नेवाः न्ह्यलुवाया कदर यायेमाः

शाक्य राजा

आः ला नेवाःतय् राजनीतिक चेतना यक्व हे विकास जुया वः थें च्वं। म्हिगः तक झी नेवाः न्ह्यलुवातय्सं याना वयाच्वंगु भाषिक व जातीय अधिकार दयेमाः, नेपाः धार्मिक निरपक्ष देय् जुइमाः धकाः याना वयाच्वंगु आन्दोलनयात म्वाः मदुगु ज्या यानाच्वंगु धइगु तायेकाः सरोकार मक्यनीपिं नेवाःत थौं झीसं नं छुं यायेमाल, नेवाः नेतात छु यानाच्वन धकाः न्यनेगु, च्वयेगु व चित्त बुझे मजूगु खँ जुयाच्वंगु दुसा ब्वः बीगु तकं याना हयाच्वंगु दु गुकियात झी नेवाःत नं राजनीतिक रुपं चेतनशील जुजुं वयाच्वंगुया हे संकेतया रुपय् काये माली ।

विशेषत इन्टरनेटपाखें न्ह्यानाच्वंगु थीथी ब्लग गथे कि द नेवाः, नेपाः राष्ट्रिय पार्टी आदि आदि साइटय् नेवाः गतिविधि व नेवाः नेतातय् बारे यक्व क्रिया प्रतिक्रियात ब्वने खने दयाच्वंगु दु। थ्व झी सकल नेवाःतय् लागं लसता व उत्साहया खँ खः। नेवाः बुद्धिजीवीतय्सं नं नेवाः हक, अधिकार, बलिदानया सः ला थ्वयेके सल। आशा दु थ्व इन्टरनेटय् थ्वयाच्वंगु सः भौतिक रुपं नं हस्तेलय् हैंसे याः वइ जुइ ।

नेवाःतय्त छुं नं समस्या जुल धाःसा, स्वयातं छुं ग्वाहालि याये माल धाःसा झी नेवाःतय्सं अवश्य नं सरोकार क्यनेमाः। तर झीसं बिचाः यायेमाःगु, थुइकेमाःगु व थुइका बीमाःगु खँ छु धाःसा झीत छुं समस्या जुल कि जक ग्व नेवाःतय्सं छु यात? नेवाःत धइपिं खालि तुति जक सालीपिं धकाः कुंखिनेगु बानी दु गुगु बांलाःगु मखु। झीसं गबलें थ्व बिचाः याना ला कि झीत समस्या जुइबलय् ग्वाहालि यायेमाःपिं धकाः झीसं आशा याना तयापिं नेवाः समुदाय, नेवाः नेतृत्व वर्ग, नेपाः पार्टी व थीथी खलः पुचःयात झीसं गबलें छुं ग्वाहालि यानातयागु दु ला? सुं नेवाःयात छुं जुइ सातकि हे नेवाःत जायेगु भावना ब्वलंकेगु लागिं झीसं गबलें छुं भूमिका म्हितागु दु ला?

नेवाःतय्गु हक अधिकारया निंतिं ल्वानाच्वंगु खःल पुचः व पार्टीयात ग्वाहालि यायेमाल धाःसा झी दक्वस्यां म्हसीक सुं छम्ह साहु, ब्यापारी व बुद्धिजीवीतय्सं ग्वाहालि याःगु म्हो जक न्यने ब्वने दु। ग्वाहालि फ्वं वंसा छम्ह फ्वगिंयात खँ न्यंके थें मछालापुसेच्वंक न्यंका हइ, अले ध्यबा मदु धकाः खल्ति हे पुइकाः क्यनाहइ ।

आःयागु ई धइगु झी नेवाःत छथाय् च्वनाः, चिचीधंगु खँय् मतभिन्नता मक्यँसे, ब्यक्तिगत असन्तुष्टी व पूर्वाग्रही मजुसे नेवाः आन्दोलन व नेवाः नेतृत्वयात उत्साह व भलसा बी माःगु आवश्यक थें च्वं। सकल नेवाःतय्सं आर्थिक रुपं, भौतिक रुपं व बैचारिक रुपं फुफुपिंसं फुफुकथं ग्वाहालि याये नु अले सुं नेवाःयात छुं जुल धाःसा नेवाःत जाः मवइ मखु। गबलें गबलें सुं छम्ह नेवाःयात छुं समस्या जुल धकाः ग्वाहालि याःवनेबलय् ग्वाहालि काइम्ह हे थः नेवाः धायेके न्ह्याःम्ह खःला मखुला धकाः बिचाः यायेमाःगु अवस्था वया बीगु। थः नेवाः धकाः धायेके म्हाःपिं, थः नेवाः स्वयां च्वय् धकाः बिचाः याइपिं अले कर्पिनिगु दास जुइ न्ह्याःपिं च्यः बुद्धिया नेवाःत ला यक्व हे दनि ।

झी नेवाःतय्सं बिचाः यायेमाःगु खँ धइगु नेवाः नेतृत्व कयाच्वंपिंसं यानाच्वंगु छुं नं ज्याखँयात कयाः कुंखिनेगु ला बांलाःगु हे पक्ष खः तर सकारात्मक आलोचना यायेगु बानी जुल धाःसा नेवाः आन्दोलनया हे उत्साह थहां वइ न कि म्हुतु ल्हाये थें, कर्पिंत क्वह्यंकाः थःत आनन्द तायेकेगु बानीं नेवाः एकता जुइ। थौं पद्मरत्नयात कुंखिने न्ह्यः थ्व विचाः याः लाकि मयाः कि पद्मरत्न छम्ह ब्यापारीया काय्मचा जुयाः नं ध्यबा कमे यायेगु अज्याःगु सम्पूर्ण अवसरयात त्वःताः ब्यक्तिगत स्वार्थया लागिं जक लिप्त मजुसे नेवाः भाय्, दक्व जनजाति व समग्र नेपाःया राजनीतिइ हिउपाः हये धकाः थःगु जीवन हे पानाच्वंम्ह व्यक्ति खः। यदि थःगु ब्यक्तिगत लाभ व सत्कारया निंतिं लालायित जूम्ह खःसा झीसं न्यनाकथं एमालेया पुंलाम्ह महासचिव मदन भण्डारी मदयेधुंकाः एमालें पद्मरत्नयात हे महासचिव जुइमाल धकाः आग्रह याःगु खः। तर वय्कलं छगू जक पार्टीया महासचिव जुयाः नेवाः आन्दोलनया महत्व म्हो जुइ धइगु विचारं अज्याःगु ह्वःताःयात त्वःताः नेवाः पहिचानया आन्दोलनय् हे थःत सक्रिय यानादिल ।

अथे हे मेम्ह नेवाः नेतृत्व मल्ल के. सुन्दर प्रति नं थीथी कुंखिनाखँ न्यने दु तर वय्कःया बारे कुंखिनेबलय् नं झीसं थ्व गबलें बिचाः याना ला कि अन्तरिम संसदय् माओवादीपाखें सभासद जुयादीगु इलय् नं वय्कलं माओवादीया ह्वीप माने याये मखु धइगु पूर्व शर्त तयाः नेवाः व जनजातिया अलग्ग म्हसीका व अधिकार सुरक्षित यायेगु ज्या यानादीगु खः। नेपा राष्ट्रिय पार्टीया नायः डा. केशवमान शाक्य व पासापिं मुनाः नेवाःतय्गु हक अधिकार व नेवाः स्वशासनया नितिं नेवाःतय्सं हे अलग्ग पार्टी चायेकल। यदि नेपाः पार्टी मचायेकुसे माओवादी पार्टीं सःतू थें वंगु जूसा माओवादी पार्टीया पोलिटब्यूरो सदस्य जुइधुंकल जुइ। यदि भाषा, साहित्य व छपु निपु च्वसु जक च्वयाः आइएनजिओया प्रोजेक्टय् ज्या यानाच्वंगु जूसां शायदि मेमेपिं नेवाः न्ह्यलुवातय्सं थें इन्टरनेटय् जक चिउताः प्वंकूगु ब्वने खने दइगु जुइ? अय् जूगुलिं झी नेवाः नेता व नेवाः न्ह्यलुवातय्त उत्साह, शक्ति व साहस वइकथं कुंखिनेगु संस्कार झीसं दयेकेमाः थें च्वं। झीसं कुंखिनेबलय् सकारात्मक व थीथी सुझाव वी फत धाःसा झीगु समस्या ज्यंकेत उत्साह दइ नापं झीगु स्वशासन कायेत नं तिबः जुइ। नेवाःतय्के नं नेवाःतय्त ग्वाहालि यायेगु चेतना वृद्धि जुइ ।

More Stories Like this