लः मवल ! लः मवल !

यजुसा

थ्व छवाः लः सप्ताह कथं हना च्वंगु बुखँ दु ।

नेवाःतय् छगू छुनाखँ दु - लः, फय्, मिनापं देमाख (घमण्ड) याये मजिउ। थुपिं मनूतय्गु बसय् (कन्ट्रोलय्) मदु। थ्व धाःगु मतलव लः बाः वल धाःसा, तसकं वा वल धाःसा मनूतय्सं कःघानां कःघाये फइ मखु। थज्याःगु दृश्य असारं तराईलय् खुसिबाः वयाः गां-गां चुइके यंकीगु झीसं टि.भी.इ खनाच्वना। अथे हे तसकं वा फय् वल धाःसा ततःमागु सिमा नं क्वःथलीगु व छेँया पौ पुइके यंकीगु दृश्य नं झीसं खना हे च्वना। छेँ मिं नल धाःसा अथवा गुँ मिं नल धाःसा कःघानां कःघाये मफयाः वालं वाः मिं नयाच्वनीगु दृश्य नं टि.भी.इ हे खनाच्वनागु दु ।

थन धायेत्यनागु छु धाःसां नेवाःतय् समाजय् न्हापा लः मदयाः दुःख मजू। बरु दुःख न्ह्याथां लःया लः जक जुयाः खः। असारं वा वयाः खुसि बाः वइबलय् खुसिया जःखः च्वंगु तुं (घाट) जक त्वपुइगु मखु कोपुन्डोलय् च्वंगु तां लः न्ह्याये दइ थें च्वंक ग्यानापुसे च्वंक खुसि बाः वइ। बुँइ लः मुनाः वामा क्वःदलाच्वनी। तुंथिं लः भय्बियाः बाय् वानाच्वनी। ल्वहंहितिं मन्ह्यं मन्ह्यं लः हायाच्वनी। बुँगाः, तुं, पुखू सकभनं लः मुनाच्वनी ।

लः प्राणीयात मदय्कं मगाःगु वस्तु खः। पशु, पंक्षी, कीट पतंग सकसितं लः माः। इमित लः धयागु त्वनेत जक खः। लः मंत धाःसा छुं ई जक म्वाये फइ। उकिसनं मनूतय्त नये त्वनेत जक लः दयां मगाः। इपिं मनू जुयाः इलय् ब्यलय् म्वः ल्हुइमाः। फिना तःगु वसः व छेँय् छ्यलीगु वसः, कापः हीमाः। थलबल सिलेमाः। थज्याःगु आदि कारणं मनूतय्त लः थप आवश्यक खः ।

लः त्वंकेगु धर्म धयागु नेवाःतय्गु जीवनदर्शन खः। उकिं इमिसं तुं, ल्वहंहिति, बुंगाः जक मखु मनूत वये वने याइगु थासय् जरुं दयेकाः मेगु थासं लः ल्ह्ययाः उकी जायेका तइ। शहर बजारय् जक मखु गुँइ गुँइ जुइगु मेलाय् थ्यंक लः कुबियाः अन देइके वइपिंत लः त्वंकः वनेगु नेवाःतय् गुथि दु।
लँय् वयाच्वंम्ह लँजुवालं फलय् च्वनाच्वंम्ह अथवा पसलय् च्वनाच्वंम्ह मनूयात लः छकः त्वने धाःसा आसे न्हिं धकाः तलय् वनाः लः कया हयाः वयात त्वंकी। थ्व नेवाःतय् उबलय्या मानवीय भावना खः ।

थथे लः फालाफाला दुगु स्वनिगलय् लःया हाहाकार जुइधुंकल। सुं लँजुवाःया प्याःचाल धाःसा गनं पसल्यायात लः म्हल धाःसा तलय् वनाः लः कयाः त्वंकेगु शक्ति थन च्वंपिं आदिवासी नेवाःतय्के मदय् धुंकल। छेँखा छेँखाय् लःया समस्या जुइधुंकल। गनं छकः पिहां वंसा ह्याउँवाउँगु (रंगीबिरंगी) प्लाष्टिकया थलबल कलधाराया छचालं चाःहिका तःगु खनी। न्हिछि पियाः नं बाघौ लः वइ मखु। न्हापा स्वसःखुइन्हुं हाइगु ल्वहंहितिइ लः हाःगु मखय् धुंकल। हाःथाय् नं सुपः थें जक हायाच्वनी। गुलिखे तुं सुना वनेधुंकल। मनूतय्सं हितिइ लः मवः धकाः छेँखा छेँखां तुं म्हुइगु याना हयाच्वन। उखें तुं म्हुइगु, थुखें तुं म्हुइगु ज्यां बाय् दुने च्वंगु लः झन झन सुना वनाच्वंगु दु। लः सुना वन धकाः चक्का थपे यानाच्वन। झन लः मवया वन। थाय्थासय् गगनचुम्बी हाउजिंग दयेकाच्वंगु दु। नेवाःतय्गु छगू त्वालय् गुलि मनूत दइगु खः छखा हाउजिंगय् उलि मनूत च्वनाच्वंगु दु। आः अनुमान यानादिसँ अज्याःगु छखा छेँयात न्हिं गुलि लः माली? इमित माःगु लः आक्सं कुतुं वइगु मखु। इमिसं बोर्डिंग यानाः लः पिकाइगु खः। इमिसं पिकाइगु लःया ल्याःचाः तइपिं सु? इमिसं पिकाइगु लखं व थाय्या बा दुने च्वंगु लः साला काइबलय् व थासय् च्वंगु गुलिखे लः इमिसं न्हिंन्हिं ट्वाइलेटय् प्वंकाच्वंगु दइ ।

स्वनिगलय् ७५ जिल्लाया मनूत वयाच्वंगु दु। इमिसं थनयागु लः सुचुक्क त्वनाच्वंगु दु। भ्रष्टाचारीतय्सं थन मारामारा छेँ दनाच्वंगु दु। अज्याःगु छेँयापिंसं नं थन च्वंगु बं हे लः पिकयाच्वंगु दु। न्हापांनिसें च्वनाच्वंपिं नेवाःत वहे परम्परागत छेँ, परम्परागत त्वालय् कलधाराया भरय् म्वानाच्वन। हाउजिंग, भ्रष्टाचारीतय्गु न्हून्हूगु बंगला, पिनें वःपिंसं त्वनाः थःपिंत लः मदयाः थन च्वंपिं नेवाःत आः लः मवः, लः मवः धकाः हालाच्वंगु दु। दुपिंसं दु थे फु थे चले यानाच्वन। मफुपिं वाथावाथा कनाच्वंगु दु। अय्सां थन च्वंपिं नेवाःतय्सं सरकारयात थन मनू अप्वः जुल, जिमित लः मगात। थन मनू अप्वः जुल, जिपिं याउँक च्वने मखन। थन बाहन अप्वः जुल, बाहन कन्ट्रोल याये माल धकाः धायेगु मनस्थिति दयेकूगु खने मदु। नेवाःतय्के थःपिनि थाय्या माया मंत, थःपिनिगु थाय्बाय् सुरक्षित मजुल धयागु मचाल। थःगु छ्यनय् प्याखं हू वःसा नेवाःत दंग जुयाः याःयाः थे याकाच्वन। थःपिं जक मुनाः जूसां आः मजिल सरकारयात थाथामथा याये सयेके माल धकाः बिचाः तक हे यायेसःगु मखुत ।

पासा भाइपिं, आः तक लाःनि झीसं थःपिनिगु भविष्य सुरक्षित याये सयेके माल ।

More Stories Like this