जिं खनागु जापान
सुनिता साय्मि
जिगु जन्म जापानया आकिताकेनया 'नोसिरो सी' धइगु थासय् जूगु खः। जिपिं न्याम्ह मस्त मध्ये दकलय् चीधिकःम्ह जिमि किजा सेखं ज्वर वयाः मचाबलय् हे मन्त। जिगु जन्म मध्यम परिवारय् जूगु खः। मचाबलय् जिमित छुं कथंया अभाव मजू। जिमि तापाःबाज्याया पालंनिसें हे अफिसय् ज्या याइगु। जिमि बाःनं उगु हे अफिसय् ज्या यानादिल ।
उगु इलय् व थाय् ब्यापारिक केन्द्र थें खः। जिमि बाः समुद्रय् नाउलय् च्वनावनाः न्या लाः वनीगु। जिमि बाः उगु हे जहाजय् च्वनाः लां लां लिपा जक छेँय् लिहां वइगु। वय्कः जहाजय् च्वनाः सिकोगीय थ्यंकाः अन न्या लानाः तायकमेकेनय् वनाः अन दुपिं न्या लानाः हाकनं होक्काइदोय् थ्यंकाः कोन्बु ९क्भब एबिलत० कयाहयाः अनं लिपा जक नोसिरो सिइ लिहां वइगु ।
जि मचालबय् जितः जिमि बाःनं यक्व हे म्येँ न्यंकीगु। न्ह्यइपुसे च्वंगु बांबांलाःगु म्येँ न्यनाः जि तसकं लय्ताया। जितः मचांनिसें पियानो थायेगु रहर जूगुलिं बाःनं जितः पियानो थायेगु नं स्यनाबिल। उगु इलय् जापानय् थौंकन्हय् थें थीथी कथंया न्ह्यवःसा मदु। जिमित म्हितेगु निंतिं मामं कतांमरी दयेका बी। बाःनं कुमा (छगू कथंया सिँया चक्कर) दयेका बी। चिचिग्वःगु थलबल हयाः, जा थुयाः, पसः तयाः नं म्हिते नं। जिमिगु छेँपिने लँय् मोटर गाडी मवःगुलिं पिने वयाः खिपः व घ्वाइँकासा नं म्हिते नं। जिं गुलि नं कासा म्हिता, दक्व धया थें छेँय् दुगु कासा जक हे म्हिता। मिसामस्त व मिजंमस्तय्गु कासा म्हितीगु नं पाः। जितः मचांनिसें टेबल टेनिस तसकं म्हिते यः ।
जि खुदँ दयेवं ब्वनेकुथि वना। ब्वनेकुथिइ ब्वः बीगु, दायेगु चलन मदु। अथे हे फेल नं याइमखु। तर अथे जूसां आखः ब्वंकेगु इलय् जिमि मां तसकं कडा। छेँय् खान्जी (छगू प्रकारया जापानीज आखः) च्वयेगु इलय् मां न्ह्यःने च्वंच्वनी। भचा मिले मजुलकि ल्हाती दाइ, ब्वः बी। उकिं खान्जी च्वयेत जिं यक्व हे कुतः यानाः बांलाक च्वयेगु याना। गणित व विज्ञानया विषय जूसा बाःनं आखः स्यनाबी। बाःनं गबलें ब्वः बीगु व दायेगु यानामदी ।
जिमि पाजुपिनिगु छेँ टोक्यों भचा सती। अन इमि किमोनो (जापानया लं) या पसः दु। पसः दुगुलिं जिमि मामं किमोनोया बारे यक्व हे खँ सिउ। जि मचाबलय् हे जिमि मामं किमोनो जक फीगु। जिमिसं धाःसा न्हिंन्हिं किमोनो मफिना। जिं मचांनिसें स्कर्ट व सर्ट जक फीगु। जात्रा व पर्वया इलय् जक जिं किमोनो फीगु ।
मचाबलय् जिपिं च्वनेगु थासय् च्वापु गाइगु थौंतलें लुमं। च्वापु कुहां वयाः सकसिगु झ्याः झ्यालय् तक त्वपुइगु। उगु हे इलय् फय् नं तसकं वयाः अतिकं चिकुसे च्वनीगु। फय् मवसे च्वापु जक वःसा जिपिं सकलें मुनाः तसकं न्ह्यइपु तायेका जुइगु। लिपा जिपिं सकलें जानाः थःथःगु छेँय् मुंवःगु च्वापु सफा यायेगु। थौंकन्हय् उगु थासय् उलि च्वापु मगाः।
अबलय् जिपिं च्वनागु थासय् मोटर गाडी नं उलि मदु। जि बूगु इलय् हर्स कार्ट ९ज्यचकभ अबचत० जक दु। जि बःचाधिकः जुइवं छगः निगः गाडी चले जुल। अथेला न्यासि वनाः थ्यंथाय् सकलें न्यासि हे वनेगु, छगू थासं मेगु थासय्, तापाःथाय् वनेमाःसा जक गाडीइ च्वनाः वनेगु। जि स्वंगू तगिमय् ब्वनाच्वनागु थासय् तसकं फय् वल। फसं यानाः अनया पहाड कुतुं वयाः बछिं मल्याक छेँ बुँ ल्हात। मनूत नं यक्व सित। थःत माःगु सकतां सामान थःथःगु छेँय् जूगुलिं नये तकं मखन। जिमि बाःया अफिस नं अन हे ल्हात। बाःया अफिस मदयेवं छेँय् अभाव सिर्जना जुल। हाकनं शुरुंनिसें ज्या यायेत माःगु सामानया नं अभाव जुल। अनं लिपाया ई जिमिगु नितिं छगू हाथ्या थें जुल। अबलय् जिमि मामं छगू ब्वनेकुथिइ आखः ब्वंकेगु ज्या यानादिलसा बाःनं म्हो जक तलब जूसां ज्या यानादिल ।
जितः थौं तक नं फसं ल्हाःगु उगु छेँय्, अन च्वनागु ई, अनया बांलाःगु साकुराया सिमा लुमंसे वः। जिं अन हिनामाचुरी (मिसामस्तय्गु पर्व) कुन्हु थम्हं छाय्पियागु इलय् जिमि बाःनं तसकं बांलाः धाःगु थौं थें हे मिखाय् झलझल वः। न्हापा जिमि बाःनं म्यँ न्यंकुन्यंकुं जितः आखः ब्वंकीगु छेँ ल्हायेवं उगु लकस मदया वन ।
जि गुदँ ति दुबलय् विश्व युद्ध जुल। न्हापा ला उलि बांलाक छुं मसिउ। युद्ध जुइवं मस्त फुकसित नापसं च्वंगु गां गांया ब्वनेकुथिइ छ्वयाबिल। युद्धया झ्वलय् न्ह्यागु नं इलय् बम कुर्का हयेयः धकाः जितः नं जिमि थःलाःम्ह दुगु ब्वनेकुथिइ छ्वयाबिल। वय्कः अनया गुरुमां खः। थःलाःपिं मदुपिं मस्तय्त देगः देगलय् छ्वयाबिल। मस्त सकलें छ्यालब्याल जुल। जि ला थःलाःम्हेसिया छेँय् च्वनागुलिं उलि थाकु मजुल। स्वलाति सकलें मस्तय्त अथें तयाः लिपा थःथःगु छेँय् छ्वया हल। छेँय् वयेवं सकलें मस्तय्सं नये मखनाः थःपिं तसकं ख्वयागु खँ तकं कन। अबलय् देगलय् मस्तय्त नकेगु नितिं मांबौपिंसं व गांयापिं सकलें मुनाः नसा भचा भचा छ्वया बीगु खः। तर मस्त आपाः दुगुलिं सकसिनं प्वाः जायेक तकं नयेमखं ।
अनं लिपा जि छगू पत्रिकाया अफिसय् ज्या याना। अबलय् जिगु तलब ५००० येन जुल। छेँय् खर्चया नितिं जिं मांयात ३००० येन बीगु याना। ल्यं दुगु धेबा जिं थःत व किजा केहेँपिंत माःगु ज्वलं न्यानाबिया। थुकथं ज्या याना च्वँच्वं हे २२ दँ दुगु इलय् जितः तसकं तुति स्यात। उखेंथुखें जुइगु छुं हे ज्या याये मफुत। उगु ल्वचं जितः त्वहे मत्वःतल। अनलिं डाक्टरं जितः टेबल टेनिस म्हितेगु त्वःति धायेवं जिं थःत यःगु ज्या त्वःते माल। दँ दँ तक डाक्टरं नं छु जुयाः तुति स्याःगु धकाः धाये मफुत ।
अनलिं जिं थःगु अफिस हिला। अन अफिसया हाकिमं जितः ओशाका शहरय् च्वंवनेत सल्लाह बिल। जिं वयागु सल्लाह कथं ओशाकाय् वना। जितः वासः यायेत अफिसय् जिं पुलातयागु धेबां हे वासः खर्च यात। तलब मवइगु जूगुलिं जितः नये त्वनेगुया नितिं ६० प्रतिशत खर्च बिल।
जापानय् अफिसय् ज्या यायेवं थःगु तलबय् पेन्सन व बिरामीया नितिं धेबा बछि न्हापा हे कयातइ। यदि छुं जुयाः उम्ह मनू बिरामी जूसा बिरामी खर्च अफिसं हे पुला बी। जिगु इलय् तक थःपिंसं धेबा हे तयेम्वाः तर थौंकन्हय् बिरामी जूसा ३० प्रतिशत थम्हं व ७० प्रतिशत अफिसं तयाबीगु चलन दु ।
जि ६० दँ दयेवं पेन्सन दत। अनं लिपा नं यदि ज्या यायेगु मंदुसा याःसां जिउगु खः, तर तलब भचा म्हो जुइ। जिं अनं लिपा ज्या मयाना। जिगु तुतिया ल्वय् दुगु डाक्टरया भ्वं ज्वना जुलकि जितः देय्या न्ह्यागु थासय् नं ५० प्रतिशत छ्यापं बिउ। उकिं थौंकन्हय् पेन्सनं हे जिं थःगु जीवनयापन यानाच्वना। दँय्दसं थी थी देशय् चाः नं हिलाच्वना ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया