दुरु-कुरिं दुने थ्वँ तया: भ्रम सिर्जना जुइफु

लोकबहादुर शाक्य

कुशल कर्मया फल: मनू जुनि

विश्वय् थीथी प्रकारया प्रतिसन्धिचित्त (षडगतिइ जन्म काःवनीगु) दयाच्वन। प्राणी मध्यय् गुलिं समानपिं दुसा अप्वः यानाः असमान जुयाच्वन। धनी गरिब न्ह्यागु जूसां पञ्चइन्द्रीय अथवा मिखा, न्हाय्, न्हाय्पं, मन, म्ये व म्हपाखें स्वापू तयाच्वनी नापं अनुभव यानाच्वनी। न्हिथं जीवनय् उत्पन्न जुयाच्वनीगु चित्तत गुलिं विषय भोगया जुयाच्वनीगु चित्तत गुलिं विषय भोगया इच्छा, गुलिं द्वेषमूलया, गुलिं मोहया, अले गुलिं सेवा भावनाया नं दयाच्वनीगु जुल। चित्त थातं मच्वँसे उत्पन्न तथा भवङ्ग (नाश) जुयाच्वनीगु नं जुल ।

मरणया अवस्था मथ्यंतले थ्व चहःपहः निरन्तर न्ह्यानाच्वनीगु ल्वःमंके मजिल । लुमंकेबहः जू कि लिपा उत्पन्न जुइगु चित्त न्हापाया चित्त नाप उत्पन्न जुइगु ह्दय वस्तुया आश्रय कयाच्वनी। मनुष्य योनीइ जन्म जुइगु कुशल कर्मया फल खः ।

थ्वहे जीवनय् दु स्वर्ग-नर्क

गुलिं मनूत प्रतिसन्धिचित्तं जन्म जुइ। वयागु जन्म, कामना अथवा वासनायुक्त लोकया कुशल कर्मया विपाक खः। तर वया कुशल कर्म सहेतुक प्रतिसन्धिचित्तयात उत्पन्न याइम्ह कुशल कर्म स्वयाः क्वथ्यंगु जुइ। अहेतुक प्रतिसन्धिचित्तं जन्म जूपिं मनूत न्हापांनिसें अपाङ्ग जुयाच्वनी। इपिं कां, ख्वाँय् वा मेमेगु दोष दुपिं जुइगु जुल। जन्मंनिसें अपाङ्ग जुइगु नं इमिगु कर्म विपाक खः। संसारय् खंके फुगु दुर्गतिया पुनर्जन्म धइगु पशु व गरिब योनीया जन्म खः। खने मदुगु स्वंगू दुर्गति खः प्रेत गति, असुर व नरक। तर स्वर्ग व नरक थःथःगु छेँय् हे दु धकाः धायेफु। क्वकालिपिंसं थकालिपिंत सम्मान, थकालिपिंसं क्वकालिपिंत दयामाया हेरबिचाः जुयाः आनन्दपुर्वक जीवन निर्वाह जुयाच्वनीगु छेँ स्वर्ग जुल। फोहोर, ल्वापुख्यापु अशान्ति जूगु छेँ नरक धायेमाल ।

मनूया कर्म विपाक प्यताजि:

डा. अनोजा गुरुमांया 'शान्ति अभिप्रेरणा' सफुली न्ह्यथनातःगु अंगुत्तर निकाय कथं संसारय् प्यंगू प्रकारया मनूत दयाच्वनी। १) अन्धकारं जन्म जुयाः अन्धकारय् हे वनीपिं। गुम्ह मनू नीचकूलय् जन्म जुयाः गरिब जुयाच्वनी वयात नयेगु, त्वनेगु, पुनेगु चूलाकेत मुस्किल जुइगु जुल, दुर्वल जुयाः, ल्वचं कयेकाः कां, धुसिलूम्ह अपाङ्ग जुयाच्वनी, च्वनेत व द्यनेत थाय् मदयाच्वनी, अले थज्याःपिं मनूतय्सं म्ह, वचन, मनं अकुशल कर्म यानाच्वनी, मरण लिपा नरकय् हे जन्म काइ, हानं जन्म जूसां बांमलाःगु अवस्थाय् हे जन्म जुइगु जुल। २) अन्धकारं जन्म जुयाः प्रकाशय् वनीपिं। गुलिं मनूत नीचकुलय् नसा-त्वँसा, थाकु, गरिब, च्वनेगु द्यनेगु थाय् मदुगु थासय् जन्म जुइ तर संगत बांलाःगुलिं म्ह, वचन व मनं कुशल ज्या यानाच्वंसा व मनू मरण लिपा स्वर्ग रुपी भिंगु थासय् जन्म जुइ। ३) प्रकाशपाखें अन्धकारय् जन्म जुइपिं। गुलिं मनूत तःधंगु कुल, क्षेत्री, ब्राम्हण महाजन, धन, जन, रुपं सम्पन्न, छेँ, सवारी साधन आदि भौतिक सम्पत्तिं परिपूर्ण जुयाच्वनी तर व मनू घमण्डी, मेपिंत दुःख बीम्ह, संगत मभिंगु जुयाः म्ह वचन मनं अकुशल ज्या यात कि मरण लिपा असहाय, गरिब, जबर्जस्तीम्ह जुयाः जन्म जुइ। ४) प्रकाशपाखें प्रकाशय् जन्म जुइपिं। गुलिं मनूत उच्च कुल, क्षेत्री ब्राम्हण, महाजन, राजपरिवार, धन सम्पत्तिं भरिपूर्ण, ऐश्वर्यशाली, सुन्दर, आकर्षक, नयेगु, त्वनेगु , छेँ-बुँ, सवारी साधन माक्व दुगु थासय् जन्म जुयाः म्ह, वचन व मनं शुद्ध जुयाः असहाय मनूतय्त अथवा धर्मया थासय् दानप्रदान यानाः घमण्डी मजुसे भिंगु ज्याखँ यात कि थज्याःपिं मनूत स्वर्ग समान भिंगु थासय् जन्म जुयाः सकसियां यःम्ह, इच्छा पुरे जुइगु जुयाच्वन ।

न्हापांम्ह गुरुमां-गुरु थःहे मामअबु:
मनूया जीवन इन्द्रीयपाखें न्ह्यानाच्वनीगु प्राकृतिक नियम जुयाच्वन। न्हिथं जीवनय् अनेक प्रकारया ज्याखँ जुयाच्वनी। भिंगु, मभिंगु, लोभ, तं, अहंकार ममकार तथा सेवाया लकस पिदनीगु नं इन्द्रीयद्वारा हे धकाः थुइकेमाः। जन्म जुइसाथ मनूतय्के विवेक बुद्धि दइगु मखु। थ्वया रहस्य मथुइगु अज्ञानावस्था खः। मस्तय्त नसा त्वँसा मेगु नं माःगु तक व्यवस्था यानाः ब्वलंकीपिं मांबौ हे खः। अले भाय्, ज्ञानगुण स्यना बीपिं नं इपिं हे जुयाः मस्तय् न्हापांया गुरु गुरुमां बौ मां हे खः। तःजिकः जूलिसे अध्ययन याकाः, धर्मचित्त उत्पन्न यायेत नं मांबौपिंसं तालाके माःगु जुल। अनंलि युवावस्थाय् थ्यन कि विवेक बुद्धि थुइकाः व्यवहारय् छ्यलाः अकुशल कर्म मयासे कुशल कर्मपाखे न्ह्यज्याये माल। अझ नं यथार्थ खँ थुइकाः शील समाधि प्रज्ञापाखें धर्मचित्त ब्वलंकाः सफल मनुष्य जीवन हने फतकि थुगु व लिपाया जन्मय् नं सुख शान्ति जुइगु जुल ।

नेवाः समाजय् दुर्लभ महायान धर्म ज्ञाता:

थन न्ह्यथनेमाःगु सत्यतथ्य खँ छु धाःसां ज्ञानगुणया खँ सयेका सीका च्वंपिंसं नं बरोबर आदर्श वा सिद्धान्त छखे लाकाः मखुगु ज्या यानाच्वनी। गथे कि त्रिविवि बौद्ध अध्ययन केन्द्रीय विभागया प्रमुख डा. नरेशमान वज्राचार्यजुं महायानया न्हूगु नां वज्रयान धकाः ने.सं. ११२७ कौलागा ५ या 'सन्ध्या टाइम्स' न्हिपती च्वयादीगु दुसा गनं महायान वज्रयान छगू हे खः धयाबिज्याःगु दु। उकिं थ्व विषय स्पष्ट यायेत नेसं ११२८ कछलागा ४ या 'सन्ध्या टाइम्स' य् थ्व च्वमिं इनाप यानागु खःसां लिसः मवःनि। ने.सं. ११२९ कौलाथ्वपाखे प्रा. सिद्धिविलास वज्राचार्यं च्वयादीगु 'महायान बुद्ध धर्म' नांया सफू विमोचन जुल। सफुली अप्वः यानाः वज्रयान सम्बन्धि खँ दु। मेहनतपूर्वक च्वयादीगु दुग्यःगु खँत ब्वने दत, तर शीर्षक महायान बुद्ध धर्म धाःगु पाय्छि मजूगु तायेका। महायानया ग्रन्थ बोधि चर्यावतार धकाः हनेबहम्ह स्व. पं. दिव्यवज्र वज्राचार्यं देशना यानाबिज्याःगु न्यनागु खः। थ्व विषय नेसं ११२८ कछलागा ४ या 'सन्ध्या टाइम्स' य् च्वसु स्वयाबिज्याःसा स्पष्ट जुइ। महायान बुद्ध धर्म यथार्थ रुपं थुइकाः चर्या याःपिं लुइके थाकुगुलिं थ्व खँ न्ह्यथनागु जुल। महायान बुद्ध धर्मनाप स्वापू दुपिं विद्वानपिंसं थ्व विषयस प्रतिक्रिया बियादीत इनाप यानाच्वना ।

More Stories Like this