समाज भिंकेगु मनूया कर्तव्य

शिशिल चित्रकार

विश्व समाजया थीथी समस्या, दुःखत आः जक मखुसें मनुष्यया श्रृष्टिकालं निसें दुगु खःसा आः थ्व झन् झन् भयावह जुजु वःगु दु। विश्वय् वःगु समस्या व उकिया मू कारण धइगु मानवया ज्या हे खः। मनूतय्सं याःगु इच्छा याइगु पूवनी मखुसा इच्छा मयानागु वा बिचाः मयानागु समस्यात न्ह्यःने वयाच्वनी। थथे जुइबलय् नं मानवया लागि दुःख हे जूवनीगु जुल। थथे इच्छा मयानागु पूवनीगु, इच्छा यानागु पूमवनीगु जुइगुया कारण छु ले धयागु बारे भगवान बुद्धं कनाबिज्याः कथं, न्यनामतःपिं पृथकजनपिंसं गज्याःगु धर्म यायेमाः, गज्याःगु धर्म यायेम्वाः धयागु सी मखु ।

गज्याःपिंनाप संगत यायेमाः, गज्याःपिंनाप संगत याये मजिउ धयागु नं सी मखु। अथे मसिउगुया कारणं यानाः यायेम्वाःगु धर्म याइ, यायेमाःगु धर्म याइ मखु। संगत यायेमाःम्हेसिगु संगत याइ मखु, संगत यायेम्वाःम्हेसिगु संगत यानाच्वनी। थुकथं जुइबलय् थम्हं इच्छा मयानागु दयाच्वनी, थम्हं इच्छा यानागु दइ मखु। उकिं थःगु इच्छा पुरय् जुइ मखु। थथे जूगुया कारण उमिके धाथें माःगु ज्ञान मदुगुलिं खः। थुकिया अःखः सःसिउपिंसं माःगु जक इच्छा याइ, माःपिंनाप जक संगत याइ, म्वाःगु इच्छा नं याइ मखु अले म्वाःपिंनाप संगत नं याइ मखु ।

विश्व समाजय् आः तक ब्वलनाच्वंगु दुःखया मू कारण धइगु मनूतय्गु ज्या हे खः। उकिंया कारणं मनूतय्स थीथी फल नं भोगे माली। थःगु ज्याया कारणं मनूत प्यंगू लँपुइ लाः वनी वा उकियात प्यंगू प्रकारय् विभाजन याये छिं। आः नं दुःख जुइगु अले लिपा नं दुःख हे जुइगु। आः सुख जुयाः लिपा दुःख जुइगु। आः सुख जुयाः लिपा नं सुख हे जुइगु। आः दुःख जुइगु व लिपा सुख जुइगु। निश्चित रुपं व्यक्तिया स्वभाव फरक फरक जुइगु कारणं उकथं हे आः दुःख जुइगु लिपा नं दुःख हे जुइगु खँ यक्वसिया मयः हे जुइ। आः सुख जुयाः लिपा नं सुख हे जुइगु खँ धाःसा फुकसित यइगु स्वाभाविक खः। तर थःत यःयःगु जक दइगु वा मयःगु मजुइगु इच्छा यानां जकं पूवनीगु ला मखु। आः दुःखसा लिपा सुख जुइगु, आः सुख जुयाः लिपा दुःख जुइगु सवालय् तःधंगु हे फरक फरक मत दइगु ताः। अथे हे विश्वय् तथ्याङ्कया लिधंसाय् स्वयेगु यात धाःसा आः नं दुःख जुइगु लिपा नं दुःख हे जुइगु, आः सुख जुयाः लिपा दुःख जुइगु प्रकारया जीवन म्वानाच्वंपिं मनूत हे अप्वः दइसा आः सुख जुया लिपा दुःख जुइगु, आः सुख जुयाः लिपा न सुख हे जुइगु यः धाइपिं मनूतय्गु ल्याः नं म्हो हे जुइगु अनुमान यायेफु। विश्वया प्रजातन्त्र, लोकतन्त्रया मान मर्यादा कथ झींस नं यक्व जनता दुगु लँपु ल्ययेगु ला कि? थुकिया जवाफ निश्चित रुपं हे नकरात्मक जुइमाः। थन दुःख व सुख धकाः गज्याःगु भेद याना तःगु उकियात झीसं सीके माःगु दु। व्यत्तिं पञ्चशील उल्लंघन यानाः, शरीर मन व वचनं याइगु दश अकुशल कर्मया कारणं आः सुख वा दुःखया अवस्थाय् लानाच्वंगु खःसा हानं आः याःगु अकुशल कर्मया कारणं यानाः मेगु जुनीइ नं दुःखय् हे लाः वनीगु जुइ ।

च्वय् न्ह्यथना थें आः दुःखसा लिपा सुख जुइगु व आः सुख जुयाः लिपा दुःख जुइगु सवालय् तःधंगु मतभेद गुकथ दइ धइगु बारे छु भचा उल्लेख यायेगु पाय्छि जुइ। थन गुलिं मनूत आःयागु अकुशल कर्मय् हे भुले जुयाः उकियात हे सुख धकाः मखुगु मभिंगु ज्या याना जुइ, अले थम्हं यानागु अकुशल कर्मं यानाः लिपा मभिंगु लिच्वः वइ तिनि धइगु सोच नं तइ मखु। उकिं थ्व अकुशल कर्म प्रति हे तःधंगु विवाद दइगु स्वाभाविक जुल। अथे हे आः दुःखसा लिपा सुख जुइगु धइगु सवालय् नं गुम्ह गुम्हेसिनं बरु आः दुःख जूसांतबि मखुगु मभिंगु ज्या याये मजिउ धकाः अलग्ग च्वनेगु कुतः याइ वा मेपिंतं न अथे या धाइ। थुथाय् नं मभिंगु व मखुगु ज्याया बारे यक्वे विवाद जुइगु हे जुल ।

थौंया विश्व समाजय् थुकथंया भयावह अवस्था वःगु धइगु गज्याःगु कथंया मनूतय्गु ल्याः अप्वः दुगुलिं खः? अले झीसं प्यंगू लँपु मध्ये गुगु लँपु ज्वनेगु धइगु न्ह्यसः थःथम्हेसिके व थःपिनि थःथिति व जःलाखःलायाके यायेमाःगु आवश्यकता दु। थौं विश्वय् सुखया नामय् मभिंगु ज्या यायेगु चलन तसकं अप्वया वनाच्वंगु दु। विश्व समाज भिंकेया लागिं मनूतय्सं बरु आः दुःख जूसां मभिंगु ज्या मयासे लिपा सुख जुइकथंया ज्या यायेमाःगु आवश्यकता दु ।

थनथाय् लाक्क धम्मपदया छगू श्लोक (२०२) तयेगु पाय्छि जुइ।
नत्थि रागसमो अग्गि-नत्थि दोससमो कलि।
नत्थि खन्धसमा दुक्खा-नत्थि सन्ति परं सुखं।।
अर्थ: राग समान 'मि' मेगु मदु, द्वेष समान 'अपराध' मेगु मदु, पञ्चस्कन्ध समान 'दुःख' मेगु मदु, शान्ति समान 'सुख' मेगु मदु ।

थौं विश्व व्यक्तिया रागरुपी मिइ ह्वानाह्वाना च्यानाच्वंगु दु, द्वेषरुपी अपराधं ग्रस्त जुयाच्वंगु दु, पञ्चस्कन्ध रुपी दुःखय् तक्यनाच्वंगु दु अले अशान्तिया ग्वःफसय् लानाः अन हे डुबे जुयाच्वंगु दु ।

विश्व शान्ति, व्यक्तिया सही सुखया लागिं प्यंगू लँपु मध्य गुगु लँपु लीगु, अले गज्याःगु ज्या यायेगु धकाः सीके माःगु प्रत्येक मनूतय्गु महान सामाजिक कर्तव्य खः ।

More Stories Like this