तिथिमिति बांलाक छ्यले

सम्पादकजु,

जितः ताः 'सन्ध्या टाइम्स' न्हिपौयात सकसिनं माया याः । न्हिथं 'सन्ध्या टाइम्स' छक्वः मस्वःतले आत्मसन्तुष्टि मजुईपं नेवाः दाजुकिपा तःकेहेँपिं आपालं दयेमाः । 'सन्ध्या टाइम्स'यात न्हिपौ सकल नेवाः जातिया ख्वाःपौ धाःसां पाइ मखु । तर तिमिला यचुसे च्वनाः थिनाच्वंसां उकि नं हाकुगु दाग दु धाये थें 'सन्ध्या टाइम्स' न्हिपतिइ नं छुं छुं मचाःमगाः दु थें अनुभव जू । व विषय धइगु नेपाल संवत् व तिथिमितिया न्ह्यब्वया खः । बुदिं, कय्तापुजा, बार्हाः पुजा, इहिपा, मचाजंक्व, बुराबुरी जंक्व, इहि यायेगु, धलं दनेगु, जात्रा पर्व, मेला, उपासना (अप्सं), च्वनेगु आदि इत्यादिइ तिथिया विशेष महत्व दु । थुज्वःगु तथ्ययात बिचाः यानाः वनेबलय् थ्व झीगु आस्थाया पौ 'सन्ध्या टाइम्स'य् न्हिथं गुगु तिथि पित बीगु खः उकी बांलाक औपचारिक कथं द्वंविद्वं मदयेके माःगु खनेदु । गथे कि वंगु यःमरि पुन्हियागु खँ काये । 'सन्ध्या टाइम्स'य् वकुन्हु पिदंगु तिथि थथे दु - नेपाल संवत् ११२९ थिंलाथ्व १४ (पुन्हि) । थिंलाथ्व १४ कुन्हु चतुर्दशी जुइमाःगु तर पुन्हि धकाः कोष्ठय् धयातल । व पुन्हि जूसां छु पुन्हि धकाः स्पष्ट मजुल । तर वहे पौया दुने पतिया फुकं पेजय् थिंलाथ्व १४ मजुसे १५ हे जुयाः पिहां वयाच्वंगु दु । पत्रपत्रिकाय् तिथि संवत् बार उखे थुखे लाइगु सामान्य धाइ । तर उकिया लिच्वः गुम्हेसिगु निंतिं असामान्य नं जुया बीफु । विशेष रुपं थ्वहे न्हिपौया तिथिमिति स्वयाः ज्याखँ न्ह्याकीपिनिगु निंतिं । तर छता खँ थथे तिथिमिति उखेथुखे जुइगु ज्या नेपाल संवत्य् जक जुयाच्वनेगु याः । विक्रम संवत्य् धाःसा मजू । उकिं तिथिमिति शुद्धताया निंतिं छता निता सुझाव बियाच्वना ।
१. तिथिमिति तयेबलय् बांलाक क्यालेण्डर स्वयाः जक त्याजीक ध्वाथुइक तयेगु ।
२. तिथिमिति बःचाहाकलं मतयेगु गथे कि ने.सं. ११२९ थिंलाथ्व १५ (पुन्हि) धकाः मतसे ने.सं. ११२९ थिंलाथ्व १५ यःमरि पुन्हि शुक्रवाः धकाः पूवंक तयेगु ।
३. झिंनिगू लाया पारुं निसें पुन्हि तक व हाकनं पारुं निसें आमाइ यानाः दछि तकया दुने छु तिथिइ छु दिन लाः छु पर्व छु मेला छ पुन्हि छु चःर् हे छु पंचमि छु तृतिया छु एकादशी आदि खुलस्त उलाः तिथिमिति बीगु ।
४. फुसा थाय् दुसा कन्हय्या तिथि धकाः भचा बिस्तृत रुपं कन्हय्या तिथि न्ह्यथना बीगु ।

राष्ट्रियताया सवालय् न्ह्यःने लाःगु थुगु 'सन्ध्या टाइम्स'य् ई कथं माःगु सुधार याना वनेगु सकसिगुं निंतिं बांलाःगु खँ जुइ ।

- नानीकाजी सापू

More Stories Like this