सहमति कार्यान्वयन गबलय्?

कृष्ण प्रजापति

स्वंगू राजनीतिक पार्टीया स्वम्ह शीर्ष नेतातय् दथुइ स्वंगू बुँदे सहमति जूगु थौं झिन्हु दत। शान्ति प्रक्रिया व सेना समायोजन, संविधानसभाया म्याद दछि तनेगु व प्रधानमन्त्री माधव नेपालं अविलम्ब राजीनामा बीगु थेंज्याःगु स्वंगू बुँदे सहमतिइ स्वंगू राजनीतिक दलया शीर्ष नेतातय्सं हस्ताक्षर यानाःलि दछिया लागिं संविधानसभाया म्याद तनाः नेपाली जनतायात राहत बीगु ज्या जूगु खः। न्यान्हुया दुने हे प्रधानमन्त्रीं राजीनामा बीगु लगायतया बुँदाय् माओवादीं बः बियाच्वंगु दुसा खालि म्याद थप यायेगु छगूयात जक एमालें स्वीकार यानाच्वंगु अवस्था दु। न सेना समायोजन व शान्ति प्रक्रियायात तार्किक निष्कर्षय् थ्यंकेगु छुं ज्या न्ह्याकेत्यंगु दु न न्हूगु सरकारया लागिं हे छुं पहल जूगु दु। जेठ १४ गते सब्बु चान्हय् छु यात उलि हे जक ज्या जूगु दु। खः, वहे स्वंगू बुँदे सहमतिया आधारय् संविधानय् हे दुई तिहाई बहुमतं संशोधन यानाः निदँ तक चले यानाः संविधान तयार यायेगु धयातःगु थासय् हाकनं दछि अप्वयेकाः थप दछि संविधानसभा तयार यायेगु राजनीतिक दलतय्सं थःपिंत छुट काःगु दु ।

देशय् पूँजीवादी प्रजातन्त्रया स्पापना लिसें अज्याःगु राजनीतिक अन्यौल व दाउपेच न्ह्याना हे च्वंगु खः। सत्ताय् थ्यंपिंसं थःपिं सत्तां कुहां वये चाहे जुइ मखुसा सत्ताय् वनेत लालायित जुयाच्वंगु प्रतिपक्षी राजनीतिक दलतय्सं धाःसा न्ह्याब्लें हे धइथें सदनय् अविश्वासया प्रस्ताव यंकाः सत्तायात परिवर्तन यायेगु जक स्वयाच्वनी। थज्याःगु परिपाटी म्हिगः गथे खः, आः नं अथे हे तिनि। पार्टी पंक्तिं हे अज्याःगु लोभ, तृष्णा व गैर जिम्मेवारीपूर्वक ज्या यानाच्वनीगु जुयाः मेमेपिं कार्यकर्तातय्त छुं धायेगु नं खँ मंत। अथे जुयाः हे माओवादीया वाइसीएल, एमालेया यूथफोर्स व नेपाली कांग्रेसया तरुण दलत ठेक्कापत्ता, टेण्डर ल्हातय् लाकेगु निंतिं गोली हानाहान व गुण्डा लहिनाः ज्या यायेगु लँय् वनाच्वंगु खः ।

राजनीतिक पार्टीत स्वयमं हें अज्याःगु बांमलाःगु चलनयात चीकेगु मस्वयेगु खत धाःसा आः थज्याःगु परिपाटीं निरन्तरता काइगु निश्चित दु ।

अन्तरिम सविधान दुनं हे समाधान मालेगु ज्या जुइकं जुइकं नं संविधान पिने वानाः वा संविधान हे संशोधन यानाः नं झीसं संकटकाल ब्यवस्थापनया उपाय मालेगु ज्या याःगु स्वये धुन। आः राजनीतिक पार्टीतय्सं अज्याःगु सहमतियात कार्यान्वयन मयासे मौन च्वनेगु गुलित पाय्छि खः? सहमति जूगु बुँदा जक पित हयाच्वंगु स्वंगू बुँदाय् शान्ति प्रक्रिया व सेना समायोजन, दछि तक म्याद थप यायेगु व प्रधानमन्त्रीया राजीनामाया खँ दुथ्याः धाःसां आः वयाः निन्हुया दुने वाइसीएलया संरचना भंग यायेगु धकाः नं अबलय् मौखिक सहमति जूगु खँ पिहां वयाच्वंगु दु। आः उकियात आधिकारिक माने याइगु खः कि मखु। केपी ओलीया बचनया लिधंसाय् जक माओवादी अध्यक्ष माने जुयाः सहमति क्यंगु खँ स्वयेबलय् स्वंगू दलया शीर्ष नेताय् दथुइ जूगु सहमतियात नं शंका यायेमाःगु स्थिति ब्वलनाच्वंगु दु। स्वंगू तःधंगु दलया नेतातय्सं सहमति याःगु खँयात चीधंगु स्वतन्त्र राजनीतिक दलया नेतातय्सं माने यायेत बाध्य जुयाच्वंगु थ्व इलय् आः नं राष्ट्रिय सहमति निर्माण यानाः न्ह्याः वनेगु खँय् धाःसा राजनीतिक पार्टीया नेतात सहमत जुइ फयाच्वंगु मदु ।

अन्तरिम संविधानय् हे देशय् संकटकाल लागू यानाः थप खुला तक म्याद थप यायेगु कथं बन्दोबस्त दुगु खः। राजनीतिक पार्टीतय्सं अज्याःगु खँय् ध्यान मतसे खालि जनताया करं चले जुयाच्वंगु राज्यया धुकू सखाप यायेगु कथं दछि म्याद तनेगु कथं संविधान हे संशोधन यायेगु स्वल। तर संविधान संशोधन यायेत बाध्य जूगु इलय् सहमत याःगु खँयात पालना मयाःगु धाःसा लज्यास्पद खँ जुयाच्वंगु दु। न्यान्हुया दुने राजीनामा बीगु सहमत याःगु राजनीतिक पार्टीं झिन्हु पूवनाः नं अथें च्वनाच्वनेगु उलि पाय्छि मखु। स्वंगू पार्र्टीं गुगु खँय् सहमतियात जबर्जस्ती मेमेगु पार्टी उगु खँय् सहमत याना बीमाःगु परम्परा हे आखिर स्वंगू दलीय तानाशाही खः। ताः ई न्ह्यवंनिसें देशय् सहमतिया राजनीतिया नामय् थथे भागबन्दाया राजनीति जुजुं वयाच्वंगु दु। सहमति छगू खँय् जुइगु, ज्या धाःसा मेमेगु हे जुइगु जुयाः नं दुनंं दुनं भागबन्डा यानाः हे तिनि दलीय स्वार्थ सिद्ध याये कथं सहमत जुइगु परिपाटी विकास जुयाच्वंगु दु। थ्व बांलाःगु चलन धाःसा मखु ।

सक्षम व योग्य पार्टी कार्यकर्ता तयार यायेगु केन्द्र कथं म्हसिउगु युवा संगठनतय्त ठेक्कापत्ता, टेण्डर लाकेगु, जागिर मिले यायेगु आदि इत्यादिइ हे थौं राजनीतिक पार्टीया नेतात ब्यस्त जुयाच्वंगु दु। अज्याःगु परिपाटीं कन्हय् देशयात नेतृत्व याइगु शक्तियाके अज्याःगु हे गुण्डागर्दी पह दइगु खँय् शायद निगू मत दइ मखु। तःधंगु राजनीतिक पार्टीया युवा संगठनत थौं गुण्डा उत्पादन यायेगु केन्द्र जुयाच्वंगु दु। पार्टी कार्यकर्तात नं नेतातय्सं स्यंगु व उमिसं क्यंगु लँ स्वयाः न्ह्यःने वनेत सयेकूगुलिं यानाः डलर मोहय् फसे जुयाच्वंगु दु। बलया भरय् राजनीति न्ह्याइगु संस्कार विकास जुयाच्वंगु दु। नापं नैतिकताहीन राजनीतिक कार्यकर्तात उत्पादन जुयाच्वंगु दु। अथे जुयाः नं थौं राजनीतिक पार्टीया लागिं थःपिनि युवा संगठन भंग नं याये मछिं तया तयेगु नं मछिनाच्वंगु अवस्था दु। हत्या, अपहरण व लुटपात उलि हे अप्वयाच्वंगु दु। थज्याःगु ज्याय् हे माओवादीया फलाना डिभिजनया कमाण्डर, फलाना ब्रिगेडया सदस्य धइगु खँ पिहां वयाच्वंगु दु ।

थज्याःगु तालं राजनीतिक पार्टीतय्सं राजनीतियात न्ह्यज्याकीगु इलय् देशय् संकटकाल लागू मजूसां संकटग्रस्त थासय् थ्यंकीगु खँय् शंका हे मदु। धाइ, न्हाय्कं पियाः तुलसी सइ मखु। थःगु राजनीतिक नेतृत्वं हे गलत लँ ज्वनेधुंकाः उत्पादन जुइपिं कार्यकर्तात नं अज्यापिं हे जुइ। थज्याःगु हे अन्यौल कायम जुयाच्वंगुलिं केन्याय् संविधानसभाया चुनाव जूगु नीदँ दयेधुंकलं नं संविधान तयार जुइ मफुनि। थन नं सहमति छगू छगू जुइगु व उकियात पार्टीतय्सं थःथःगु हे तालं ब्याख्या याना हइगुलिं धाःसा आः वयाः संविधान हाकनं नं दछिया दुने पूवंकाः हे त्वःती धइगु खँय् शंका जुयावःगु दु। संघ राज्य व संविधान सभा नं फुक्कं समस्याया समाधान यायेगु अचूक उपाय मखु धइगु सीका आः राजनीतिक पार्टीत न्ह्यचिले माःगु खनेदु ।

More Stories Like this