जलश्रोतया धनी धाधां देय् बर्बाद यात

- डि. आर. खड्के

नेपाःया नेता व कर्मचारी नोकरशाहीतय्के भचा हे लाज शरम व नैतिकता धयागु खने मदयेधुंकल । विद्युत मन्त्रीं विद्युतया संकटकाल घोषणा यानाः विश्वया न्ह्यःने नेपाःयात मध्ययुगिन अवस्थाय् यंकेत्यनागु दु धइगु संकेत बीधुंकूगु दु धाःसा सचिव शंकर प्रसादं १२ घण्टां आः याकनं हे १६ घण्टा लोडसेडिङ जुइत्यंगु दु धइगु सुसमाचार बियाः देय्यात अन्धकारया अवस्थाय् लाकेत्यनागु खँ स्वीकार यात । अझला फागुण महिनाय् १८ घण्टा तक नं लोडसेडिङ जुइफु धकाः धर्म त्वःताः जनतायात धाल । प्राधिकरण भार संप्रेषण केन्द्र एलडीसी या प्रमुख शेर सिंह भाट नं धाल '१० लाख युनिट बराबरया बिजुली उत्पादन यायेगु क्षमता कमी जूगुलिं लोडसेडिङ यायेत बाध्य जूगु खः ।' नेपालय् आः विद्युतया माग १ करोड ८ लाख युनिट दुसा उकी ७० लाख युनिट जक बिद्युत उत्पादन जुयाच्वंगु खँ नं वय्कलं कनादिल । वय्कल हानं धाल 'खुसिइ लःया सतह कम जुयावंगु कारणं थ्व समस्या वःगु खः ।' थ्व खँ पाखें सीदु कि थनया नेता व नोकरशाहीत नकचरा एवं जिम्मेवारबिहीन बेकारीतय् जमात जक खः । थ्वया अर्थ छु धाःसां देय्या लाखैं लाख भत्ता सुविधा तलब ला थुमिसं केवल ल्हाः प्वःचिनाः निभाः पानाः जक नयाच्वंगु लानाच्वन । नेता व नोकरशाहीतसें नं मसिउगु खइ मखु अरब लागाया लःया समस्या दुगु देशय् २४ घण्टा विद्युतया सप्लाई जुयाच्वंगु दु । देय्न्यंकं झिलीमिली जुइक मतया व्यवस्था जुयाच्वंगु खँ उमिसं मसिउगु मखु । नेतातय्सं आः नं म्हुतुं धायेगु मत्वःतू नेपाः जलश्रोतया धनी देय् खः धकाः । ब्राजिल धुंकाः नेपाः हे खः । थन ८३ हजार मेगावाट विजुली पिकायेगु क्षमता दु धकाः नं उमिसं धयाच्वंगु दु । सामन्ती सोच दुपिं नेतातय्सं म्हुतुं छु धाइ वया नतिजा उकिया अःखः जुयाच्वनी । पाचायती नेतातय्सं नं 'हरियो बन नेपालको धन' धकाः धक्कु त्वःताः आखिर वन साफ यानाः त्वःता बिल । अथे धइगु नेपालको वन भारतको धन जुल । नेपाःया वनं भारतया उद्योग ब्यवसाययात यक्व तिबः बिल । आः नं भारतयात फुक्क लः व मतया अधिकार मबिउतले नेपाःयात जलश्रोतय् विश्वया नम्बर २ लय् लाःगु देश खः धकाः भाषण बीगु ज्या थुमिसं त्वःती ख्वाः मवः ।

झीसं थ्व खँ नं न्यना सन् १९११य् राणा शासनया इलय् ५०० किलोवाट विद्युत गृह फम्पिइ निर्माण यानाः मतया उत्पादन शुरु याःगु खः । व इलय् चीनं नं थःगु शिलोङ युनान धयागु थासय् जलविद्युत पावर हाउस निर्माण शुरु याःगु खः । थौं नेपाःया स्थिति झनझन स्यना वनाच्वंगु दुसा चीनय् अपार विद्युत उत्पादन यानाः विश्वय् धनी व शक्तिशाली राष्ट्र जुयाच्वंगु दु । चीन विश्वया नम्बर वान शक्तिशाली देश जूसा नेपाः विश्वया नम्बर वान कमजोर व गरीब राष्ट्रय् कुहां वनाच्वन । थ्वया कारण छु धायेबलय् चीनया नेतात सक्षम योग्य व देशभक्त खः । नेतातय्सं नं राष्ट्रया लागिं अति हे परिश्रम यानाच्वनसा झीथाय् नेतात लोभी लालची व विदेशी शक्ति धाथें च्यः राजनीति यानाच्वंगुलिं देय् स्यनावनाच्वंगु खः । यदि भिंपिं नेता खःसा दीर्घकालीन राष्ट्रि स्वार्थय् ध्यान तयाः योजना दयेकाः अति मेहेनती ढंगं ज्या यानाच्वनी । दसुया लागिं भारतय् छुं दँ लिपा चीनया जनसंख्या सिबें अप्वः दइगु अनुमान यानातःगु दु । जनसंख्या अति हे बुद्धि जुइगुलिं खाद्यान्न जक मखु लः व मतया माग नं अति हे बढे जुइगुलिं भविष्यया समस्या समाधानया लागिं खुसिइ जडान आयोजना सफल यायेगु लागिं युद्धस्तरं ज्या यानाच्वंगु दु । नदी जडानया योजना सफल जुलकि हालय् सिचाई जुयाच्वंगु ९ करोड हेक्टर बुँइ सिचाई सुबिधा जुयाच्वंगु निदुगं अप्वयाः १७ हजार करोड हेक्टर जमिनय् सिचाई जुइ अले अन्नया उत्पादन नं हरेक दँय् २० करोड टन जुइगु थासय् ५० करोड टन उत्पादन यायेगु लक्ष्य भारत याःगु दु । नदी जडान आयोजनाया लागिं नेपाःया कोशी, गण्डकी व महाकालीया लः भारतया गंगा क्वफायेगु गोदावरी, कृष्णा, कावेरीया लः कर्नाटक व तामिलनाडुया बुँइ तक थ्यनी । महाकालीया लः यमुना सावरमती खुसि जुयाः राजस्थान व गुजरात तक थ्यंकेगु योजना खः । यदि भारतया थ्व योजना सफल जुल कि नेपाःया तःधंगु बिपति वइगु सम्भावना दुसा भारतयात नेपाःया लः वरदान साबित जुइ । झीथाय्या नेतात खनाः विश्वया जनता तक छक्क जुयाच्वंगु दु । छाय् धाःसां गनं देशय् मजुइगु सम्झौता थन जुइगु जुयाच्वन । व खः नदीनालाया लः व मत भारतयात सितिं‌ बीगु अधिकार । अझ थुलि जक मखु विदेशी बैंकं त्यासा कयाः निर्माण जुइगु योजना तकं भारतयात बियाः हानं भारतयाके हे थिकेगु भावं मत न्यानाच्वनी । न्हापाया सरकारं ला कोशी गण्डकी व कर्णालीया लः व मतया अधिकार भारतयात बीधुंकूगु दु । आः या सरकारं नं भारतयात लय्तायेकेगु लागिं पाचेश्वर, माथिल्लो कर्णाली, चिसापानी परियोजना, नौमुरे बुढीगण्डकी फुक्कं भारतयात बीगु लागिं कसरत जुयाच्वंगु दु ।

पाचायती नेतातय्सं 'हरियो बन नेपालको धन' धाधां वन फुक्क ध्वस्त यानाः ुनेपालको वन भारतको धनु याः थें आःया नेतातय्सं नं जलश्रोतया धनी देय् नेपाः धाधां जलश्रोतया फुक्क अधिकार भारतयात बियाः नेपाःयात अन्धकारय् तयेगु जक मखु अर्थतन्त्र ध्वस्त यानाः जनतायात पीडा बियाच्वंगु खँ सकस्यां सिउ । सफल जनआन्दोलन-२ पाखें दैनिक आवश्यक बस्तु नयेगु त्वनेगुनिसें चिकं ग्याँस फुक्कं भारतया दयामायाया भरय् च्वनेत बाध्य जुइ मायेका बिल । आः हानं लः व मतया अधिकार नं बियाः जनतां त्वतेगु लः व छेँय् मत च्याकेत नं दिल्लीया फोन पियाच्वनेमाःगु अवस्था पिकायेत न्हूगु नेपाः धइगु भ्रमजाल दयेकाच्वंगु जकं मखु ला ?

More Stories Like this