चितवन दुनेया जंगल पर्यटन
कृष्ण
नेपालय् पर्यटकत निता वस्तु स्वयेत वइ। छगू प्राकृतिक सम्पदा स्वयेत, मेगु सांस्कृतिक सम्पदा। सांस्कृतिक सम्पदायात छझाः त्वःताः प्राकृतिक सम्पदाय् बिचाः यायेगु खःसा सगरमाथा राष्ट्रिय निकुञ्ज, चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज देशय् दकलय् ततःधंगु राष्ट्रिय निकुञ्जत खः। उकिसनं एकसिंगे गैडाया कारणं चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज विश्व सम्पदाया धलखय् लानाच्वंगु दु। दक्षिण एशियाय् जक दइपिं दुर्लभ धुँ नं थुगु हे निकुञ्जय् सुरक्षित दु। ९५० वर्ग किलोमिटरय् न्यनाच्वंगु निकुञ्जया जःखः च्वंगु सौराहा, मेघौली पर्यटनया लागिं नांजाःगु थाय्त खः ।
नेपालय् वइपिं विदेशी पर्यटकतय् न्हापांगु रुची हिमाल हे खः। लिसें विश्व सम्पदाय् दुथ्याःगु सांस्कृतिक सम्पदा नं खः। उकिया नापनापं जंगल दुनेया वन्यजन्तु नं खः। नेपाः जंगलया हानं थःगु हे विशेषता दु। अफ्रिकाय् नेपाः देय् हे पाय्कूगु जंगल दुसां व फुक्क समान प्रकृतिया जंगल खः। तर नेपाःया जंगल व स्वयां चीधंसा अन दुनेया विविधता धाःसा तसकं तःधं। नेपाःया जंगल दुने वन्यजन्तु जक मखु वनस्पतिया विविधताया नं थःगु हे विशेषता दु। विश्व सम्पदाय् लानाच्वंगु थुगु चितवन राष्ट्रिय निकुञ्ज दुने हे राप्ती खुसि व अन च्वनीपिं थीथी जलचर, सिमसारं थुकियात तःमि यानातःगु दु ।
कोसी खुसिबाः वयाः थौंकन्हय् अनया सिमसार क्षेत्र ध्वस्त हे जुइधुंकल। तर चितवनय् धाःसा गाक्कं सिमसार क्षेत्र कायम जुयाः वन्यजन्तुया संरक्षण नं जुयाच्वंगु दु। चितवन धायेबलय् म्हिगः तक सौराहा लागा जक थुइकीगु खःसां आः बुलुहुँ पश्चिम लागाय् लाःगु मेघौलीइ नं पर्यटन विकास अप्वया वःगु दु ।
भारतया सीमाय् लाःगु पश्चिम चितवनया थुगु मेघौली लागाय् आः नं थीथी वन्य जन्तु उलि हे खने दयेकः वयाच्वंगुलिं चितवन राष्ट्रिय निकुञ्जपाखें हे किसिया ब्यवस्था यानाः पर्यटकतय्त जंगलया यात्रा याकाच्वंगु दु। पर्यावरणीय रुपं नं पश्चिम चितवन बस्ती म्हो जूगुलिं प्राकृतिक सम्पदा ल्यनाच्वंगु थाय् खः ।
चितवनया राष्ट्रिय निकुञ्ज दुने खुगू रिसोर्ट चायेकातःगु दु। निकुञ्ज दुने हे चायेकातःगु होटल जूगुलिं पर्यटन बजारय् थुमिगु बिस्कं थाय् दुगु खः। तर थौंकन्हय् थ्व रिसोर्टत बन्द दु। होटल चायेकेगु करार फुइवं उमिगु लाइसेन्स नवीकरण मयाःगुलिं थ्व रिसोर्टत बन्द जूगु खः। निकुञ्ज दुने चायेकातःगु होटलतय्सं जंगल विनास याःगु व अनया वन्यजन्तुयात तकं खतरा पिकायेगु ज्या याःगुलिं उमिगु लाइसेन्स नवीकरण मयाःगु खः। निकुञ्ज दुनेया होटलत बन्द जुइवं आः चितवनया जंगलय् आधारित पर्यटनया ब्यापार मेकथं न्ह्याइगु आशा जुयाच्वंगु दु ।
चितवनया पर्यटन उद्योगय् थौंकन्हय् निकुञ्ज दुने चायेकातःगु रिसोर्ट बन्द जूगु बारे विशेष चर्चा जुयाच्वंगु दु। गुलिस्यां धाइ, नेपाल सरकारं सन् २०११ य् पर्यटन वर्ष घोषणा यानातःगु कारणं निकुञ्ज दुनेया थ्व रिसोर्ट चायेके बीमाः। गुलिस्यां धाःसा २०११ या पर्यटन वर्ष न्यायेकेत चितवन निकुञ्जया खुगू रिसोर्ट चायेके हे माः धइगु मदु।
जंगल दुनेया रिसोर्टतय्सं होटल चायेकेगु नामय् मेमेगु कथंया लबः कयाच्वंगु द्वपं बीपिं नं दु। गथे कि किसि लहीगु लबः। सर्वसाधारण मनुखं किसि लहित धाःसा वयात सु जक हे लछिया ३० हजार तका दांया आवश्यक जू। तर जंगल दुनेया रिसोर्टतय्सं दछिया द्वःछि दां सर कारयात ज्वंकाः थः किसियात जंगल दुने न्ह्यागु नःसां जिउगु व्यवस्था यानातःगु दु। निकुञ्ज दुने गनं सिमा क्वःदल धाःसा अनया रिसोर्टतय्सं उकियात थःगु कब्जाय् कायेधुंकी। सरकारलिसे जूगु करारय् उमित जंगल दुने कापःयागु टेन्ट जक तये दइ धकाः अनुमति बियातःगु दु। तर उमिसं अन सिमेन्टया ढलान छेँ हे दनातःगु दु। उमित टेन्टयागु झिकू 'क्वथा'या अनुमति बियातःगु खः। तर उमिसं न्यय्कू धइथें क्वथा पिकयाः व्यापार यानाच्वंगु दु ।
आः नकतिनि छगू ग्यानापुगु रिपोर्ट नं सार्वजनिक जुल। व छु धाःसां चितवनया जंगल दुने गुलि नं गैंडा स्यायेगु ज्या जुयाच्वन, व फुक्क हे अन चायेकातःगु रिसोर्टया जःखः जक जुयाच्वंगु दु। जंगलय् गैंडा स्यायेगु ज्याय् नापं थज्याःगु रिसोर्टय् ल्हाः दु लाकि धइगु आशंका संरक्षणविद्तय्सं यानाच्वंगु दु ।
थज्याःगु अनेक तर्क वितर्कं यानाः चितवनया जंगल - आधारित पर्यटन उद्योगं आः न्हूगु मोड काइगु आशा नं अनया व्यवसायीतय्सं यानाच्वंगु दु ।
More Stories Like this
जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपाप्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया