बोडेया नांजाःगु नीलबाराही प्याखं



कृष्ण

बोडेय् हुइकीगु छगूयां छगू जक प्याखं नीलबाराही प्याखं गुलि प्राचीन खः धइगु छुं इतिहास मदु। अथे खःसां लिच्छविकालय् उगु प्याखं शुरु जूगु जुइमाः धकाः अनुमान यानातःगु दु। थ्व तसकं कठीन व अति ब्यवस्थित रुपं न्ह्याकेमाःगु प्याखं खः। भाद्र कृष्ण पक्ष दुतीय, तृतीया, चौथि व पञ्चमि यानाः दछिया प्यन्हु थ्व प्याखं बोडेय् हुइकी।
परापूर्व कालंनिसें दुगु थ्व प्याखंयात द्यवं हे दयेकूगु प्याखं कथं नं कायेगु याः। फुक्कं विधि विधान नं मनुखं दयेकूगु मखुसें द्यवं हे दयेकाः बियातःगु धइगु स्थानीय मनूतय् धापू दु। थ्व प्याखं सीमित ई बाहेक मेबलय् हुइकी नं मखु। सापारु सातिकुन्हुनिसें प्यन्हु तक धाःसा मदिक्क हे हुइकी। थ्व प्याखं सापारु सातिकुन्हु बहनी अथे हे ११ बजेनिसें १ बजेपाखे पिहां वयेधुंकाः न्हिछि चछिं हुलाच्वनी। गबलें गबलें ला थ्व प्याखं २२ घण्टा तक नं मदिक्क हुइकेमाली। बहनी घौछि बाघौ आराम यानाः हाकनं थ्व प्याखं शुरु याइ। प्यन्हु तक थ्व क्रम चले हे जुयाच्वनी ।

थुलि कठीन प्याखनय् झिंगुम्ह प्रत्यक्ष संलग्न जुयाः प्याखं हुलीपिं दइ। भैरब छम्ह, बाराही प्यम्ह, कुमारी प्यम्ह, सिंह प्यम्ह, द्वारपाल निम्ह व गणेश प्यम्ह नापं यानाः मुक्कं झिंगुम्ह प्याखंम्वः ख्वाःपाः पुयाः प्याखं हुलीगु थुगु प्याखनय् दी मजिउगुलिं यानाः छम्ह छम्ह द्यःयात स्वम्ह स्वम्ह पाः च्वंपिं ग्वाहालिमित नं दइ। द्यः थातय् च्वन कि नये, त्वने मजिउ। सुयातं न्ववाये नं मजिउ नापं फ्यतुइ नं मजिउ। अथे जुयाः हे आराम याये माःसां मेपिंसं ज्वने मालीगु जुयाः ज्वनीपिं द्यःकालिया ब्यवस्था यानातःगु दइ। द्यः ख्वाःपाः पुइ धुनकि उगु ख्वाःपाः नं प्याखं हुले क्वमचाःतले लिकायेमजिउ। थथे निरन्तर थ्व प्याखं बोडे छगुलिं चाःहिली। बोडेया न्यागू खुगू त्वाः थ्व प्याखं हुइकु हुइकुं चाःहिलीगु लागा दु। थ्वहे बोडेया मू लागा नं खः।
बोडेया लाछि त्वालं शुरु जुइगु थ्व नीलबाराही प्याखं न्हापां लाय्कू छेँय् यंकाः अनं लिपा विष्णुघाट, भाँगु त्वाः (महालक्ष्मीस्थान) व नीलबाराहीया लाछि आः नीलबाराही प्याखंम्वः जुयाच्वंम्ह प्रमचन्द्र अदुवा श्रेष्ठया छेँय् थ्यंके हइगु खः। वय्कः थथे नीलबाराही प्याखंम्वः जुयाः दँय्दसं प्याखं हुला जूगु न्यय्छदँ दयेधुंकल। न्हय्दँ दुबलय्निसें वय्कः थथे नीलबाराही जुयाः प्याखं हुलाच्वनादीम्ह खः। थुगु प्याखं चले यायेत मूलपानी लागाय् निपी व १० आना व गोठेटारय् निपी व १२ आना नापं यानाः मुक्कं न्यापी व ६ आना जग्गा दु। दक्षिणा छायेगु चलन वःगुलिं थ्व प्याखं क्यनेत उलि थाकु धाःसा मजू। पिनं पिनं स्वःवइपिंसं आपालं दां छायेगु याः। अथे जुयाः थ्व प्याखं आः तक मदिसे न्ह्याना हे च्वंगु दनि ।

छुं छुं तान्त्रिक पूजा विधि कथं गुरुपिंसं पूजा यानाःलि हे तिनि थ्व प्याखं पिदनी। विधि विधानय् छुं नं कथंया अशुद्धि याये मजिउ। थुगु द्यःया द्यःछेँ नं दु। अथे खःसां २०१६ सालंनिसें लाछि त्वालं हे शुरु यायेगु यानाः थ्व द्यःया पाः प्रेमचन्द्रयात वयाच्वंगु दु। द्यःया शक्तिं हे आः तक नं प्रेमचन्द्र अदुवा श्रेष्ठ थः छप्तिं हे थाकु मचासे थ्व प्याखं हुला वयाच्वंगु दु। पिनं स्वयेगु इलय् तसकं थाकु थें च्वंसां ख्वाःपाः पुयाः प्याखं हुलेगु इलय् छुं नं थाकु मजूगु खँ प्रेमचन्द्रं कनादिल। प्याखं फक्व बांलाक हुलेगु व बहनी छुं छुं जा नयाः प्याखं हुलेगु इलय् म्ह हे याउँसे च्वनीगु वय्कःया धापू दु ।

थ्व प्याखं आः तक ला निरन्तर चले जुया वयाच्वंगु हे खः। तर आः थुकी समस्या नं शुरु जुया वःगु दु। आःयापिनि दनेवं नयेमाः। थ्व प्याखंया नियम धाःसा कडा। थ्व प्याखंया सृष्टि कालंनिसें उखेंथुखें याये मजिउगु नियम दु। तसकं निभाः त्वयाच्वंसां नं प्याखं हुइका हे च्वनेमाः। गुथिं चले याना तःगु थ्व प्याखंया छुं विधान जक मखुथें जुल धाःसा हे तसकं हे बांमलाःगु लिच्वः लाये यः धाइ। मुक्कं सछिम्ह ति मनू थ्व प्याखं क्यनेज्याय् संलग्न जुयाच्वंगु दइ। उमिसं हे गुथि छेँ वा कजि ल्यइ। प्वंगाः पुइपिं, बाजं थाइपिंसं नं थः थः हे बुं तयाः थ्व नीलबाराही प्याखं चले याना वयाच्वंगु दु। भ्वय् नयेत व गुंपुन्हिबलय् चिराक च्याकेत खर्च बढे जुयाच्वंगु दु। अथे खःसां आःयात दक्षिणा बढे जुयाच्वंगुलिं खास समस्या धाःसा मदु। थ्व जात्रा चले यायेगु झ्वलय् छगू लाख दां ति हे दक्षिणा मुनीगु जुयाच्वन। प्याखंया थज्याःगु महत्वयात थुइकाः हे जुइमाः, उकुन्हु तिनि थ्व प्याखंयात थिमिया श्रीगोपाल सिरपाः थ्व प्याखंयात लःल्हाःगु खः ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया