बाखं दबूया बाखं यात्रा

राजा शाक्य

नेपालभाषा बाखं साहित्ययात न्हापा स्वयाः यक्व न्ह्यज्याकेगु तातुनाः स्वनिगः पिनेयागु भोगाईयात नं नाला वनेगु ग्वसाः जुल। लिसें अन अन च्वंपिं नेवाः भाषाभाषीतय्त थः मांभाय् प्रति नुगः क्वसाका वनेगु बिचाः खः। थ्वहे बिचाःयात कःघानाः भ्वँत व हेटौंडाय् थें वंगु ११३० पोहेंलाथ्व १४ निसें पोहेंलागा २ (पुस १५-१८ तक) थुगुसी बाखं दबूया मुँज्या स्वनिगलं पिने नारायणघाट, बुटवल व लुम्बिनीइ वनाः यायेगु क्वःजित। ख ला, नेवाःतय्गु बिस्कं हे म्हसीका दुगु देय् बाग्लुङ्गय् अनया नेवाः साहित्यकतनाप जानाः बाखं मुँज्या व सहलह मुँज्या यायेगु ग्वसाः खः। अय्सां छुं हुनिं यानाः अन वनेया पलेसा नारायणघाट, वुटवल व लुम्बिनी वनेगु क्वःजिउगु खः ।

ब्याक्क साहित्य विधा हे जीवनलिसे स्वापू दइगु जूसां बाखं जीवनलिसे यक्व सतिउगु झीसं महसुस यानाच्वनागु दु। उकिं बाखं विधाया लिधंसा कयाः अनया नेवाः जनजीवनयात न्ह्यलं चायेके फइगु आसं बाखं दबुलिं ग्वसाः ग्वःगु खः। लिसें नेपालभाषा बाखं साहित्ययात स्वनिगलय् जक लिकुंका मतसे अप्वः तब्याका यंकेगु थ्वया ताः खः। अले मेगु ग्वसाः ला थौंया न्हूगु लकसय् न्हूगु जीवन न्हूगु भोगाईयात नालाः बाखनय् दुहां वये फइगु आसं न्हूपिं ल्यासे ल्याय्म्ह बाखं च्वमिपिंके लुया वइगु आसाकुति नुगः बाखं दबुलिं घानाच्वंगु जुल। भावुकता जक मखु, व्यावहारिकता नं ताः लाइगु क्वातुगु मनं तुना ।

थुकथं स्वन्हुयंकंया बाखंयाः दुने दकलय् लिपा लुम्बिनीइ थ्यंकाः स्वन्हु कुन्हुया मुँज्या मैत्री भन्ते व भिक्षु सागरपिनिगु उपस्थितिइ जुल। बाखं मुँज्या धुंकाः स्वन्हुयंकंया बाखं ब्वनेगु व न्यनेगुया लिपा उगु उगु बाखंत ब्वंगुयात स्वापू तयाः बाखं यात्राय् ब्वति काःपिं बाखं च्वमिपिनिगु दथुइ थःथःगु नुगःखँ व बिचाःया कालबिल यायेगु ज्या जुल ।

प्रा. नर्मदेश्वर प्रधान : थौंया बाखं साहित्ययात सैद्धान्तिक रुपं जक मखु, व्यावहारिक पक्षं नं न्ह्यज्यायेमाः। उकिं बाखं विषयय् छगू सेमिनार यायेगु, थीथी एफएम च्यानलय् बाखं बारे जक बिस्कं ज्याझ्वः न्ह्याकेगु, बाखं दबूयात इन्टरनेटय् नं तयेगु व नेपालभाषाया बाखंयात अंग्रेजी व नेपालीं नं भाय् हिलाः पिथनेगु ज्या याना वनेमाःगु दु ।

अगीव बनेपाली : बाखं दबूया येँ, यल व ख्वपय् छगू छगू स्थायी समिति दयेकाः उकी सकलें दुजः कथं च्वनेगु याःसा बांलाइ। अले सुचं छ्वयेमाःगु दुसा वपाखें हे ज्या जुइ ।

रामकृष्ण दुवाल : थौं थम्हं हे जक बिचाः यानाः च्वयेगु स्वयां नं थौं अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रय् गज्याःगु धार वयाच्वंगु दु, गज्याःगु धार वयेमाःगु दु धयागु खँ सेमिनार हे यानाः कार्यपत्र च्वकाः पेश याना यंकेबलय् न्हूकथं वने फइ ला ?

तिलकप्रकाश कायस्थ : थुगुसी झी थन हाय्म्वःपाहां वये थें जक जुल। स्थानीय मनूतय्सं गुलि ग्वाहालि यायेमाःगु खः मयाः। सुना नं 'ज्यू, ज्यू', झासँ न्हां' धायेवं तुं झी वयाच्वना। थ्व पाय्छि मखु ।

भगतदास श्रेष्ठ : न्हाचः दुवाल सरं धयादिल नि अन्तर्राष्ट्रिय खँ...थ्व झिदँया दुने नेवाः विश्व मुँज्या वयाच्वंगु दु, इमित नं फाइदा जुइ कथं...इमित नं नुगलय् थी कथं झीसं बाखं सिर्जना याये सयेके ।

हरिकृष्ण डंगोल : थनया स्थानीय खलः व खलःया पदाधिकारीतय् दथुइ इमिसं धाःगु इमिगु राजनैतिक, सामाजिक, आर्थिक व मेमेगु खँ, जनजीवनलिसे स्वापू दुगु खँ न्यनाः इमित लिच्वः लानाच्वंगु छु, व जक न्यनेफत धाःसां वयात बाखंया रुप बी फुसा झीत उपलब्धी जुइ ।

सुशिला शाक्य : थथे स्वनिगलं पिहां वयाः जिल्ला जिल्लाय् वःगु तसकं बांलाः। अले न्हूम्हूपिं मिसा बाखं च्वमिपिं उत्पादन जूगु नं तसकं बांलाः ।

विमला शाक्य : जिमित ला थथे पिहां वयागु न्ह्यइपुसे हे च्वं। उकिं हानं हानं बाखं च्वये धयागु मतिइ वः ।

शिला साय्मि : जिं हरिकृष्ण दाइयात समर्थन याना ।

गोविन्दमान श्रेष्ठ : जितः लगे जू, बाखनय् बाखंमि बाखं दुने एकाकार जुया वनेमाः। व सन्दर्भय् बाखंच्वमि लक्ष्मण सर सफल जूगु ताल ।

गणेशराम लाछि : पिने च्वंपिं लिसे थःथवय् बाखं न्यंकीगु सार्‍है हे म्हो खना। स्वथासं स्थानीय मनूत म्हो जक खना। यक्व यक्व स्थानीय मनूत मुंके फुसा झी (बाखं दबू) यक्व बांलाइ ।

रामशेखर : बाखं दबुलिं पिने थाय्थासय् सन्देश ला बिया झाःगु हे दु। थ्व कारणं जिपिं वयागु, छिकपिंसं च्वयादी माल, सहभागी जुयादी माल धकाः धयादीगुलिं लिपा लिपा यक्व यक्व सहभागी जुयादीगुली आशा याये। बरु थथे तातापाक सिबें आःयात ख्वप, धौख्यः, किपू थेंज्याःगु ससतीगु थासय् नं याये फत धाःसा बाखं दबूया उद्देश्य पूवनी ला ?

केदार सितु : रामशेखर दाइनं धयादी थें बाखं दबू तसकं सतिक नं मखु, तापाक नं मखु, जिं स्वयेबलय् बाखं दबू अझ अमेरिका थ्यंक वने फःसा अझ बांलाइ ताया। अनुभवया खँ खः, अनुभव गुलि तच्चाः जुल उलि हे बाखं नं तच्चाः जुया वनी ।

काशिराम 'विरस' : थज्याःथाय् बाखं ताःहाकःगु सिबें चीहाः बाखं हे जक ब्वनेमाः। अले ताहाःबाखं धयागु छु? चीहाःबाखं लघु बाखं धयागु छु, उकिया बारे नं अन्तर्क्रिया यायेमाः ।

कृष्णभक्त बोडे : थथे पिने वयेबलय् झीलिसें पिनेयापिनि दथुइ बाखं ब्वने व न्यनेबलय् तसकं स्वाद दइ। थुलि हे झी झी जक जुल धाःसा येँ, यल व ख्वपय् जक याःसां जिल नि ।

शाक्य सुरेन : थन च्वंपिं मनूतय्गु चाहना छु खः, थनया समस्या छु खः, उकी दुने वनाः बाखं च्वयेगु यायेमाः। थन साहित्यिक जक म्हो जूगु थासय् यक्व सहभागिता दइ धयागु कल्पना याये मजिउ ।

राजा शाक्य : ल्यासेल्याय्म्हत न्ह्यःने वयेमाल। म्हुतुं जक हालां मजिउ। जिमिसं यक्वसित धया। तर सुनां नं ई बी मफु। अले ब्याक्क च्वमिपिंत हयाः तीर्थयात्रा यायेगु झीके सामर्थ्य हे मदु। बरु बाखं च्वमिपिं सुं सुं हिलाः हिलाः पालंपाः हयेगु जुइ ।

More Stories Like this