येँदेय्या द्यःपिनि खः जात्रा



पाहांचःर्‍हेया झ्वलय्

उकुन्हु माघ शुक्ल सिल्लाथ्वया बसन्त श्रवण याइगु श्रीपञ्चमि कुन्हुनिसें बसन्त ऋतुया आवागमन जुल। थाराथारां गनाच्वंगु स्वां सिमाय् चुलि ह्वया वइगु, क्यब, गुँ आदि हराभरा जुया वइगु ऋतु खः बसन्त। वयां लिपा उकुन्हु तिनि रंगया नखः फागु क्वचालसा आः थ्वयां लिपा थीथी थासय् थीथी द्यःपिनि जात्रा नं शुरु जुया वइ ।

महिनाया ल्याखं धायेगु खःसा विक्रम संवत्या फागुण नं क्वचालसा नेपाल संवत्या चिल्ला नं क्वचायेत्यंगु दु।
फागुयां कन्हय् कुन्हु थँबहिली चकंद्यःया जात्रा न्ह्याइसा स्वनिगलं पिने नाला करुणामयया न्हवं नं जुइ। लिसें नाला करुणामयया जात्रा नं न्ह्याइ ।

थ्वहे इलय् स्वनिगः दुने दथु ब्वय् लाःगु पशुपति लागाया ग्वलय् बछलेश्वरी देवीया जात्रा जुयाः नखः कथं येँ नगरया केहेँ मस्त व म्ह्याय् मस्तय्त नखत्या ब्वने कथं दुदुंच्यांच्यां बाजं थानाः सःतः वयेधुंकी। थ्व सिधयेवं येँ नगरया थँहिति, क्वाःडों, क्षेत्रपाटी त्वाः बाहेक मेमेगु त्वालय् थीथी द्यःपिनि लाभा चःर्‍हे अर्थात पाहां चःर्‍हे धकाः तःधंगु नखः व जात्रा न्ह्याइ। येँदेय्या थीथी त्वाः धायेबलय् खास यानाः असं, त्यःर, कुनाय्त्वाः, केल, न्हाय्कंत्वाः, थाय्मरु, किलाघः, त्यंगः, न्ह्यःखा, न्यत, यट्खा, दमात्वाः, प्याफः, चसान, वँटु, न्हूघः, ज्याबाहाः, तेबाहाः, लगं, ग्वःफः, ब्रम्हत्वाः, वन्दे, ह्युमत, क्वहिति, भिंद्यः त्वाः, यंगाः, ओमबाहाः, पाक्व, खिचापुखू, चिकंमू, मजिपात आदि येँ वासिन्दापिनि लाभा नखः धकाः पाहां चःर्‍हे नखः हनी गुकियात पिशाच चतुर्दशी नं धाइ।
द्यःद्यःपिनि खः जात्रा धायेबलय् वँटु अजिमा, तेबाहाः अजिमा, कंग अजिमा, न्यत अजिमा, लुँचुभुलु अजिमा, तख्ति अजिमा, नर्सिङ्ग आजु, न्हाय्कंतला अजिमा, किलागः गणेद्यः, त्यंगः गणेद्यः, न्हूघः गणेद्यः, यबाहा गणेद्यः, भिंद्यःत्वाः गणेद्यः, आदि द्यःपिनि जात्रा जुइगु खः। थुबलय्निसें घातु म्येँ हालेगु शुरु जुइ ।

येँ नगरवासीपिंसं थःपिनि लाछि, ननि, चुक आदि थासय् दछि तक त्वपुयातःगु लुकुमाहाद्यःयात प्यन्हु न्ह्यः उलाः सुचुपिचु यानाः छाय्पियाः बहनीपाखे मद्य, मांश तयाः भ्वय् तयाः द्यः पुज्यानाः प्रसाद ग्रहण याइ।
थ्व इलय् लैंबुँ वहस्वां, तु पाछैबुँ लुँस्वां नं त्वपुयाः पुज्याइगु नं चलन दु ।

थुकुन्हु त्वाःत्वाःयापिं द्यःपिं गमय् देगलय् बिज्याकाः चछिन्हिछि चाःहीकाः कन्हय् कुन्हु थनीगु चलन दु। थ्व कुन्हु येँ नगरया न्यत त्वालय् दबुली स्वेतकाली प्याखं पित हयाः चछि प्याखं हुइकी। कन्हय् कुन्हु प्याखं क्वचायेकाः पुजा व प्वःसः कयाः प्याखं क्वचायेकाः लित बिज्याकी। वयां कन्हय् कुन्हु त्वाःपतिं स्थान गणेद्यः पुज्यानाः मस्त निरोगी जुइमा धकाः मलःजा नकेगु याइ ।

चान्हय् तिंख्यलय् निथाय्या भद्रकाली अजिमापिंत कंग अजिमां चाःहीकाः द्यः ल्वाकीगु चलन दु। कंस सति कुन्हु पारु कुन्हु वँटु अजिमा व तेबाहाः अजिमापिंत कंग अजिमां चाःहीकाः असनय् द्यः ल्वाके कथं मुस्याः हिलाबुला यानाः द्यः जात्रा क्वचायेकी ।

थ्व इलय् पाहां ब्वने कथं म्ह्याय्मस्त, भिना मस्तय्त नखत्या ब्वनीगु नं चलन दु। थ्वहे ताकाय् चोबाहाःया आदिनाथ लोकेश्वरया न्हवं नं जुयाच्वंगु दइ ।

- लव कर्माचार्य

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया