समाजवादी व कम्युनिष्ट

कृष्ण प्रजापति

छगू इलय् नेपाली कांग्रेसया संस्थापक विश्वेश्वरप्रसाद कोइरालां नं थःपिं प्रजातान्त्रिक समाजवादी खः धाःगु खः। अथे धइगु हरेक मनूतय् छेँय् छज्वः हलो थ्यंकेगु, छगू परिवारय् छगू बल्चा दयेकेगु व तःमिपिं धाःसा तःमि हे याना तयेगु कथंया असमान व अब्यबहारिक समाजवाद खः। समाजवादया अर्थ हे समान वा बराबरी खः। अथे धायेबलय् बीपीं परिभाषित याःगु प्रजातान्त्रिक समाजवाद न्हूगु समाजवाद व न्हूगु प्रजातन्त्र मखुत। न्हूगु प्रजातन्त्र धइगु हे समाजवाद खः। अथे जुयाः समाजवादया नारा कम्युनिष्टतय्सं हे जक धाथें खयेक बियाच्वंगु दु ।

प्रजातान्त्रिक समाजवाद, बहुदलीय जनवाद आदि इत्यादि जनतायात ध्वं लायेगु पूँजीपतितय् समानताया नारा खः। गथे बीपीया समाजवाद छगू हे खोरय् धुँ व च्वलेचा नापं न्ह्यंकेगु समाजवाद खः, अथे हे मदन भण्डारीया बहुदलीय जनवाद नं व स्वयां पाःगु मखु ।

समाजवादी समाज समाजवादी विचारधारां निर्देशित जुइ। अथे धइगु सर्वहारा वर्गं उगु समाजय् हैकम कायम याना तइ। शोषक, सामन्त व उच्च वर्गया उगु सत्ताय् स्थान दइ मखु। उमिगु ततःधंगु कारखाना व आयश्रोतया फुक्कं साधन राज्यं सञ्चालन याना तइ। अन ब्यक्तिया छु कथं नं विशेष स्थान दइ मखु। फुक्कं जनतातय् समान रुपं नयेगु, पुनेगु व थःगु क्षमता कथं ज्या यायेगु अवसर दइ। आर्थिक असमानता दइ मखु। अझ फुक्कं समान रुपं विकास जुया वनेवं राज्य हे म्वाःलीगु अवस्था तकं कल्पना यानातःगु दु। उगु ब्यवस्थायात साम्यवादी ब्यवस्था धाइ। संसारय् आपालं देशय् कम्युनिष्ट पार्टीं समाजवादी समाजया अभ्यास शुरु यायेधुंकूगु दसु दुसां आः तक नं कम्युनिष्ट पार्टीं विश्व सर्वहारा वर्गया लागिं स्वर्ग समान तायेकाच्वंगु साम्यवादी समाजया लागिं धाःसा कुतः याये हे मानि ।

झीगु देशय् थःपिं हे समाजवादी खः, थःपिं हे सच्चा कम्युनिष्ट पार्टी खः धकाः इलय् ब्यलय् समाजवादया नारा थ्वयेकीपिं कम्युनिष्ट पार्टी धाक्व आः वया पुँजीवादी पार्टीइ परिणत जुजुं वनाच्वंगु दु। पुँजीवादी समाजं बीगु सुख सुविधाय् लिप्त जुयाः गबलें उगु पार्टी समाजवादी वा कम्युनिष्ट पार्टी जुयाच्वने फइ मखु। उपिं समाजवादी धाःसांतबि धात्थेंया समाजवादी पार्टी गबलें नं जुइ फइ मखु। पुष्पलाल श्रेष्ठ, तुल्सीलाल अमात्य, मनमोहन अधिकारी, मदन भण्डारी थःगु इलय् च्वन्ह्याःपिं कम्युनिष्ट न्ह्यलुवात खः। तर उमिगु हे आदर्श, विचार व सिद्धान्त कःघानाः गठन जुयाच्वंगु कम्युनिष्ट घटकत थौं कम्युनिष्ट आचरण स्वयां पुँजीवादी आचरण क्यनीगु पार्टी कथं विकास जुजुं वनाच्वंगु दु ।

समाजवाद व साम्यवाद पुँजीवादी सत्ताय् वनाः प्राप्त याये फइगु चीज मखु। तर थौं बहुदलीय जनवाद वा प्रचण्डपथ न्ह्यागु हे नामं संशोधनवादया लँपुइ वंसां कम्युनिष्ट पार्टीं ज्वंगु लँ हे गलत जुइधुंकूगुलिं आः उपिं कम्युनिष्ट आचरण कथं समाजवादी वा कम्युनिष्ट जुयाच्वने फइगु स्थिति हे मदयेधुकल ।

गरीब व असहाय जनताया सेवा यायेगु हे कम्युनिष्ट पार्टीया मूलभूत उद्देश्य जुइमाःगु खः। अझ धायेगु खःसा जनतायात हे आधार दयेकाः उमिगु माग, इच्छा आकांक्षायात ध्यानय् तयाः हे थुकथं थःपिनि कार्यक्रम, विचारधारा व सिद्धान्त प्रतिपादन याना यंकेमाःगु खः। तर कम्युनिष्ट पार्टी स्थापना जूगु ६० दँ पुलेधुंकाः नं झीथाय् उकथंया धारणा विकास जुइ फयाच्वंगु मदु। अथे जुयाः नं थन कम्युनिष्ट आन्दोलन व समाजवादी आन्दोलन न्ह्यःने वने मफयाच्वंगु खः। सुं छम्ह नेता सशस्त्र युद्ध हे यानाः कम्युनिष्ट राज्य स्थापना याये धकाः न्ह्यःने वःगु मदुनि। २०५२ सालय् दीर्घकालीन युद्ध याये धकाः वःगु माओवादी पार्टी नं थौं वयाः पुँजीवादी सत्ताय् वनेत बल यानाच्वंगु दु। थथे समाजवादी गणतन्त्र स्थापना यायेगु थःपिनि मूलभूत लक्ष्ययात हे त्वःताः च्वनेगु इलय् जनतां उमित गथे विश्वास याये फइ? समाजवादी विचारधारा हे त्वःताः समाजवादी सिद्धान्त अनुरुप छुं नं कथं प्रचार प्रसार हे मयासे कम्युनिष्ट पार्टीया शासन हयेत स्वयेगु दुस्साहस हे जक साबित जुइ। कम्युनिष्टत पुँजीवादी सत्ताय् वनाः थौं अज्याःगु हे दुस्साहस याःगु दु ।

कम्युनिष्टया नामय् जनतां विश्वास यायेवं उमिसं पुँजीवादी गणतन्त्रय् नं आपालं सीट त्याकेफु। थःपिनिगु हे जक नं सरकार दयेकेफु। तर उपिं यथार्थय् कम्युनिष्ट सरकार जुइ मखु। कम्युनिष्ट पार्टीया सिद्धान्त व विचार कथं ज्या याये फुसा हे जक उगु सरकार कम्युनिष्ट सरकार जुइ। मखुसा ला नां हे जक कम्युनिष्ट सरकार जुइ। उगु सरकारं गरीब व असहाय जनताया लागिं स्वयां नं धनीमानी व शोषक वर्गया लागिं जक ज्या यानाच्वनी। पुँजीपति वर्गया सञ्चालक समिति थें कम्युनिष्ट धाःगु सरकारं ज्या यानाच्वनी ।

माओवादी व एमालेया सरकारं निजी सम्पत्तियात प्राथमिकता बियाः निजीकरणयात तिबः बियाच्वंगु स्वयेबलय् देशय् अज्याःगु हे कम्युनिष्टया नामय् पुँजीवादी सत्ताय् लिप्त जुयाच्वंगु स्पष्ट जू। अथे जुयाः नं पदय् वनाः ध्यबा कमे यायेगु, थीथी ठेक्कापत्ता लाकेगु आदि इत्यादि ज्या जक कम्युनिष्ट पार्टीया नामय् अप्वः जुयाच्वंगु दु। वास्तविक समस्याया समाधान यायेगु व न्हियान्हिथंया जनताया समस्या समाधान यायेगु खँय् भ्याःभचा हे सुयां ध्यान वंगु खने मदु ।

पद व ध्यबायात प्राथमिकता बियाः जनतायात शासन याइगु शैली पुँजीवादी शैली खः। थ्व गुगुं नं हालतय् समाजवादी विचारधारा वा साम्यवादी सोच जुइ फइ मखु। धात्थेंया जनताया सेवा यायेत स्थापना जूगु कम्युनिष्ट पार्टीत थीथी कारणं थौं लिउने लानाच्वंगु दु। नां जकया कम्युनिष्ट पार्टी धाःसा जनतायात ध्वं लानाच्वंगु दु। अज्याःगु अवस्थां मुक्त जुइत नं झीगु देशय् धात्थेंया कम्युनिष्ट आचरण कःघानाच्वंगु पार्टी थौंया दकलय् तःधंगु आवश्यकता जुयाच्वंगु दु। म्हिगः थें नां जक कम्युनिष्ट पार्टी तयाः गुला जुइमा, खुला जुइमा वा दच्छि जुइमा पुँजीवादी सत्ताय् वनाः पुँजीपतितय्गु सरकारय् लिप्त जुइगु स्वयां बरु गुगुं हे सत्ताया भागबन्डाया आशा मकासे युद्ध व संघर्ष मार्फत हे सत्ता कब्जा याइगु पार्टी थौंया आवश्यकता जुयाच्वंगु खनेदु ।

More Stories Like this