श्रीलंकापाखें सयेके राष्ट्रभक्तिया पाठ

डि.आर. खड्गी

ब्रिटिश साम्राज्यं श्रीलंकाय् उपनिवेश याना तःगु इलय् श्रीलंकाया सिंहालीतय्त लिउने लाकाः राष्ट्रवादी भावनायात कमजोर यायेत भारतय् च्वंपिं तामिलतय्त श्रीलंका हःगु खः। अंग्रेज शासकं उमित श्रीलंकाया कार्यपालिकाया महत्वपूर्ण पदय् तयाः ज्या याकल। अंग्रेजं जक सिंहालीतय्त शोषण दमन यानां मगानाः तामिलतय्सं नं प्रशासनया महत्वपूर्ण थासय् च्वनाः सिंहालीतय्त शोषण याकेगु स्वल। जब सन् १९४८ सालय् अंग्रेजतय्त श्रीलंकाया देशभक्त जनतां पितिना छ्वत व इलय् राष्ट्रवादी भावना तच्वयेक विकास जुल। देश विकासया लागिं नं जनतां अति मेहनत यानाः आर्थिक अवस्था सुधार यात। सिंहाली जनतां थ्व नं वाःचायेकल तामिलत विदेशी मूलया नागरिक जूगुलिं इमिके राष्ट्रभक्ति दइ मखु। तामिलतय्गु लक्ष्य धइगु न्ह्यागु कुकर्म यानाःसां ध्यबा कमे यायेगु जक खः। उकिं तामिलत देशद्रोही जुइफु धकाः नं द्वपं बिल। अनं लिपा सिंहालीत सचेत जुयाः तामिलतय्त माईनस यायेगु स्वत। ७० या दशकय् सिरिमाओ भण्डारानाइके सत्ताय् वयेसातकि महत्वपूर्ण पदय् च्वनाच्वंपिं तामिलतय्त चीका छ्वत गुकिं श्रीलंकाय् साम्प्रदायिक दंगा जुयाः यक्व धनजनया नाश जुल। तामिलत नं सुरक्षित थाय् मालेगु झ्वलय् उत्तर पूर्व श्रीलंकाय् च्वं वन। थ्व थाय् भारतया लिक्क लाःगुलिं थ्व तामिलया लागिं सुरक्षित स्थान नं जुल। तामिलतय्सं नं शान्ति मखु विद्रोह मार्फत तामिल राज्य दयेकेगु धकाः प्रभाकरणया नेतृत्व एलटीटीई संगठन दयेकाः युद्धय् कुहांवल। दँदँ तक सरकारी सेना व विद्रोही सेनाया दथुइ युद्ध जुयाः यक्व धनजन नाश जुयाः देशया अवस्था स्यनावन ।

वंगु दँय् राष्ट्रपति महिन्द्रा राजपाक्षे तामिलतय्गु शक्ति माईनस यायेगु लागि तामिल लडाकु विरुद्ध तःधंगु सैनिक परिचालन यानाः एल.टी.टी.ई.या नेता व लडाकुत यक्व सखाफ यानाः तामिल टाइगर्सया शक्ति कमजोर याना बिल। तामिल टाइगर्स कमजोर जुइवं श्रीलंकाली जनतां आनन्द व शान्ति महसुस याये खन। वंगु वालय् जूगु राष्ट्रपतिया चुनावय् मुख्य धेंधेंबल्लाः राजपाक्षें झ्व पुलांम्ह सैनिक जनरल सरथ फोन्सेकाया दथुइ जुल। चुनावय् जनतां अति लय्तायाः ब्वति काल। चुनावया इलय् सिद्धान्त व नीतियात कयाः वकालत मयासे व्यक्ति आलोचना यायेगुली ब्वाँय् जुल। फोन्सेकां राजपाक्षेयात भ्रष्टाचारअप्वयेकूम्ह, नातावादयात थाय् बिउम्ह व मानव अधिकार एवं प्रजातन्त्रया हत्या याइम्ह धकाः द्वपं बिल। राजपाक्षें नं फोन्सेकात देय्या संवेदनशील सुरक्षा रणनीतियात स्यंकाः देय्यात कमजोर यायेत स्वःम्ह, सुरक्षा रणनीति विदेशीतय्गु ल्हातय् बीत स्वःम्ह धकाः द्वपं बिल। चुनावया इलय् पक्ष विपक्ष निगुलिं पक्षं छगू विषयय् धाःसा मतदाता आकर्षित यायेत थथे धायेगु यात - श्रीलंकाय् तामिल लडाकुतय्त माईनस यायेगु ज्याय् जिगु तःधंगु भूमिका दु। न्हापा ला राष्ट्रपति राजपाक्षे व प्रधानसेनापति फोन्सेका अति मिले जूपिं नं खः। लिपा आकाझाकां छु कारणं मिलय् मजुल। चुनाव जुइ न्ह्यः फोन्सेकां बिउगु छगू अन्तर्वार्ताया कारणं नं उमि दथुइ मतभेद जूगु खः धाइ। उगु अन्तर्वार्ताय् फोन्सेकां थथे धाःगु जुयाच्वन - तामिल टाईगर्सं अन्तिम युद्धया इलय् आत्मसमर्पण यायेगु प्रस्ताव तःगु खः। तर श्रीलंकाया रक्षा मन्त्रालयं उकियात अस्वीकार यानाः आपालं तामिलत स्याना बिल ।

फोन्सेकां थज्याःगु अभिव्यक्ति बीवं वयात प्रधानसेनापति पदं चीकेत राष्ट्रपति बाध्य जुल। तर फोन्सेकां राष्ट्रपतिं थःत चीके न्ह्यः थम्हं हे राजीनामा बिया बिल।
चुनावया इलय् फोन्सेकां राष्ट्रपतियात न्ह्यागु द्वपं बिउसां जनतां फोन्सेकायात बिश्वास मयात। विश्वास मयाःगुया कारण खः फोन्सेकां अमेरिकी नागरिक सरहया ग्रीन कार्ड तयातःगु। उकिं श्रीलंकाली जनतां फोन्सेकायात श्रीलंका मखु अमेरिकाया नागरिक नं धायेगु याः। अमेरिकाया मूलमन्त्र धयागु मानव अधिकार व प्रजातन्त्र खः। थ्व निगू नारा न्ह्यःने तयाः अमेरिकां थःगु रणनीति दयेकाच्वनी। थ्वया अर्थ थ्व मखु कि मानवअधिकार व प्रजातन्त्र धइगु माःगु हे मदु। तर श्रीलंकाय् ७५ प्रतिशत सिंहाली जनता अति हे सचेत जुयाच्वंगु दु। सिंहालीतय्सं इलय् वाःचायेकेगु यात विदेशी मूलया नागरिक राजनीतिइ दुहां वल धाःसा देय् ध्वस्त यानाः सम्पत्ति लुटे याना यंकी। सिंहाली जनतां थथे नं धायेगु यानाच्वंगु दु - तामिलतय्सं ल्वाभः ज्वनाः देशय् अशान्ति मचे याःगुलिं देय् विकास मजूगु खः। थ्व खँ राष्ट्रपति राजपाक्षें नं थू। उकिं हे तालिम हतियारधारी विरुद्ध कडा सैनिक परिचालन यानाः उमित सखाप याना बिउगु खः। चुनावया इलय् अमेरिका व युरोपियन युनियन फोन्सेकाया पक्षय् वनाः वयात प्रजातन्त्रप्रेमि नेता धकाः खुब प्रचार याःगु जक मखु राजपाक्षेया विरुद्धय् ध्यबा खर्च समेत याःगु खः। तर सिंहाली राष्ट्रबादी जनतायात धाःसा थुकिं लिच्वः लाके मफुत। उकिं चुनावय् राजपाक्षे हे त्यात। चुनावया लिच्वः वयेधुंकाः पश्चिमी पत्रिकातय्सं धाँधली जुल धकाः खुब हल्ला यात। विपक्षी फोन्सेकां 'थन जिगु सुरक्षा मदु, अथे जूगूलिं जःलाखःला देशय् वनेगु' धकाः इच्छा व्यक्त यात। श्रीलंकाया सेनां फोन्सेका च्वनाच्वंगु होटेलयात घेरे यानाः फोन्सेका व वया समर्थक पुलांपिं सैनिकतय्त विदेशय् बिसिउँ वनी धकाः निगरानी बियाच्वंगु दु ।

श्रीलंकाया घटनापाखें झीसं नं थ्व शिक्षा कायेमाः कि विदेशी मूलया नागरिक व विदेशी शक्तिं देय्या विकासय् तिबः बी धकाः आशा यायेगु बेकार खः। थ्व निगू शक्तिं देशयात बर्बाद जक यानाच्वनी धइगु सीकाः देशभक्त जनता छप्पँ जुयाः न्ह्याः वने फःसा जक देश ठीक जुइ। यदि देशभक्त जनता आः नं छप्पँ जुयाः न्ह्याः वनेगु मस्वत धाःसा देय् पतन जुइगु जक मखु, देय्या अस्तित्व तकं समाप्त जुइफु ।

More Stories Like this