थ्व आन्दोलन छु जुइ?



सुरेश

आखिर धाधां मधां म्हिगःनिसें माओवादीया अनिश्चितकालीन आम हडताल नं शुरु हे जुल। पिनें आपालं मनूत दुहां वयाच्वंगु व माओवादीं नं हडताल शुरु याये न्ह्यः लाठी व खुकुरी तालिम बिउगु कारणं थ्व हडताल हिंसात्मक जुइ धकाः आशा याःगु खः। तर बिचाः याः थें हिंसात्मक मजूगुलिं माओवादीयात अन्तर्राष्ट्रिय समुदायं तकं भिंतुना बियाहःगु दु ।

माओवादीया थ्व आन्दोलनयात कयाः देशय् थीथी कथंया टिप्पणीत धाःसा जुयाच्वंगु दु। माओवादीं थज्याःगु आन्दोलन छाय् यात? थुकिया अन्त्य गन वनाः जुइ? यदि आदि न्ह्यसः थ्व इलय् पिहां वयाच्वंगु दु ।

-वाम-वामया लडाइँ:
थ्व इलय् देय्या सरकारय् नं वामपन्थी दु। अले विपक्षीइ नं वामपन्थी दु। माओवादीं याःगु थ्व आन्दोलन माधव नेपाल विरुद्ध जूगु कारणं थ्व छगू कथं वामपन्थी भर्सेज वामपन्थी हे जुयाच्वंगु दु। निगू वामपन्थी पार्टीत ल्वानाच्वंगु जूगुलिं थुकी नेपाली कांग्रेसं नं उलि न्ववानाच्वंगु मदु। वास्तवय् १० दल वा २० दल धाःपिंसं प्रधानमन्त्री माधव नेपालयात न्ह्यागु हे अवस्था जूसां राजीनामा बीम्वाः धकाः ग्वाकाच्वंगु कारण नं थ्वहे जुइमाः धइगु छथ्वःसिया विश्लेषण दु। थ्व ल्वापुं यानाः नेपालय् वामपन्थीत सत्ता च्वँ वा विपक्षीइ च्वँ, उपिं थःथः ल्वानाः मुलुक बर्बाद याइपिं खः धइगु नजिर स्थापित याये जुइगु खनेदु ।

- अमेरिका छाय् नरम?
छखे नेपाली कांग्रेस लगायतया २० दल धाःपिंसं माधव नेपालयात ग्यायेम्वाः धकाः धाप बियाच्वंगु दु। उखे नकतिनि वःम्ह अमेरिकी राजदूत स्कट डेलिसीं शान्तिपूर्ण आन्दोलन याःगुलिं धकाः माओवादीयात धाप बियाच्वंगु दु। अमेरिकी राजदूतया थ्व धापपाखें माओवादी आन्दोलनयात छुं भचा उर्जा ला अझ नं बिल हे जुइमाः। थ्व नं गनं वामपन्थी विरुद्ध मेगु वामपन्थी पार्टी ल्वानाच्वंगु जूगुलिं हे अमेरिकी राजदूत नं विरोधपाखे मवँसें न्हापा न्हापाया नीति अःखः धाप बीगुपाखे लगे जूगु खः लाकि? छथ्वःसिया विश्लेषण थज्याःगु नं खनेदु ।

- सेना कुहां वइ ला?
माओवादी आन्दोलन दमन यायेत अन्ततः नेपाली सेना कुहां वइगु खः ला? छगू अनुमान थ्व नं जुयाच्वंगु दु। तर थ्व इलय् सेना कुहां वइगु सम्भावना धाःसा पटक्क हे मदुगु विश्लेषण विज्ञतय्सं यानाच्वंगु दु। गुगु सेना तत्कालिन जुजु ज्ञानेन्द्रयात बचे यायेत ला कुहां मवः, व सेना माधव नेपालयात बचे यायेत कुहां वइ ला? सेनाया इतिहास कुलीपिंसं थथे धयाच्वंगु दु। तर थुकिया प्रतिउत्तरय् मेगु तर्क बीगु याः - नेपाली सेनां अबलय् जुजु ज्ञानेन्द्रयात बचे मयाःगु धइगु ज्ञानेन्द्रया विरुद्ध भारत हे वनेधुंकूगुलिं खः। नेपाली सेनाया सम्पूर्ण तालिम व ल्वाभः भारतीय खः। उकिं अबलय् भारतया हे इशारा कथं सेना कुहां मवःगु खः। तर आः वर्तमान माधव नेपाल सरकारयात भारतया पूर्ण समर्थन दु। यदि थ्व सरकार बचे यायेत सेना कुहां वयेमाः धकाः भारतं इशारा यात धाःसा नेपाली सेना कुहां वयेफु ।

- सेनाया नियत छु जुइफु?
थ्व इलय् प्रमयात नेपाली सेनां ग्यायेम्वाः धकाः साथ बियाच्वंगु खःसा उकिया लिउने मेगु हे नियत सुलाच्वंगु दयेमाः धइगु नं विश्लेषण दु। छुं जुयाः राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ जुयाच्वंगु थ्व द्वन्द्व तच्वया वन धाःसा उकियात साम्य यायेगु नामय् सेनां हे सत्ता कब्जा याइगु नं छगू सम्भावना दु। देशय् राष्ट्रपति शासन लागू यानाः सेना न्ह्यःने वइगु सम्भावना बारे ताःई न्ह्यवंनिसें चर्चा जुयाच्वंगु दु। उकिं थ्व इलय् सेनां द्वन्द्व अझ तच्वयेके बीत प्रधानमन्त्रीयात ग्वाकाच्वंगु दयेमाः धकाः अनुमान याइपिं नं दु ।

थ्व फुक्कं अनुमान जक खःसां असत्य थ्यंक मखयेफु। मखुसा थःगु हे पार्टी दुनें समेत दवाव वयाच्वंक नं प्रधानमन्त्रीं लिमचिलेगु अडान छाय् काल जुइ ?

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया