पूधाः प्याखनय् किपूया संस्कृति

शिला साय्मि

नेपालभाषा एकेडेमि प्याखं दबूया न्हापांगु पिथना कथं 'लाखे क्वःथैगु' नांगु पूधाःप्याखं निन्हुयंकं क्यन। नेपालभाषा एकेडेमि व नासः पुचः कुटुम्बया मंकाः ग्वसालय् क्यंगु उगु प्याखं नेपालभाषा एकेडेमिया चान्सलर सत्यमोहन जोशीं च्वयादीगु खःसा शुभशान्ति वज्राचार्यं निर्देशन यानादीगु खः।
ताःई न्ह्यः किपूया न्हय्गां लिक्क पश्चिमपाखे कोतःझाः धइगु थासय् च्वंपिं लाखेतय्सं किपू देशय् वयाः मनू स्यानाः नयेगु, आतंक ब्वलंकेगु ज्या यासेंलि किपूया वासिन्दातय्सं थवंथवय् सहलह यानाः लाखेयात छगू प्रस्ताव तल - 'जिमिगु किपू लागाय् दुहां वयाः छं लाक्वपाक्व मनू स्यानाः नये मते। बरु जिमिसं नियमित रुपं पाः पाः यानाः छेँखां छम्ह मनू छंथाय् नके छ्वया हये। साक्क भिंक मेमेगु नसाज्वलं नं छंथाय् तयेके हयेगु जुल ।'

प्रस्तावयात लाखेनं स्वीकार यात। थ्वयां लिपा न्हिं छम्ह मनू लाखेयाथाय् नसा कथं छ्वयेगु शुरु जुल। एवंरितं छन्हु छम्ह बुरिया पाः वल। थम्ह काय् ल्याय्म्ह हे तिनि, अले वया मतिनामि मिसाया मतिना खनाः बुरिं काययात मछ्वसे थः हे लाखेपाः च्वंवन। बुरिं थःगु प्राण रक्षाया निंतिं मनमैजु आराधना यासेंलि मनमैजु इन्द्रायणी देवी प्रकट जुयाः लाखेयात स्याना बिल। न्हय्गां नं लाखेया आतंकं मुक्त जुल। उकिया हे लुमंति कथं थौं तकं थिंलाथ्व दशमि कुन्हु किपुली मनमैजु इन्द्रायणी देवीया खः जात्रा यायेगु व लाखेपाः च्वनेगु परम्परा न्ह्यानाच्वंगु खः ।

किपूया लाखेपाः च्वनीगु जात्राया थ्वहे बाखंयात थुगु पूधाः प्याखंया मू बाखं दयेकातःगु खः ।

थुगु पूधाः प्याखनय् रत्नशोभा महर्जनं म्ये हालादीगु खःसा संगीत ज्ञानेश्वर निभानं बियादीगु दु। बाद्यवादनय् कृष्णकुमार महर्जन व नृत्य निर्देशन शुशिला मानन्धरं यानादीगु खः। बाखंया मूपात्र गुणदेवी जुयाः गंगा महर्जनं म्हितादीगु दु। अथे हे इन्द्रायणी जुयाः सिर्जना व लाखे जुयाः किशोर महर्जन म्हितादीगु खः। निघौ ताःहाकःगु पूधाः प्याखनय् स्वीन्याम्ह प्याखंम्वः दु ।

एकेडेमिया दबू चीधंसां प्याखं धाःसा तःजिक प्रस्तूत जुल। फुक्क प्याखंम्वः पिहांव वःबलय् दबुली हे मन्ह्यं। दबूया समाः नं आकर्षक जू। तःधंगु व चकंगु दबुली क्यनीबलय् थ्व अझ आकर्षक जुइगु खँय् शंका मदु। याकनं हे अज्याःगु ग्वसाः दुगु खँ नं धाःगु दु ।

निन्हुयंकं क्यंगु थ्व प्याखंया न्हापांगु शो शुक्रवाः च्वमि सत्यमोहन जोशीं हे उलेज्या यानादीगु खः। शनिवाःया निगुलिं शो हलया क्षमता स्वयां अप्वः मनूतय्सं स्वल।
अन्तिम शो लिपा प्याखंम्वःतय्त हनेगु ज्या नं जूगु खः। नेपालभाषा एकेडेमिया सदस्यसचिव इन्द्र मालीं सकलें प्याखंम्वःतय्त खादा क्वखायेकाः हनादिलसा मू प्याखंम्वः इन्द्रायणी जुयादीम्ह सिर्जना व गुणदेवी जुयादीम्ह गंगा महर्जनयात दोसल्लां न्ययेकल। प्याखं स्वयाः प्रभावित जुयादीम्ह साहित्यकार ज्ञानकाजी खिं मानन्धरं अन हे झिंनिद्वः तका दां नेपालभाषा एकेदमियात लःल्हानादिल। एकेदमिं उगु दां प्याखंया कलाकारतय्त इना बीगु कथं निर्देशकयात लःल्हाःगु खँ सीदुगु दु ।

More Stories Like this