ब्राह्मण संगठनयात लसकुस !

सुरेश मानन्धर

अन्ततः ताः ईया गन्थन व मन्थन लिपा देय्या ब्राह्मण समाजं नं थःगु 'जातीय अधिकार' कायेगु लागिं धकाः जातीय पुचः गठन यानाः आन्दोलन शुरु याःगु दु। जातीय समाज नीस्वनाः अधिकारया आन्दोलन याइपिं जनजातितय्त ब्रम्हूतय्सं साम्प्रदायिक धकाः आलोचना याइगु खःसा आः वयाः थःपिं नं वहे जनजातिया पलाःचिं लिनाः जातीय रुपं गोलबन्द जू वःगु दु। क्षेत्रीतय्सं ला छुं ई न्ह्यः तिनि थःपिनि जातीय पुचः स्वनाः ब्रम्हूया साथ त्वःते हे धुंकूगु जुल। आः अन्तिमय् ल्यं दनिगु ब्रम्हू समाजं नं जातीय पुचः गठन याःगुलिं आः नेपाः जातीय मुक्तिया आन्दोलनय् न्ह्याः वनेत पूर्ण रुपं परिपक्व जूगु आभास ब्वलंगु दु ।

ब्रम्हू समाजं नं थःपिनि जातीय पुचः गठन याःगु थ्व ज्यायात देय्या सकलें जनजातितय्सं लसकुस यायेमाः। छाय्धाःसां ब्रम्हूतय् थ्व जातीय पुचःया गठन लिपा आः गुगुं नं जातीय पुचःयात 'साम्प्रदायिक' धकाः बीगु याना वयाच्वंगु द्वपंया विधिपूर्वक अन्त्य जूगु दु। जातीय राजनीति व जातीय रुपं निर्माण जुइत्यंगु संघीय प्रणालीयात आः ब्रम्हूतय्सं नं स्वीकार याःगु कारणं कम से कम नं आः जातीय रुपं संघीय प्रणालीया विरोध जुइ मखुत धकाः आशा यायेगु थाय् ब्वलंगु दु। अय् जूगुलिं नं ब्रम्हूतय्सं संगठन दयेकाः ल्ह्वंगु थ्व पलाःयात मेपिं जनजातितय्सं लसकुस हे यायेमाः ।

तर छता खँ, ब्रम्हूतय्सं संगठन दयेकाः सांगठनिक ब्राह्मण आन्दोलन ला न्ह्याकेगु धाल, तर उमिसं न्ह्याकीगु आन्दोलनया माग छु खः? उमिसं थःपिंत शोषण यात ला धाल, तर उमित गज्याःगु शोषण याःगु खः? उमिसं गठन याःगु संगठनया आज्जु छु खः? एजेण्डा छु खः? उमित संघीय प्रणाली दुने बिस्कं राज्य माःगु खः लाकि मखु? बिस्कं राज्य माःगु खःसा व राज्य गन दु? - थुपिं यावत न्ह्यसःया लिसः धाःसा अझं पिहां मवःनि ।

मेपिं जनजातितय्त थें थःपिंत नं राज्यं शोषण यात धकाः ब्रम्हूतय्सं थ्व संगठन दयेकूगु खःसा व ति तःधंगु 'राष्ट्रिय जोक' मेगु छुं दइ मखु। छाय्धाःसां थ्व देशय् राणात वनेधुंकुसांनिसें आः तक ब्रम्हू बाहेक मेपिं सुनां हे राज याःगु मदुनि। देशय् प्रधानमन्त्री जुइपिं सकलें ब्रम्हू। देय्या शिक्षालय, न्यायालय, कार्यालय आदि फुक्क हे थासय् छ्यलीगु भाय् उमिगु हे। राष्ट्रिय पर्व धकाः सरकारं बियातःगु नखःचखः उमिगु हे। प्रशासन, प्रहरी, न्यायालय हरेक क्षेत्रय् कर्मचारीतय् बाहुल्यता उमिगु हे। हरेक राजनीतिक पार्टीया प्रमुख नेतात उपिं हे। देशय् आः तक राज याना वयाच्वंपिं उपिं हे। यदि अझ नं उपिं शोषित खःनिसा उमित शोषण यानाच्वंपिं सु? थुकिया स्पष्ट व्याख्या उमिसं यायेमाःगु खनेदु ।

मेगु खँ, थःपिनि संगठन निर्माणया उद्देश्य 'ब्राह्मणतय् हक हित सुरक्षा यायेगु' धयातःगु दु। थुकिया नं व्याख्या माल, नेपाःया ब्राह्मणतय् हक धइगु छु? उमित गज्याःगु अधिकार माःगु? वंगु २४० दँ तक सुं हे ब्राह्मणं थःगु हक व अधिकारया खँ मल्हाः। थौं नेपाःया राज्य पुनर्संरचना जुइगु अवस्थाय् वयाः उमित थःगु हक व अधिकारया अकस्मात चिउताः छाय् वल ?

नेपाः संघीय प्रणालीइ वनीगु व जातीय आधारय् प्रदेशत निर्माण जुइगु धायेसातकि अधिकांश ब्राह्मण बुद्धिजीवीतय्सं धायेगु याना हल, थ्व ला जनजातितय्सं २४० दँ तक थःत जुयाच्वंगु शोषणया बदला कायेगु ज्या धकाःसा यायेत्यंगु खः। वास्तवय् सुनां स्वइतं बदला कायेगु लागिं नेपालय् संघीय व्यवस्था हयेत्यंगु मखु। थ्व ला छगू ईया माग खः। अथे नं ब्रम्हूतय्सं 'आः जिमित बदला काइगु खः लाकि?' धकाः गुगु चिन्ता काःगु खः उकिं छता खँ छु स्पष्ट याना बिउगु दु धाःसां वंगु २४० दँ तक नेपालय् छगू भाषा, छगू संस्कृतिया गुगु नीति लादे याना तःगु खः व वास्तवय् ब्राह्मण शासकतय्सं जनजाति उपर अत्याचार हे याःगु खः धइगु खँ हरेक ब्राह्मणं बांलाक हे सिउगु जुयाच्वन। तर थ्व अत्याचार थःगु फाइदाय् दुगुलिं उमिसं गबलें हे उकिया विरोध मयाः। यदि राज्यं लादे यानातःगु थ्व छगू भाषा नीति अत्याचार मखुगु खःसा थौं ब्रम्हूतय्सं थःत बदला काइ लाकि धइगु ग्याःचिकु तयेगु मखु बरु अबलय् राज्यं नाला काःगु थ्व नीति राष्ट्रया लागिं, जनताया लागिं आवश्यक हे खः धकाः दावी यानाः पिहां वये फयेकेमाःगु खः। मवः ।

हानं मेगु खँ, जातीय रुपं प्रदेशत निर्माण जुल धाःसा हरेक प्रदेशतय्सं अन च्वनीपिं ब्रम्हूतय्त पितिना जकं हइगु खः लाकि धइगु ग्याःचिकु नं न्ह्यःने तयेगु यानाच्वंगु दु। वास्तवय् आः तक सुं नं जातिं गुगुं नं प्रदेशं ब्रम्हूतय्त थःगु लागां पितिना हये धाःगु मदु। ब्रम्हूतय्त प्रदेशविहिन यायेमाः धकाः नं सुनां धाःगु मदु। बरु ब्रम्हू समाजं दावी यायेमाल, पूर्व मेचीं निसें पश्चिम महाकाली तकया नेपाली भूभाग दुने गुगु लागा उमिगु प्रदेश खः? ब्रम्हूतय्सं थःगु इतिहास कनीबलय् मध्य एशियाया तत्कालिन ककेसस प्रदेश तकया खँ स्वायेगु याइ। अले पूरा नेपाः हे थःगु आदिभूमि खः धकाः ब्याख्या याना। इतिहासयात थथे हे यानाः व्याख्या यानाच्वन धाःसा ला ब्रम्हूतय् प्रदेश नेपाः दुने मखु रुस दुनेया गुगुं लागाय् निर्माण यायेमाःगु जू वनी। गुगु सम्भव दुगु खँ मखु। नेपाः दुनेया खँ कायेबलय् खस भाषाया न्हापांगु अभिलेख लुया वःगु थाय् पश्चिमया दैलेख जिल्ला खः धायेगु याः। यदि ब्रम्हूत धाथें हे थःगु मातृभूमि व आदिभूमियात माया याइपिं खःसा उमिसं थःगु प्रदेश दैलेख जःखः हे दावी यायेफु। उमित दैलेखय् च्वं हुँ धाल धकाः अपमानित महसुस यायेमाःगु आवश्यकता नं मदु। छाय्धाःसां दैलेख धइगु मुग्लान मखु, नेपाः दुनेया छगू भूभाग खः। राष्ट्रिय अखण्डता व एकताया व्याख्या यायां गबलें त्यानु मचाइपिं ब्रम्हूतय्त दैलेखय् च्वं वनेत छाय् आपत्ति? यदि उमिसं जिपिं छाय् दैलेख वनेगु धकाः आपत्ति जने यात धाःसा थ्व दैलेखवासीया अपमान जुइ । कन्हय् प्रदेश दयेकेत व दैलेख नं मदयेफु ।

More Stories Like this