सर्वहारा सर्वोच्चताया पक्षय्

कृष्ण प्रजापति

देशय् नागरिक सर्वोच्चताया आन्दोलन न्ह्यानाच्वंगु ताः दयेधुंकल। तर उगु आन्दोलन ज्यूंत्यूं ताःहाकः जुयाः झन झन जटिल मोडय् थ्यंवंगु दु। अथे जुयाः नं थःपिनि माग पूमवंसां तबि माओवादीं गबलें सदन चले याके बीगु व गबलें आम हडताल लित कायेगु ज्या यानाच्वंगु दु। थीथी एनजीओ आइएनजीओया गोष्ठी, कार्यशाला व प्रतिवेदनया लिधंसाय् राजनीतिक पार्टीतय्सं नागरिक सर्वोच्चताया नामय् देशय् अराजकता ब्वलंकेगु ज्या जुयाच्वंगु विश्लेषण यानाहःगु दु। वास्तवय् माओवादी सर्वहारा सर्वोच्चताया लागिं झिंनिदँ तक जनयुद्ध याना वःगु पार्टी खः। थ्व ल्याखं माओवादीं नागरिक सर्वोच्चता धायेगु स्वयां सर्वहारा सर्वोच्चता कायम याकेगु निंतिं धकाः आन्दोलनया ज्याझ्वः पित हयेमाःगु खः। अथे धइगु सोभियत संघ गठन यायेत पूर्व सोभियत संघय् फ्रेब्रुअरी क्रान्ति लिपा जूगु अक्टोबर समाजवादी क्रान्ति थें यायेमाःगु खः। तर माओवादीयाके अज्याःगु आन्दोलन यायेगु आँट मदु। पार्टी तःधंकेगु नामय् वर्ग संघर्ष व सर्वहारा सर्वोच्चताया मू लक्ष्ययात हे त्वःताः आत्मसमर्पणया नीति कायेगु छगू धाथेंगु कम्युनिष्ट पार्टीया लागिं गलत लँपु खः ।

वास्तवय् वर्तमान राजनीतिक पृष्ठभूमियात मूल्यांकन यानाः स्वयेगु खत धाःसा सदनया अभिब्यक्ति हे नागरिक सर्वोच्चता खः। तर माओवादीं सदनयात हे छुं कथं अभिब्यक्ति मबिकुसे ताः ई तक कुण्ठित यानातल। अथे जुयाः सदन हे त्वःताः बहिष्कार यानाः वा बन्द याकाः नागरिक सर्वोच्चताया दावा यायेगु ब्यर्थ खः। सार्वभौम सदनयात उलि अपमान यायेगु छुं नं राजनीतिक पार्टीयात अधिकार मदु। थीथी कारणं माओवादीं सत्ता त्वःते मालावन। उगु इलय् राष्ट्रपतिपाखें प्रारम्भिक त्रुटि नं जूगु जुइफु। तर थःपिं हे सरकारय् च्वनाः उगु त्रुटियात भिंकेमाःथाय् सरकारं राजीनामा यानाः वा पार्टीयात छुं दोष मवइ कथं ज्या यानाः आः वयाः नागरिक सर्वोच्चता धकाः हाः जुइगु थम्हं त्वःतेधुंकूगु सत्ता हानं कब्जाय् कायेगु आन्दोलन जक जुइफु। सरकार परिवर्तनं वा माओवादी हे सरकारय् हाकनं वल हे धाःसा नं नेपाली जनतायात जुइगु धाःसा छुं हे मदु। देश संविधान कथं चले जुइमाःगु जुया प्रजातान्त्रिक मुलुकय् न्ह्याबलें हे धइथें संवैधानिक सर्वोच्चता कायम जुइ। कम्युनिष्ट पार्टीं ताः काइगु सर्वोच्चता धाःसा संवैधानिक सर्वोच्चता स्वयां नं सर्वहारा वर्गया सर्वोच्चता खः। छाय्धाःसां देशय् पुँजीपतित हावी जुयाः संवैधानिक सर्वोच्चतां नं निम्न वर्गया हित याये फइ मखु। जमिन्दार पुँजीपतितय्सं थः अनुकूलया ऐन कानून दयेकीगु जुयाः सर्वहारा सर्वोच्चता हे कम्युनिष्ट पार्टीया मू माग जू वनीगु खः।
न्यायपालिका व संविधानया सर्वोच्चता प्रजातान्त्रिक मुलुकय् दइ। कम्युनिष्ट मुलुकय् धाःसा न्ह्याबलें सर्वहारा सर्वोच्चता कायम जुइ। तर नागरिक सर्वोच्चता न्हूगु विषय खः। थ्व गनं उल्लेख जुयाच्वंगु पदावलि मखु। अथे जुयाः नं थुकियात माओवादीया सत्ताय् थ्यंकेगु स्वाहाने जक खः धकाः तायेका हःगु खः। नागिक सर्वोच्चताया बांलाःगु परिभाषा नं माओवादीं बी फयाच्वंगु मदु। बरु थुकिं देशय् इलय् न्हूगु संविधान तयार यायेगु ज्यायात पंगः जक थना बीफु। माओवादीं थःपिनि अनिश्चितकालीन आम हडताल ला लित काःगु दु। तर देय्न्यंकं घोषणा याना तःगु मेमेगु तच्वःगु आन्दोलनया ज्याझ्वः धाःसा जारी हे दनि। अथे जुयाः नं न्यायपालिका व संविधानयात हे बिस्थापित जुइगु कथं यानाच्वंगु छगू राजनीतिक पार्टीया थ्व गतिविधियात गाक्कं विश्लेषण यानाः स्वयेमाःगु अवस्था वयाच्वंगु दु। खय्त ला अराजकतावादीतय्गु ज्या न्ह्याथे यानाः नं सत्तायात उथलपुथल यायेगु खः। उकिं लिपा गज्याःगु नकारात्मक लिच्वः लाइ धकाः तत्काल बिचाः याइ मखु। न्ह्याथे यानाः नं सत्ता प्राप्त यायेगु अराजकतावादी सोच खः। अथे जुयाः नं संसारय् अराजकतावादीत छुं छगू इलय् सत्ताय् थ्यंसां ताः ई टिके जुइ मखु ।

माओवादीं नं थःपिं धाथे क्रान्तिकारी खःसा सर्वहारा सर्वोच्चता धायेमाःगु खः। छगू कम्युनिष्ट पार्टीं सत्ताया निंतिं वा पुँजीपतितय्त साथ बीगु निंतिं पुँजीवादी बन्दोबस्तयात बल्लाकेगु उद्देश्यं सर्वहारा सर्वोच्चताया मागयात त्वःतेगु उचित मखु। वास्तवय् वर्तमान सरकार हिन्दूस्तानया नोकर हे खः। अथे जुयाः नं माओवादीं हिन्दूस्ताननाप हे वार्ता यायेगु खँ पित हःगु जुइमाः। झिदँया जनयुद्धय् च्यादँ तक भारतय् शरण कयाच्वंपिं नेतातय्सं भारतया विरोध यायेगु आँट याये फइ मखु। अथे जुयाः हे वार्ता यायेगु धाःगु खः। सरकारय् वनीपिं व सरकारं पिने च्वंसां कन्हय् सरकारय् हे वनीपिं जिम्मेवार नेतातय्सं उकथं थःपिंसं विदेशीत नाप वार्ता यायेगु धायेगु हिसि दुगु खँ मखु ।

अथे जुयाः नं खइ बानेश्वरया खुल्ला आमसभाय् लखौं कार्यकर्तातय् न्ह्यःने न्ववानागु खँयात बहनी जुइवं थःगु आसय अथे मखु धकाः खण्डन याये माल। प्रचण्डया थथे बारम्बार गल्ती यायेगु व माफी फ्वनेगु बानीं यानाः नं नेपाःया राजनीति उखे लाः थुखे लाः जुयाच्वंगु दु।
सामान्य राजनीतिशास्त्रया विद्यार्थीं नं सिउ कि छगू राजनीतिक पार्टीया नेतां विदेशी सरकार नाप द्विपक्षीय वार्ता याये फइ मखु। छगू देशया राजनीतिक पार्टीया वार्ता मेगु देशया राजनीतिक पार्टीनाप जुइफु। सरकारया वार्ता मेगु देशया सरकारनाप जुइफु। अथे धइगु प्रधानमन्त्रीनाप प्रधानमन्त्रीया वार्ता सम्भव दु। परराष्ट्र मन्त्रीया वार्ता परराष्ट्र मन्त्री नाप जुइफु। तर छगू देशया नेता मेगु देशया सरकार वा सरकारया अभिन्न अंग गुप्तचर विभाग नाप वार्ता वा भेटघाट याः जुइगु गलत खः। दिल्लीलिसे स्वापू दुगु बांलागु पक्ष खयेफु। तर दिल्लीं फोन वःगुया भरय् देशय् थःपिनि माग व आन्दोलन हे अन लाः थन लाः मदयेका जुइगु धइगु म्हिगः माधव नेपालयात दरवारं फोन वयेवं आन्दोलनया मञ्च हे त्वःताः तपाःलं सुरुवाः फिनाः तयार जुयाच्वंगु थें हे मिले मजूगु खँ खः। झीगु देशया राजनीतिक पार्टीतय्सं भारत वा अमेरिकाया गुप्तचर संस्था सी.आइ.ए. लिसे स्वापू तयाः ज्या यायेगु धइगु जनता प्रति याःगु बेइमानी खः। थज्याःगु गतिविधिं देशय् न सर्वहारा सर्वोच्चता कायम यायेफइ न नागरिक सर्वोच्चता हे कायम जुइ फइ ।

More Stories Like this