मांपिनि सेवाय् याकःचा दिलशोभा
मधु श्रेष्ठ
संसारय् दुपिं दक्व प्राणी मध्ये दकलय् बुद्धि व विवेक दुम्ह मनू खः धइगु धापू दु। मनू जक मखु आपाः प्राणीतय्सं थः सन्तानयात यक्व माया याइगु खनेदु। जीवनया मू उद्देश्य हे मचाखाचायात बांलाःगु भविष्य वा सुख बीगु खः धाइपिं नं आपाः दु। तर थुकथं माया याइपिं वहे मांबौपिं बुराबुरि जुल कि मचाखाचां छु उलि हे माया याइला ?
मांबौ वृद्ध व कमजोर जुइ धुंकाः नं बांलाक बिचाः यानाः लहिना तइपिं यक्व दु। तर मांबौया गुण ल्वःमंकाः थम्हं सेवा यायेमाःगु अवस्थाय् झन थःगु छेँय् तक हे मतसे पितिना छ्वइपिं सन्तान नं झीगु समाजय् म्हो मजू। तर समाजय् खराबपिं मनूत जक दइगु मखु। भिंपिं मनूत नं उतिकं दु। काय म्ह्याय्पिंसं वास्ता मयासे सतकबास यानातःपिं अज्याःपिं बुराबुरितय्त थःगु छेँय् हयाः लहिना तइपिं मनूत नं झीगु थ्वहे समाजय् आः तकं दनि। कर्पिंसं पितिनातःपिं अज्याःपिं मांपिंत थः हे मां भाःपियाः छेँय् हयाः नकाः त्वंकाः सुसाःकुसाः यानाः जीवन न्ह्याकाच्वंम्ह अज्याःम्ह हे छम्ह व्यक्तित्व खः मय्जु दिलशोभा श्रेष्ठ। वय्कः छम्ह नेवाः समुदायया मिसा खः। वय्कःया इहिपा जुइधुंकूम्ह छम्ह म्ह्याय् नं दु ।
२०४८ सालय् काय मदु धइगु त्वहःचिनाः वय्कःयात भाःतं त्वःता बिउगु जुयाच्वन। भाःतं याःगु थ्व अन्याययात ल्वःमंकाः छम्ह बेसहारा मिसा जुयाः नं समाजयात छुं ग्वाहालि बी फइला धइगु ताः तयाः वय्कलं थः थें दुःख सियाच्वंगु वृद्धातय्त सेवा यायेगु पलाः न्ह्याकादिल। थ्व सेवा शुरु यानागु प्रशंग कँसें वय्कलं धयादी, 'जिं खनागु छगू परिवारय् प्यम्ह काय व भौपिं दु। तर उमिसं थः मांयात यानातःगु दुर्दशा खनाः जिगु मन ख्वल। व हे इलय् जिं बिचाः याना व मांयात सेवा याये।' वयां कन्हय् कुन्हुनिसें हे वय्कः न्हिंन्हिं वनाः व मांयात सेवा यानादिल। व हे इलय् लँय् सिथय् नये मखनाः दुःख सियाच्वंपिं वृद्धा मांपिं नं खन। थज्याःगु दृश्य खनाः वय्कःया तसकं माया वन। थज्याःपिं दुःखी मांपिंत सेवा यायेगु थें तःधंगु धर्म मेगु छुं मदु। थ्वहे बिचाः यानाः न्याम्ह बुरीपिं मांपिंत छेँय् हयाः हे वय्कलं लहिनादिल ।
अनंलि २०५६ सालय् सकसिगुं सल्लाह कथं 'वृद्धावस्था व्यवस्थापन तथा सामाजिक कल्याण गुठी' धइगु नामं वय्कलं छगू संस्था हे दर्ता यानादिल। २०६० सालय् थ्यंबलय् वय्कःया संस्थाय् झिंप्यम्ह वृद्धा मापिं दत। २०६३ सालय् वय्कःया थ्व ज्याया लागिं समाज कल्याण मन्त्रालयं वय्कःयात सम्मान यात। वयां लिपा नेपाल टेलिभिजनया 'संघर्ष' कार्यक्रमय् वय्कःया अन्तर्वार्ता प्रशारण जुल। उकिं यानाः वय्कःयात जापान वनाः थज्याःगु वृद्धाश्रम बारे अझ सीकेगु अवसर दत। थुगुसी वृद्धातय् सेवा यायेगु तालिमया लागिं वय्कः हानं भारत झायेत्यंगु दु ।
थ्व वृद्धावस्था व्यवस्थापन तथा सामाजिक कल्याण गुठी संचालन यायेत वय्कःयात आर्थिक ग्वाहालि नं माः जुइ। गनं वइ अज्याःगु आर्थिक ग्वाहालि? थुकिया लिसलय् वय्कलं धयादी, 'न्हापा ला छुं हे मदु तर वंगु दँय् धाःसा सरकारपाखें प्यंगू लाख तका बिउगु दु। अले एन.आइ.सी. फाउन्डेसनपाखें लःया छगः ट्यांकी दयेकाबिउगु दु।' व बाहेक कान्तिपुर पब्लिकेशनया 'नारी' पत्रिकां छगू लाख सहयोग याःगु जुयाच्वन। थ्व ध्यबां मेगु क्वथा दयेकेत डण्डी न्यानादिल। थ्व संस्थायात वय्कःया अमेरिकाय् च्वनाच्वंम्ह जिलाजनं लच्छिया झिंनिद्वः तका नं छ्वयाहइगु जुयाच्वन। थ्व वृद्धाश्रम धाःसा दिलशोभाया थःगु हे छेँ रवीभवनय् संचालन जुयाच्वंगु दु ।
थौंकन्हय् थ्व आश्रमय् स्वीम्ह वृद्धा मांपिं दु। आः तकया दुने न्याम्ह मांपिं सीधुंकल। थन दुपिं मांपिं मध्ये झिम्ह नेवाःनी दुसा मेपिं थीथी जातियापिं दु। अन दुपिं मांपिंत बरोबर बी एन्ड बी अस्पतालय् स्वास्थ्य जाँच नं याकीगु जुयाच्वन। थ्व आश्रमय् ज्याया लागिं नं सुं मनू तयातःगु मदु। जा थुइगु ज्याया लागि नं सुं मनू तयातःगु मदु। जा थुइगु निसें कयाः मांपिंत सुसाःकुसाः यायेगु ज्या तकं दिलशोभा याकःचां हे यानादी। वय्कः उसाँय् मदइबलय् बल्लाःपिं मांपिंसं वय्कःयात फुगु ज्या यानाः ग्वाहालि याइगु जुयाच्वन। थुगु वृद्धाश्रमय् अप्वः यानाः सतकय् अलपत्र जुयाच्वंपिं वृद्धापिंत हयाः तयातःगु खनेदु। थौंकन्हय् थ्व वृद्धाश्रमय् थःपिनि बुन्हिबलय्, मांया ख्वाः स्वये, बौया ख्वाः स्वयेगु नखःबलय् अन फलफुल, बिस्कुट आदि वितरण याः वनीपिं नं यक्व वयाच्वंगु दु ।
धर्मया सन्दर्भय् धाःसा वय्कः इसाई धर्म माने याइम्ह जुयाच्वन। २०५० सालंनिसें वय्कलं बाइबल ब्वनादीगु खः। वय्कः वाःपतिं चर्च झायादी। तर अन च्वनीपिं मांपिंत धाःसा थःथःगु परम्परा कथंया धर्मकर्म यायेगु छुट आश्रमय् बियातःगु दु। झीगु नेवाः समुदायय् खास यानाः नेवाःनीत न्हापा स्वयां यक्व हे शिक्षित जुइधुंकूगु खनेदु। नापं आर्थिक, राजनैतिक, व्यावसायिक व मेमेगु ख्यलय् नं यक्व हे न्ह्यःने वनेधुंकूगु खनेदु। तर समाजसेवापाखे उलि पलाः न्ह्याकाच्वंगु खने मदु। थज्याःगु इलय् यक्व आखः ब्वना मतःम्ह मिसा खयां नं मय्जु दिलशोभां यानाक्यंगु सेवा झी फुक्कसिगुं लागि गौरव यायेबहः जू। लिसें वय्कलं क्यनादीगु थेंज्याःगु भावना सकस्यां ग्रहण यायेबहः नं जू ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया