हरे जाम! हरे जाम!

- सूर्यमान राजभण्डारी

न्हापा हरे राम ! हरे राम !
राम राम हरे राम !
थौकन्हय् हरे जाम ! हरे जाम !
जाम जाम हरे जाम !

न्हापायापिंके गाक्कं ई दु । न्ह्याथाय् वंसां ढुक्क । नोटेन्सन । इलं लात किं द्यःया नां काइ भजन कीर्तन याइ । हरे राम हरे राम जप यानाः ई छ्याइ । थौकन्हय् स्वयादिसँसा न्ह्याम्हेसिया नं म्हुतुइ हरे जाम हरे जाम । न्ह्याथाय् वंसां छगू हे समस्या "हरे जाम ।" "जाम" धायेवं सकसिनं थुइकि "गाडी जाम ।" सकसिनं सिउ गाडी जामया कारण अप्वः मनूत अत्याधिक गाडीया चाप चिब्यागु लँ । तर समस्या समाधानया लँ सुनां नं सिउ ला शहरी सभ्यताय् म्वायेया निंतिं बरु न्हिं घौ निघौ जामय् च्वनी गामय् नं वये धुंकाः गामय् हे वनाः छाय् च्वनी थथे धायेबलय् थौकन्हय्या येँ देय्या गाडी जामया समस्या गामय् नं वःपिं मनूतय्सं यानाः जूगु थें च्वनी तर दोष गामय् नं वःपिं मनूतय्गु मखु दोष सरकार याःगु जक खः सरकारं याःगु शहरीकरण विकासया लिच्वः जक खः । गामय् छु दु न अवसर न आधुनिकता । गुलि नं दु येँ देशय् हे दु स्कूल कलेज बैंक हस्पिटल डान्सबार लोकदोहरी हाइभिजन हल अपार्टमेन्ट डिपार्टमेन्ट सकतां दु । थुकिया अर्थ येँ देय् विकास ला जुल अव्यवस्थित शहरीकरणं यानाः न्ह्याथाय् नं गाडी जाम जुल । गामय् गाडी जाम जुइगु सवाल हे मदु छाय्धाःसा विकासया पूर्वाधार लँ हे गाक्कं मदु । गामय् ला विकास जक जाम जुयाच्वंगु दु । विकासया खँ ल्हायेगु खःसा विकास गामय् जक मखु देय्न्यंक हे जाम जुयाच्वंगु दु । छिं गनं छुं विकास जूगु खनागु दु ला छता खँ धाःसा अवश्य नं विकास जूगु दु व खः- वित्तीय संस्था । स्व स्वथाय् वाणिज्य बैंक विकास बैंक फाइनान्स कम्पनी अले वित्तीय सहकारी संस्थात ला म्हुकंचा थें हे बुया वःगु जुल । म्हिचाय् ध्यबाः मदुसां जिरो प्रतिशत व्याजय् किस्ताबन्दीइ मोटरसाइकल गयेका च्वंगु दु भतिचा हैशियत दत धाःसा पार्किङ्ग यायेगु थाय् मदुसां 'भेहिकल लोन' बियाच्वंगु दु । अले गाडी जाम मजुइ ला गाडी जाम जुइगुया कारण ला सिल तर विकास जाम जूगुया कारण थुल ला थें सकसिनं धाइगु देश विकास मजूगुया कारण लोडशेडिङ्ग हँ । लोडशेडिङ्गं याना उद्योग धन्दा चौपट जुल मेगु विकासया पूर्वाधारत नं जामय् लात । माःगु चीज जामय् लाःगु खःसा विकास निकास जाम जुइ मखु जुइ सायद । खँ ध्वाःथुइका बिये चिब्यागु लँय् गाडी जाम जुयेगु पलेसा तब्यागु नहरय् लः जाम जूगु जूसा विद्युत उत्पादनय् समस्या हे वइ मखु । विद्युत नापनापं विकास नं देय्न्यंक प्रवाहित जुइगु जुइ । नगरय् धः जाम जुल धाःसा नगरपालिकां तुरुन्त निकास माली तर देश विकास यायेत माःगु विद्युत उत्पादनया निंतिं नहरय् लः जाम यायेगु वैकल्पिक उपाय सुनां नं मस्वः । सकसिनं शहरय् गाडी जाम जूगु जक खं देश न्ह्याकिपिं नेतातय्गु न्ह्यपु जाम जूगु सुनां नं मखं ।

खँ गनं गन थ्यन खँ शहरय्/नगरय् गाडी जाम जुइगुया खः । सररर बा वनाच्वंगु धलय् छुं पंगः लात धाःसा व जाम जुइगु स्वाभाविक खः । न्ह्यागुं जाम चीकेया निंतिं कुशल व्यवस्थापन क्वातुगु कार्यनीति अग्रगामि सोच माः चाहे व गाडी जाम जुयेमाः चाहे विकास । झीसं ला याये फुगु छुं मखु धायेगु जक खः- हरे जाम ! हरे जाम !

More Stories Like this