नेपाःयात माःगु क्रान्ति
- उत्तमराज शिलाकार
थौं नेपाःयात न्हूगु संविधान नापं आर्थिक, सामाजिक व सांस्कृतिक क्रान्तिया जरुरत दु । उकिं थुगु लँय् सरकारया नीति कार्यक्रम वये मालाच्वंगु दु । नकतिनि प्यला दुम्ह सरकारयात असफल जुल धका मूल्यांकन यायेगु धाःसा हथाय्गु ज्या जुइफु । सरकारया मिभंगु पक्षयात कुलाः भिंगु लँपुइ यंकेगु लँपु क्यना बीगु नं विपक्षया दायित्व खः । सरकारयात कुं जक खिनाः छुं ज्या हे याके मबीगु विपक्षीया ज्या जुइ मजिउ । धाथें धायेगु खःसा आःयागु माओवादी सरकारं छुं ठोस ज्या याये फुगु मदुनि । छखे सरकारं आर्थिक स्थिति बांलाके मफुनिसा मेखे राजनीतिक कलह झंझं स्वत्तुमतु स्वया वनाच्वंगु दु । खास यानाः सेना समायोजन स्वायत्त राज्य व तराई समस्याया खँय् तःधंगु विवाद कायम जुयाच्वंगु दु ।
क्रान्ति आशा यानातःगु दिशाय् न्ह्यानाच्वनीगु सामाजिक परिवर्तनया चाहना खः । गुकियात समय सापेक्ष बहुआयामिक याये फत धाःसा थुकिं हे न्हून्हूगु व चमत्कारिक श्रृजनात जुया वइ । नेपालय् नं न्हूगु सिर्जनायात निरन्तरता बियावनेगु खःसा माओवादीय राजनीतिक क्रान्ति नं सफल मजुइ मखु । थुगु हाथ्या पार यायेत नं माओवादीं राजनीतिक क्रान्तियात संयम जुयाः न्ह्याके माःगु दु । नेपाःया आर्थिक सामाजिक व राजनीतिक क्षेत्रया विकासय् राजनीतिक उद्देश्य प्राप्ति नापं नेपाःया उज्वल भविष्य नं थुकी दुने हे सुलाच्वंगु दु । नेपाःयात न्हूगु दिशाय् न्ह्याकेत न्हूगु बिचाःया आवश्यकता दु । उकिं आः सरकारं पगः खनाः ग्यानाः लिचिलेगु मखु वरु ईयात स्वयाः अझ ितंन्हुयाः क्रान्तिकारी लँपु ज्वनेमाःगु दु ।
थौं नेपाःमितय्त सामाजिक न्याय प्रशासनिक सरलता व आर्थिक सबलता माःगु दु । न्हियान्हिथंयात माःगु नयेगु पुनेगु च्वनेगु वस्तुया आवश्यकता दु । आर्थिक रुपं कमजोर जुयाच्वंपिंत गरिबीया धलखं थकायेत सरकारपाखें बांलाःगु नीति हयेमाःगु दु । बेरोजगारी समस्या म्हो उत्पादन परम्परागत कृषि शैली सामाजिक विभेद लैंगिक विभेद जातीय शेाषण कुसंस्कारअन्धविश्वास नैतिकशिक्षाया म्हति आदि कारणं यानाः विकास यायेत थाकुयाच्वंगु दु । मेगु खँ प्रशासन तन्त्र तसकं स्यनाच्वंगु दु । जनताया चीधंगु ज्या तकं इलय् जुयाच्वंगु मदु । न्हापाया प्रशासनिक क्षेत्रय् दुगु कमिसनखोर घूस नातावाद कृपावाद आदि थेंज्याःगु विकृतिं सरकारयात न्ह्यःने न्ह्याकेत ग्वाहालि यानाच्वंगु मदु । उकिं नं जनता हारे चायाच्वंगु खः । थज्याःगु हे खँय् सर्वसाधारण जनतां सरकारया मूल्यांकन यानाच्वंगु दइ । सरकारया पुलांगु हे नीति व परम्परा कथं देय् न्ह्याकेगु खःसा नेपाःयात न्हू दयेकेगु म्हगस गबलें पूवनी मखु ।
राजनीतिक चेतनाया खँ ल्हायेबलय् बहुदलीय प्रजातान्त्रिक ब्यवस्थाय् यक्व दल दइगु कारणं राजनीतिक बिचाः नं बिस्कं बिस्कं दइगु जुल । उकिं छगू हे विचारधारा ज्वनाः सकलें न्ह्यायेत थाकुइ । सकसिगुं बिचाःयात कःघासें उकियात संश्लेषण यानाः दथुया बिचाः ज्वनाः न्ह्याः वनेगु पाय्छि जुइ । सरकार न्हूगु कार्यदिशा निर्धारण यायेगु क्षमताय् जक टिके जुइ फइ । गुलि नं न्हून्हूगु परिवर्तन व न्हूगु सिर्जनाया निर्णय जुइ शुरुइ सरकारया आलोचना नं उलि हे अप्वः जुयावनी । उकिं सरकारं मानवीय हितयात ध्यानय् तयाः सामाजिक राजनीतिक व प्रशासनिक क्षेत्रय् । विकास यायेमाः । चिचीधंगु खँय् राजनीतिक ल्वापु यायेगु बखेडा पिकायेगु व असहयोग यायेगु ज्यां सरकार जक मखु देय् हे न्ह्यःने न्ह्याये फइ मख
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया