समाधानया लँपु न्हूगु जनादेश

नरेशवीर शाक्य

- अझ थःपिंत अपदस्थ यानाः गठन जूगु सरकारयात सकारात्मक दृष्टिं मस्वसे झन हे नकारात्मक जुयाः संविधान जारी यायेगु हे ज्या हे उखे लाः थुखे लाः जू वने फइगु कारणं आः न्हूगु जनादेशया विकल्प मदुगु खँ इलं प्रमाणित याना हःगु दु ।

मुलुक आःया इलय् माओवादीं न्ह्याकाच्वंगु आम हडतालया कारणं ठप्प जुयाच्वंगु दु। थुकिया नापं थ्व हडताल राजधानी केन्द्रित जूगु कारणं राज्यया प्रशासन व आर्थिक गतिविधिया केन्द्र जुयाच्वंगु राजधानी अचाकलिं दाःम्ह थें छुं हे ज्या याये फयाच्वंगु मदु। तत्कालिन रुपं आम जीवन कष्टकर जुयाच्वंगु दु। दीर्घकालय् थ्व अवधि दुने जुइ मफुगु आर्थिक कारोवारया कारणं मुलुकया अर्थतन्त्र गम्भीररुपं प्रभावित जुयाः विकासय् लिच्वः लाकीगु निश्चित दु।
आःया आमहडताल यायेमाःगु कारण देय्या सुनिश्चित भविष्य व आम जनताया हकअधिकारया प्रत्याभूत यायेत धयाच्वंसां हडताल आह्वानकर्तातय्गु शक्ति प्रदर्शन हे खः। मुलुक गणतन्त्र जुइधुंकाः देय् संचालनया छुं छुं विधि राजैतिक पार्टीतय्गु सर्वसम्मतं निर्धारण जुयाच्वनेधंकूगु दु। जनआन्दोलनं प्राप्त जूगु अधिकार सुनिश्चित यायेगु निंतिं थुपिं फुक्कयात हे संस्थागत यायेमाःगु दु। न्हूगु संविधान तयार यानाः जनता सार्वभौम जूगु आभास बीमाःगु थासय् आःया हडताल आह्वान यानाच्वंपिंसं मुलुक थःगु ल्हातिइ दु धइगु व थनया जनतां इमिगु छुं नं उजं न्यने हे माः धयागु संकेत बियाच्वंगु दु। थुकिया लिच्वः कालान्तरय् वनाः घातक जुइगु निश्चित खः ।

आः आह्वान जुयाच्वंगु हडतालया कारण फुक्क हे धइथें आमसरोकारया विषय खः। तर हडतालया उपलब्धिकथं आः निर्माण जुइगु संयुक्त सरकार हडताल आह्वानकर्ताया नेतृत्वय् गठन जुइमाः धयागु माग आमसरोकारया विषय जुइ फइ मखु। उकथं हे बहुदलीय प्रतिस्पर्धाय् न्ह्यानाच्वंगु राजनैतिक पद्धति दुने थःपिनिगु हे नेतृत्वया सरकार गठनया माग धइगु हे सर्वसत्तावादया चिं खः। थ्व खँय् विवाद मदु कि आःया संविधानसभाय् दकलय् अप्वः सभासद दुगु पार्टी थ्वहे खः। तर थ्व सम्पनतायात माःकथं पार्टी छ्यले फयाच्वंगु मदु। मुलुकय् हयेगु राजनैतिक पद्धति, दयाच्वंगु राजनैतिक समस्याया निकास संविधानसभा खः। तर थ्व मान्यता नालामकासे सतक आन्दोलन यानाः आम जनताया जीवनयात कष्टकर दयेकाच्वंगु दु। थीथी राजनैतिक विचारया लिधंसाय् अनेक राजनैतिक पार्टीतय्गु अस्तित्व दयाच्वंगु थासय् फुकं हे राजनैतिक पार्टीतय्सं राजनैतिक उद्देश्ययात कयाः हडतालकर्तातय्सं धाःथें हे यायेमाःगु बाध्यता वा वातावरण अन दइगु खःसा लोकतन्त्र व गणतन्त्रया मूल्य व मान्यता गन वनी? आम हडतालया माध्यमं थज्याःगु मान्यता स्थापना जुयावन धाःसा मुलुकय् मेगु तानाशाही ब्वलने फइगु सम्भावना आपालं दयाच्वनी।
क्वःछिनातःगु इलय् संविधान जारी यायेमाःगु बाध्यात्मक प्रावधान आःया अन्तरिम संविधान दुने किटान यानाः हे न्ह्यथनातःगु दु। आः थ्व ल्यंदनिगु इलय् संविधान पिहां वइ धइगु खँय् निश्चिन्त जुइ फइगु छुं हे आधार मदु। नेवाः स्वायत्त राज्य मंकाः संघर्ष समितिं संविधान जारी जुइ पाय्छि लच्छि न्ह्यः संविधानसभा भवन घेरे यानाः आः सभासद फुक्कं गम्भीर जुइ माल, जनआन्दोलनं प्राप्त जूगु अधिकार संस्थागत यायेगु निंतिं न्ह्यागु यानाः नं क्वःछिनातःगु इलय् हे संविधान पित बीमाः धकाः सकलें नेवाः लगायत जनजातिपिं सतकय् कुहां वःगु खः ।

थ्व एजेण्डा फुक्क हे राजनैतिक पार्टीतय्गु खःसां पार्टीतय्गु थःपिनिगु पार्टीगत स्वार्थया कारणं निर्माणाधिन संविधानय् जनताया हक अधिकार स्थापना यायेगु स्वयां नं मेकथंया स्वार्थं थाय् कयाच्वंगु स्पष्ट जू। आःया इलय् क्वःछिनातःगु इलय् संविधान पित बीत असफल जुल धाःसा थुकियात फुक्क हे राजनैतिक पार्टीतय्सं जिम्मेवारी कायेमाः। इलय् संविधान पित बी मफुगु छुं हे कारण आम जनतां माने याये फइ मखु। अन्तरिम संविधान लेखन इलय् हे थथे संविधान च्वयेगु ज्याय राजनैतिक पार्टीतय्सं थःपिनिगु स्वार्थयात सर्वोपरी यानाः संविधान मच्वइ धकाः हे निदँया दुने बाध्यात्मकरुपं संविधान च्वये हे माः धकाः उकी किटान यासें थुकिया समय सिमाना तने मखु धकाः हे ई तनेगु छुं प्रावधान अन न्ह्यमथसें राज्य संकटकालया खँ जक न्ह्यथंगु खः। संविधानसभाया चुनावया लिच्वः नं इलय् हे संविधान पित बीगु शर्तय् आःया आमहडतालकर्तातय्त संविधानसभाय् दकलय् अप्वः सभासद् छ्वयाः जनताया हकय् संविधान दयेकेत जनादेश बीगु ज्या याःगु खः। तर क्वःछिनातःगु इलय् ज्या जुइमफुत धाःसा आः संविधानसभाय् दुपिं सभासद्त असक्षम खः धइगु खँ निर्विवादरुपं प्रमाणित याना बिउगु दु। थुकिया निंतिं आः हाकनं निर्वाचन यानाः ताजा जनादेशया आवश्यकतायात वाःचायेका बिउगु दु ।

आःया हडतालकर्तातय्गु नेतृत्वय् सरकार गठन हे जुल धाःसां नं आम जनताया चाहनाकथं वा हडताल आह्वानकर्तातय्सं धाः कथंया सविधान जारी जुइफइगु स्थिति हे मदु। आःया आमहडतालकर्तातय्गु नेतृत्वय् सरकार गठन मजुल धाःसा नेवाः स्वायत्त राज्य मदइगु वा संघीय राज्य निर्माण जुइ फइमखु धयागु खँ नं आम जनतायात मनोवैज्ञानिकरुपं मानसिक शोषण जक यानाः आम जनतायात हडतालया समर्थनय् थःपिनिगु ब्वति क्यनेत याकूगु रणनीति जक खः। संविधान निर्माणया ज्या सरकारया मखु थ्व ज्या संविधानसभायागु खः ।

संविधानसभा दुने सरकार संचालकतय्गु छुं अहम भूमिका दइ मखु। संविधान जारी जुइगु निंतिं दुई तिहाईया समर्थन आवश्यक धयातःथाय् बहुमत हे मगाःपिंसं न्हूगु संविधान दयेकाः उकियात पारित यानाः जारी याइ धयागु केवल म्हगस इनेगु ज्या जक खः। आः वयाः सहमतिया लिधंसाय् हे सरकार गठन जुल धाःसां जनचाहनाया संविधान जारी जुइफइगु स्थिति मदु। अझ थःपिंत अपदस्थ यानाः गठन जूगु सरकारयात सकारात्मक दृष्टिं मस्वसे झन हे नकारात्मक जुयाः संविधान जारी यायेगु हे ज्या हे उखे लाः थुखे लाः जू वने फइगु कारणं आः न्हूगु जनादेशया विकल्प मदुगु खँ इलं प्रमाणित याना हःगु दु ।

More Stories Like this