प्रतिसरा: अर्थात् तिकिनंगु छफुति मि

कृष्ण

सुन्दर संसार गज्याःगु जुइ सायद अप्वःसिनं खनी मखु। तर थःगु नुगः दुनं थःगु हे संसारयात कल्पना यानाः स्वयेगु इलय् गथे जुइ माः थें च्वं अथे यायेगु कुतः कथं ज्या यायां वनेगु हे आत्मसन्तुष्टि जुइफु। थौं स्वयां न्यय्प्यदँ न्ह्यः ख्वपया साःकुलानय् जन्म जुयाः येँया चिकंमुगली ब्वलंम्ह मय्जु प्रतिसरा साय्मिं थज्याःगु हे सुन्दर संसारसिर्जनाय् थःत पानादीगु दु। थः च्वनागु, थः बूगु थाय्बाय् व संसारयात फयांफछि बांलाका तयेगु निंतिं थीथी कथंया अनमेल व असमझदारीत भिंका यंकेगु निंतिं वय्कलं चिनाखँ बिधायात नालादिल। अथे जुयाः थःगु लजगाःया झ्वलय् देशं पिने दुबई तक च्वनेमाःगु इलय् नं वय्कलं थःगु भाषा, थःगु जाति व संस्कृति संरक्षण यायेगु निंतिं अनया नेवाः पासा पुचलय् दुथ्यानाः थःगु असन्तोषयात थीथी माध्यमं प्वंका हे च्वनादीगु दु ।

अबु काकाभाई मानन्धर व मां बसुन्धरा मानन्धरया तःधीम्ह म्ह्याय् कथं वय्कःया जन्म जूगु खः। अबु काकाभाई नं छम्ह नांजाःम्ह संगीतकार खः। अबुया किचलं हे वय्कःयात साहित्यपाखे साल। अथे खःसां वय्कः उलि थः अबुनाप उलि भ्यले पने धाःसा मखं। मचांनिसें येँया चिकंमुगली पाजुपिंथाय् अप्वः च्वनादीगुलिं। नेपालभाषा न्ह्यसः लिसः कासाय् ब्वति कयाः वय्कः नेपालभाषा साहित्य लागाय् दुहां झाःगु खः। गद्य कवि पूर्णबहादुर वैद्यया साथ दयाः वय्कःया पलाः नं मचायेक हे कवितापाखे लाः वन। आः तक वय्कलं 'जि छकू नालिस भ्वं' चिनाखँ मुना, 'सिमा हः व मेमेगु बाखंत' अनुवाद सफू व 'तिकिनंगु मि' चिनाखँ सफू नेपालभाषा साहित्य ख्यःयात बियादीगु दु। नापं अबु काकाभाईया लुमन्तिइ पिथंगु 'काकाभाई लुमन्ति' सफूया सम्पादन नं यानादीगु दु ।

थुगुसी 'तिकिनंगु मि'चिनाखँ सफूया निंतिं वय्कःयात नेपाल संवत ११२६ या श्रेष्ठ सिरपाः बिउगु दु। कविता विधाया निंतिं बिउगु थुगु झिक्वःगु श्रेष्ठ सिरपाः खः। थ्वयां न्ह्यः सत्यमोहन जोशीया 'जयप्रकाश' महाकाब्य, चित्तरञ्जन नेपालीया 'प्रतिक्रिया', दुर्गालाल श्रेष्ठया 'लिसः', पूर्णं बैद्यया 'सरासु', डा. योगेन्द्र प्रधानया 'छगू दिप: छगू लाश', डा. आनन्द जोशीया 'विस्थापित जि, जि मखु', नर्मदेश्वर प्रधानया 'जिगु कविता: छिगु कविता' व भारतया नांजाःम्ह कवि हरिवंश राय बच्चनया 'मधुशाला' अनुवाद यानाः पिदंगु 'सुलिं' या निंतिं दुर्गालाल श्रेष्ठयात थुगु सिरपाः बीधुंकूगु दु। नेपाल संवत् १०७३ स जनस्तरं न्हापांखुसी नीस्वंगु थुगु सिरपाः अबलय् स्वसः दांया खः। लिपा उकियात थपे यानाः द्वःछि, झिंन्यासः, स्वद्वः जुजुं आः न्यय्द्वः तका थ्यंगु खः। न्यय्द्वः तकाया श्रेष्ठ सिरपाः न्हापांखुसी थगुने प्रा.प्रेमशान्ति तुलाधरयात बिउगु खः। अले प्रेमशान्ति उगु सिरपाः कयादीम्ह न्हापांम्ह मिसा च्वमि नं जुयादिल। कविता ख्यलं श्रेष्ठ सिरपाः त्याकादीम्ह न्हापांम्ह मिसा च्वमि धाःसा प्रतिसरा जुयादिल। वंगु दँय् प्रा.प्रेमशान्ति तुलाधरयात अनुसन्धान बिधाया लागिं सिरपाः बिउगु खः। थीथी कथं खुगू विधायात अलग्ग यानाः बिया वयाच्वंगु थुगु सिरपाः आकिवंनिसें थीथी विधाय् दकलय् उत्कृष्ट च्वमियात बीगु कथं क्वछिउगु खँ च्वसापासाया नायः पद्मरत्न तुलाधरं कनादिल ।

श्रेष्ठ सिरपाः कायेधुंकाः थः तसकं हे लय्तायागु खँ न्ह्यथँसें कवि प्रतिसरा साय्मिं विद्यार्थी इलंनिसें थम्हं फुथें चाःथें नेपालभाषा साहित्य लागाया चिनाखँ विधाय् सना जुयागुया प्रतिफल कथं थौं उगु सिरपाः काये खंगु खः धयादिल। थःगु विषयबस्तु न्ह्याब्लें धइथें मिसा केन्द्रित जुयाः वय्कलं नारी संवेदना व विभेदयात उजागर यायेगु नापं नेवाः मिसातय् समस्याय् केन्द्रित जुयाः च्वसा न्ह्याका च्वनादिल। थःत छम्ह भद्र अवज्ञा याइम्ह मिसा कथं म्हसीके न्ह्याःम्ह प्रतिसरा साय्मिं मुक्कं मिस्तय्गु सः जक दुथ्याकाः म्येचाः पिकायेगु ताः तयाः खुपु म्यँे तयार यानादीधुंकूगु दु। अथेहे निदँ न्ह्यः मदुम्ह थः मांया लुमन्तिइ श्रद्धाञ्जली काब्य च्वयेगु कुतः यानाच्वनागु व थःत थ्व ज्या तसकं हे थाकुयाच्वंगु खँ नं वय्कलं कनादिल। मेपिंसं मयाःगु व मछ्यःगु प्रतीकत छ्यलाः कविता च्वयागु ल्याखं हे समालोचकतय् मिखाय् थः लायेफुगु तायेकादीम्ह प्रतिसराजु थौंकन्हय् लजगाःया झ्वलय् दुबहीलय् च्वनादीगु दु। आः निला प्यला लिपा नेपाः लिहां वयाकथं हे फुर्सद पिकयाः थःगु मनय् लानाच्वंगु खँया प्वःयात कविता दयेकाः ब्वयेगु वय्कःया सुर दु ।

वय्कलं इमेज च्यानलय् नेपालभाषाया ज्याझ्वः न्ह्याकादीगु खःसा मेट्रो एफएमय् नं ज्याझ्वः न्ह्याकादीगु दु ।

सकसिनं च्वयेगु व अभिब्यक्ति यायेगु ज्या मसइगु जुयाः गुम्हेसिनं कविता कहानी मार्फत अभिब्यक्ति बीसल वं हे फुक्कं मानव जातिया प्रतिनिधित्व यानाः सुन्दर संसार दयेकेगु ज्याय् न्ह्यचिलेमाः धइगु वय्कःया सुझाव दु खास यानाः न्हूपिं च्वमिपिंत ।

More Stories Like this