नेवाः संस्कृति पिज्वःगु हलिमलि ब्वज्या



कृष्ण

सकिमना पुन्हियात नेवाः संस्कृतिया छगू च्वन्ह्याःगु पर्व कथं कयातःगु दु। थुगु दिं कुन्हु दाफा, ढल्चा, भजन गुथियापिं मुनाः थवंथः अन्न ल्हानाः छेँय् ज्वरे याःगु मरिचरि व अन्नयात लिक्क लिक्क थःपिंसं माने याना तयागु द्यःया न्ह्यःने ब्वयेगु याइ। स्वनिगःया थीथी थासय् थीथी कथंया हे हलिमलि ब्वयेगु परम्परा दु। ख्वपया त्वाःत्वालय् ब्वइगु हलिमलिया धाःसा मेगु हे विशेषता दु। गुथि, भजन व ढल्चाया गुथियार व जःपिं उकुन्हु सुथंनिसें हे मरिप्वः स्वारी छुइगु व नयेगु ज्याय् ब्यस्त जुइ। छ्वया छुस्या, हाकुगु मुस्या, हलिमलि ब्वयेगु निंतिं मदयेक हे मगाःगु ज्वलं जुल। गुथियारत जानाः थवंथः अन्न ल्हानाः मरिप्वाः, स्वारी नापं छुस्यामुस्या सियाः सनिलय् भजन नाप नापं उगु मरिचरि व छुस्यामुस्याया हलिमलि दयेकी।
हलिमलि दयेकीगु इलय् नं प्रत्येक थासय् अलग्ग अलग्ग आकृतिया हे हलिमलि दयेकी। गुम्ह द्यः उगु थासय् दइ उकिया हे आकृति वयेक हलिमलि ब्वज्या याइगु चलन दु। सिजः महाद्ययाथाय् सिजः महाद्यः, सूर्यमढी त्वालय् चीभाःद्यः व मंकाः द्यः, दत्रातय न्ह्यःने भिंद्यः व दत्तात्रय द्यः अले टौमढीइ न्यातपौ, भैलखः नापं यःसिंया आकृति वयेक हलिमलि ब्वइ। बहनी थथे ब्वयातःगु हलिमलि स्वयेगु निंतिं मनूत म्वःम्वः त्वालंत्वाः चाःहिली। नापं भजन व ढल्चा म्येँ हालाः थज्याःगु हलिमलि ब्वज्या संगीतमय नं जुयाच्वनी। देय् छगुलिं हे थथे थीथी कथं आकृति वयेकाः निर्माण यानातःगु हलिमलि ब्वज्या स्वयेत मनूत बहनी लिबाक तकं उखेंथुखें जुयाच्वंगु खने दइ।
तोखाय् धाःसा थ्व स्वयां भचा पाः। अन प्वचुं (जाकिचुं) या चिं तयाः मरिचरि व कःनि सियातःगु हलिमिलि च्वच्वं मेगु अलग्ग थासं बाजं थानाच्वनी। जब बाजं थायेगु अपर्झत दी, उगु च्वये धुंकूगु हलिमलियात जःखः स्वयाच्वंपिं मुनाः घाराघुरु स्यंकाः
मरिचरि व छुस्यामुस्या फुक्कं लाकालुकु यानाः कायेत जुइ। थ्वहे अनया हलिमलि ब्वज्याया दकलय् आकर्षक पक्ष नं खः। तर ख्वपय् छेँय् छेँय् नं थःथःगु त्वालय् दयेकातःगु हलिमलियात पुजा कथं कःनि व मुस्या अले चाकुहि, सकि आदि तयाः पुजा वइ। उकियात प्वंकाः प्वंकूगु थासं हे छुं भतिचा लिकयाः उगु हे थलय् लित छ्वया बी। बहनी भजन क्वचायेवं गुथियारत व अन सहभागीतय्त छगू छगू भाग मरिप्वः, स्वारी, सकि, कःनि, मुस्या इनेगु चलन दु। थज्याःगु नेवाः संस्कृतिया च्वन्ह्याःगु पक्षयात संरक्षण व संवर्द्धन यायेगु ल्याखं थगुनेनिसें ख्वपय् हिउपाःमि ल्याय्म्ह पुचःया ग्वसालय् हलिमलि ब्वज्यायात छगू कथं धेंधेंबल्लाः कासा हे पुरस्कृत यायेगु परम्परा नं शुरु जूगु दु। थगुने निगू पुचः दयेकाः थने व क्वःने यानाः हलिमलिया अलग्ग अलग्ग मूल्यांकन यानाः दां सिरपाः बिउगु खः ।

थुगुसी धाःसा थगुने जूगु मचाःमगाःयात नं पूवंके कथं प्यंगू पुचः दयेकाः ख्वप देय्न्यंकं झिंनिम्ह निर्णायकतय्त परिचालन यानाः ख्वप देय्न्यंकं ब्वयातःगु हलिमलिया मूल्यांकन यानाः लिच्वः घोषणा यायेगु तयारी जुयाच्वंगु दु। निर्णायक बद्रीनारायण ताम्रकारया कथं थुगु हलिमलिया मूल्यांकन यायेगु इलय् मेगु कासा स्वयां अःखः ज्या यायेमाली। मेमेगु कासाय् कासामि थः हे निर्णायकतय् न्ह्यःने प्रस्तुत जू वइगु खःसा थुकी ब्वयातःगु हलिमलि निर्णायकत थः हे वनाः स्वः वनेमाः अले उकिया थीथी पक्षयात कयाः सही रुपं मूल्यांकन यायेमाः। थ्व थुगु कासाया विशेषता हे धाःसां जिउ। नेवाः संस्कृतियात प्रचार प्रसार यायेगु नापं थुकिया संरक्षण यानाः पर्यटन अप्वयेकेगु ज्याय् संलग्न भक्तपुर पर्यटन विकास समितिं नं थुगुसी सकिमिला पुन्हि कुन्हु भक्तपुर नाइट यानाः हलिमलि ब्वज्या अवलोकन याकेगु ज्या याःगु खः ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया