मुलुक न्ह्याः वनाच्वंगु दु। संविधानसभां न्हूगु संविधान च्वयेगु धइगु अतिकं जटिल प्रक्रिया खः। थ्व असफल नं जुइफु। संसारय् असफल जूगु संविधानसभात यक्व देशय् दु। उकिं संविधानसभायात सफल यायेगु खःसा सफल जूगु देय्तय्गु अनुशरण यायेमाः। संविधानसभां संविधान च्वयेत सफल जूगु छगू न्हूगु देय् खः, दक्षिण अफ्रिका। दक्षिण अफ्रिकाया संविधान लेखन प्रक्रियायात नेपालय् नं तसकं दसुया रुपय् न्ह्यब्वयेगु याः। दक्षिण अफ्रिकाय् संविधानसभाया चुनाव लिपा गज्याःगु सरकार गठन जुल? अन नं चुनावय् त्याना वःगु फुक्क हे पार्टीत सहभागी जुयाः राष्ट्रिय सहमतिया सरकार गठन जूगु खः। सरकारया नेतृत्व दकलय् तःधंगु पार्टी अफ्रिकन नेशनल कंग्रेसं याःगु खः। संविधानसभाय् दुथ्याःगु फुक्क हे पार्टीयात सरकारय् समावेश याःगुलिं अन विपक्षी धइगु हे मदु। अले दथुदथुइ सरकार क्वःथलेगु कासा नं मजू। गुकिं यानाः राजनीतिक स्थिरता ब्वलनाः संविधान निर्माणया ज्या अःपुक सम्पन्न जुल। २०४६ सालया जनआन्दोलन लिपा नेपालय् नं संविधान दयेकेगु लागिं तःधंगु पार्टी धइगु नातां नेपाली कांग्रेसया अध्यक्षताय् फुक्क पार्टी व जुजुया मनू समेत दुथ्याःगु राष्ट्रिय सहमतिया सरकार गठन यानाः संविधान च्वःगु खः। उकिं संविधान च्वयेगु ज्यायात सफल यायेगु खःसा दक्षिण अफ्रिकाया मोडलयात नाला कयाः नेपालय् नं तःधंगु पार्टी माओवादीया नेतृत्वय् संविधानसभाय् दुथ्याःगु फुक्कं पार्टी समावेश यानाः राष्ट्रिय सरकार गठन यायेमाः।
नागरिक पार्टी धइगु छु?:
माओवादीयात सरकार गठन याके मजिउ धइगु दावी यायेत थौंकन्हय् खास यानाः नेपाली कांग्रेस व एमालें छगू हास्यास्पद तर्क न्ह्यःने तयेगु यानाच्वंगु दु, माओवादी नागरिक पार्टी मखु। आखिर छु खः थ्व नागरिक पार्टी धाःगु? माओवादीयात संविधानसभाय् वनाः सरकार नं दयेकि धकाः तःधंगु पार्टीया रुपय् त्याकाः छ्वयाहःपिं मेपिं सुं मखु, नेपाली नागरिक हे खः। गुम्हेसित नेपाली नागरिकं हे सरकार दयेकेगु म्याण्डेट बियाहःगु खः वयात सरकार दयेके बी मखु धाइम्ह कांग्रेस व एमाले सु खः? बरु नेपाली नागरिकं ला कांग्रेस व एमालेयात हे सरकार दयेके दइ मखु धइगु म्याण्डेट बिया हःगु खः। नेपाली नागरिकं निगू निगू थासं पराजित यानाहःम्ह माधव नेपाल व सुशील कोइराला थेंज्याःपिं हरुवातय्सं नेपाली नागरिकया बहुमत प्राप्त पार्टी माओवादीयात नागरिक पार्टी मखु धायेगु गुलि तक तर्क संगत जुइ? थ्व ला नेपाली नागरिक व नेपाली लोकतन्त्रया हे तःधंगु अपमान खः। नेपाली नागरिकं निगू निगू थासं बुका हःम्ह मनू नागरिकया प्रधानमन्त्री जुइगु, अले वहे नेपाली नागरिकं निगू निगू थासं त्याका हःम्ह मनू गैरनागरिक जुइगु, थ्व ति पाखण्डी तर्क मेगु छु जुइ?
माओवादी अमेरिकी व भारतीय नागरिकया पार्टी मखु चाहिं खः। अमेरिकी व भारतीय नागरिकया पार्टी मखुगु कारणं नेपालय् शासन याये दइ मखु धइगु कांग्रेस व एमालेया तर्क खःसा उकी चाहिं झीगु छुं धायेगु मदु।
माओवादीयात जिम्मेवारी:
नेपाःया राज्य सत्ताया वर्तमान संरचना स्वत धाःसा अजूचायापुगु ख्वाःपाः खने वइ। देय्या राष्ट्रपति नेपाली कांग्रेसयाम्ह, उपराष्ट्रपति मधेशी फोरमयाम्ह, संविधानसभाया अध्यक्ष एमालेयाम्ह, संवैधानिक समितिया अध्यक्ष कांग्रेसयाम्ह। चुनावय् दकलय् अप्वः सीट त्याका वःगु माओवादीयात गनं हे छुं थाय् बियातःगु मदु। कांग्रेस व एमालें माओवादीयात जिम्मेवार मजुल धकाः द्वपं बीगु याइ। जिम्मेवार जुइत ल्हातय् छुं जिम्मा नं दयेमाल। छुं हे जिम्मा मदुसा गय् यानाः जिम्मेवार जुइ? कांग्रेस व एमालेयात ग्वाहालि यानाच्वनेगु जक माओवादीया जिम्मा मखु। उकिं थःत ग्वाहालि मयाः धकाः माओवादीयात जिम्मेवार मजुल धायेगु पाय्छि मखु।
माओवादीयात जिम्मेवार दयेकेगु खःसा वयात जिम्मा बी माल। राज्य संरचनाया फुक्कं महत्वपूर्ण पदय् फुक्कं पार्टीं भागबन्डा यायधुंकूगुलिं आः सरकार सञ्चालनया जिम्मा माओवादीयात हे बीमाःगु खनेदु। थ्व वयागु लोकतान्त्रिक हक नं खः। यदि माओवादीयात हानं नं छुं हे महत्वपूर्ण जिम्मा मबिसे राज्य संयन्त्रं पिने हे लाका तल धाःसा देशय् हानं नं शान्ति व संविधान नितां मवइगु निश्चित दु। माओवादी शान्ति सम्झौताया छगू महत्वपूर्ण ब्व खः। संविधानया अहम् बुँदात माओवादीया हे एजेण्डा खः। उकिं माओवादीयात थ्व सम्पूर्ण प्रक्रियां पिने लाका तत्तले देशय् शान्ति व संविधान वइ धकाः आशा यायेगु धइगु वहे द्वहंया कुतुं वयेसातकि लाना काये धकाः द्वहंया लिउलिउ जुइ थें जक खः।
बरु माओवादीं आः थःगु ल्हातय् वइगु सत्तायात न्हापा थें आवेशया भरय् महान 'त्याग'या नमूना ब्वये कथं राजीनामा बीगु गल्ती धाःसा याये मजिउ। माधव नेपालं माओवादीयात थ्व सम्बन्धी पाठ अवश्य स्यना थकूगु दयेमाः।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया