थुगुसी छन्हुं लाः वःगु खाइ संल्हू व मांया ख्वाः स्वये
लव कर्माचार्य
दछिया छक्वः वइगु थीथी संल्हू मध्ये कन्हय् वइगु वैशाख संल्हू नं छगू खः। थुकियात झी नेवाःतय्सं 'खाइ संल्हू' धाइ। गुंपुन्हिया प्याः क्वाति, पञ्चदानया गं क्वाति नये थें खाइ संल्हू कुन्हु खाइ क्वाति त्वनी ।
थुकियात खय्तय्सं वैशाख संक्रान्ति धाःसा संस्कृतं मेष संक्रान्ति नं धाः। पुलांगु दँया चैत फुनाः न्हूदँया वैशाख थ्वहे न्हि कुन्हु शुरु जुइ। विक्रम संवत्यात न्हूदँ नं थ्वहे न्हि खः। थ्व कुन्हु सुर्द्यः मीन राशी त्वःताः मेष राशीइ प्रवेश जुइगु न्हि खः। उकिं थ्व कुन्हु थीथी थासय् मेला व जात्रा नं जुइगु याः। गथे कि येँया बागदुवाःया मेला, विष्णुदुवाःया मेला, तोखाय् सपन तीर्थया मेला, ख्वपय् चुपिं घाटया मेला थ्व कुन्हु जुयाच्वंगु दइ ।
ख्वपय् नांजाःगु बिस्काः जात्रा नं थ्व कुन्हु हे शुरु जुइ। अनया यःसिं ख्यलय् थौं थनीगु यःसिं कन्हय् न्हूदँ क्यंकाः क्वःथली। थुकियात विश्वध्वज पतन धकाः पात्रोय् उल्लेख यानातःगु दु। बिस्काः जात्रा ख्वपय् च्याचा व गुन्हु तक न्ह्याइ। भैलःखः कुहां बिज्याःसांनिसें थहां बिज्याइगु तकया दथुइ लाइगु निन्हु ततःधंगु जात्रा चैत मसान्त यःसिं थनीगु व वैशाख संल्हू यःसिं क्वःथलीगु निन्हु महत्वपूर्ण जात्रा जुइगु न्हि खः ।
झी चैत वैशाखपाखे हे न्यायेकीगु मांया ख्वाः स्वये अर्थात मातृ औंशी नं थुगुसी खाइ संल्हू कुन्हु अर्थात विक्रम संवत्या न्हूदँ कुन्हु हे लाः वःगु दु। दँय्दसं वइगु थीथी आमाइ मध्ये मांया नामं वयाच्वंगु आमाइ धइगु मातृ औंशी अर्थात मांया ख्वाः स्वयेगु न्हि नं खः। पात्रोय् प्रत्येक पुन्हिया नां दु थें आमाइया नां मदु। अथे खःसां चौलागा आमाइयात मातृ औंशी व गुंलागा आमाइयात कुशे औंशी धकाः नां हे बियाः संवोधन यायेगु याः ।
पुरुषोत्तम मास अर्थात अनला लाइगु वर्षय् संल्हू व आमाइ छन्हु छन्हु पाक्क वा नापं नं लाः वये यः। थुगुसी वैशाख संल्हू व मातृ आमाइ नापं अर्थात छन्हुं हे लाः वःगु दु। औंशी तिथि पूर्ण चन्द्र मदुगु अदृश्य चा खः। थथे जुइबलय् तिथि मास जक न्ह्यज्यानाच्वनीसा गते व तारेखया मास लिज्यानाच्वनी ।
कन्हय्या औंशी येँ नगरया पश्चिम दक्षिण दथुइ बलम्बु व थक्वाःया दथुइ लाःगु मातातीर्थय् मां मदुपिं मनूतय्सं म्वः ल्हुयाः निसलाः बीगु याइ। अन थ्यंक वने मफुपिनि छेँय् हे ल्वहंहिति, तुंथिइ तीर्थ हनाः स्नान यानाः निसलाः बिउ वनीगु चलन दु ।
मां दुपिनि चाहिं थौं छेँय् छेँय् सिसाबुसा, मरिचरि, धौ सगं न्ह्यःने तयाः मांया ख्वाः स्वये कथं भागि यानाः मांपाखें आशिस कयाच्वनी। न्हू भम्चापिनि थौं यदि न्हापांखुसी मांया ख्वाः स्वः वनेत्यनागु खःसा न्हू कु धकाः तसकं तःजिक हलंज्वलं तयाः छ्वया बीमाःगु चलन दु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया