अबलय्याम्ह नर्स

प्रेमलक्ष्मी तुलाधर

उगु इलय् मिसापिंसं आखः ब्वने मजिउ। आखः ब्वन कि स्यनी धकाः बांमलाःगु मिखां स्वइगु अवस्थायात ध्याकुनय् तयाः मनयात आखः ब्वनेगुली जक ध्यान तयाः मिसापिनिगु निंतिं प्रेरणाकर्ता जुयाः थःगु जीवन हे मिड वाइफ (नर्स) या रुपय् जीवन पानादीम्ह व नेपाःया न्हापांम्ह नर्स ग्राजुयट जुयादीम्ह खः तारादेवी तुलाधर। वय्कः ङत त्वाःया पसःननी कवःया म्ह्याय्मचा खः ।

विसं १९८८ साल शुक्ल पक्ष नवमी कुन्हु बाज्या धमां साहु (धर्ममान साहु)या बुन्हि कुन्हु तारापुजा यानाच्वंगु इलय् बूम्ह जूगुलिं वय्कःया नां हे तारादेवी तःगु खः ।

मचाबलय् निसें बुद्ध धर्मय् लगय् जुयादीगुलिं बिरामी सेवा धइगु तःधंगु उपकारया ज्या खः धकाः थुइकादिल। सुनां बिरामीया सेवा याइ वं जितः सेवा याःगु जुइ धइगु भगवान बुद्धया उक्तियात मनन यानाः बिरामीतय्त थुइकेगु, हौसला बीगु, बिरामी प्रति बफादारी जुइगु हे मिडवाइफनर्सया कर्तव्य खः धकाः वय्कलं थुइकादिल ।

२०३२ सालय् देशव्यापि विद्यार्थी हडताल जूगु इलय् वय्कः नर्सिङ्ग क्याम्पसया प्रमुख जुयादीगु खः। तारादेवी थःगु पेशा जक मखु डाक्टरतय् ज्याझ्वलय् नं ब्वति कयादीगु जुयाच्वन।
वय्कः थीथी संस्थाय् नं दुजः जुयाः ज्या सनादीगु दु। वय्कः परोपकार संस्था, जन चिकित्सालय्, उदाय् समाजया सल्लाहकार, धर्मकीर्तिया स्वास्थ्य कमिटीया संयोजक नं जुयादीगु दु ।

इलाहाबाद, न्हूदिल्ली, चन्दीगढ, धर्मशाला, शिमला, मथुरा, वृद्धावन। बेलायत, जापान, श्रीलंका, थाइल्याण्ड, बर्मा, सिंगापुर, फिलिपिन्स, दक्षिण कोरिया, मलेशिया आदी देया भ्रमण वय्कलं यानादीगु दु ।

वय्कः मिसा जुयाः नं मिजंत थें निडर, निर्धक्क जुयाः न्ह्यायेगु झ्वलय् न्हापांम्ह नर्स ग्राज्युयत व न्हापाम्ह हिदान दाता जुयादिल ।

वय्कलं थःगु जीवन गुकथं हनादीगु खः धइगु वय्कलं थुकथं कनादी। जिपिं न्याम्ह तःकेहेँपिं दु। दाजु प्रत्येकमान, तता पूण्यलक्ष्मी, जी, केहेँ, किजा स्वयम्भूमान। जिमिगु कुल छेँ ङत पसःननी खः। जि निदँत्या दुबलय् मां मदुगु। मां मदया न्यान्हु दुकुन्हु केहेँ नं मन्त। जि पाजुपिंथाय् हुर्के जूगु खः। जि झिनिदँ दुबलय् तता पूण्यलक्ष्मी (मिसा पूचःया नकीं सूवर्ण चित्रकारया मां) नं मन्त। तः भ्वखाय् ब्वःबलय् जि दत्या तिनि दुगु खः। जिं उलि छुं नं मसिउ ।

जितः कनातः कथं भ्वखाय् ब्वयेधुंकाः वंलाछी च्वंपिं फुक्क श्रीघलय् पाल ग्वःया तःगु खः। तर जिमि मां व केहेँ किजा ज्वनाः छेँ हे च्वनाच्वंगु खः। भ्वखाय् ब्वय् न्ह्यः निनी मरिछुइ धकाः भुतुली वनेत्यंगु वने मलायेकं फुक्कं दुना वन। उगु बखतय् अनुभवी विद्यावती कंसाकारं घाइते जूपिं फुकसितं बेड मदया चौरय् तयाः सिमाय् प्लाष्टिक खानाः सेवा याःगु जुयाच्वन। लिपा व हे खँ न्यनाः जितः नर्स ब्वनेत प्रेरणा जुया बिउगु ख। उगु इलय् मरुइ इद्रायणी द्यःयाथाय् फलफुल बिया च्वनीम्ह छम्ह मनू लछि तक फलफुल नयाः म्वानाच्वंगु धाःगु खं न्यना ।

उगु इलय् स्कूल धइगु मदु। जिमि पाजु पिंथाय् चोक छगू दु। अन दुने छेँ सुकुली फ्यतुना मोहन दाई नं आखः ब्वंकादीगु खः। जि, निलविर सिं, तिर्थवीर सिं, केशरी कंसाकार, नानी हेरा जिपिं फुकसिनं ठूलो वर्णमाला ब्वनागु खः। लिपा भेडासिङ्गय् शंकधर तुलाधरया थाय् नेपाली इङ्गलिस, हिसाब, संस्कृत ब्वनेगु याना। उगु इलय् राणातय्सं मिसापिंत आखः ब्वंके मजिउ धकाः बन्द यात ।

निदँ स्वदँ लिपा छम्ह मारवाडीं चायेकातःगु वटु स्कूलय् क्लास वाइज कथं आखः ब्वना। लिपा व नं बन्द जुल। उगु इलय् भान्तां लं, खिप्वः धाःगु सुरुवा (तग्वःगु) न्ह्यायेमा। तर उदायतय्सं न्ह्यायेगु चलन मदु। अथे जूगुलिं पर्सि सिनाः आखः ब्वनेगु। ल्हासां बा लिहां झायाः तंलाछि छेँ च्वनाबलय् अन हे ४ क्लास तक आखः ब्वंकेगु यानादिल। मिसापिंत नं आखः ब्वंकेमा धकाः जोड बियादीम्ह जिमि अजि खः। जिमित ब्वंकेगुलिं वय्कःया तःधंगु ल्हाः दु। अजिया प्रेरणा नं थुलि न्ह्याःवनेगु फुगु खः।
अनं लिपा कुलरत्न तुलाधर न्हापाम्ह इन्जिनियर वय्कःया थाय् बाकुननी असनय् ५ क्लास तक आखः ब्वना ।

प्राइभेट आखः ब्वब्वं हे १५/१६ दँ दत। छेँया लागि थुलि हे गात धकाः बिया छ्वयेगु तंता यात। तर जिं ब्याहा यायेम्हा आखः ब्वने मानि धकाः इन्कार याना ।

किजापिंत कालिंम्पोङ्गय् आखः ब्वंके छ्वये धाःबलय् जि नं आखः ब्वंवने धकाः ख्वया। अले जिमि बा नं जि केहेँपिं पद्म तारा, कमल तारा (ककाया म्ह्याय) यात नं आखः ब्वंके छ्वयेगु यानादिल ।

कालिम्पोङ्गय् सेन्टजोजेफ कनभेन्ट स्कूलय् जित बोर्डर यानाबिल। केहेँपिंत डेसकलर यात। पाँच क्लासय् भर्ना यानाबिल। अन हे बसन्तदेवी नापलागु खः। अन आखः ब्वने सिधयेका कन्या हाइस्कूल डिल्लीबजारय् १० क्लासय् वासन्ती देवी व जी भर्ना जुयागु खः ।

जिमि पाजुपिंथाय् लिकसंतु दयावीर सिं कंसाःया छेँ। वय्कःया थाय् डाक्टर नर्स सफा सुघर जुयाः वयेगु वनीगु यानाच्वनीगु स्वया च्वनेगु। जितः नं नर्स ब्वनेगु इच्छा जुल।
२०१० सालय् परोपकार प्रसुति गृह दयेकेगु यानाच्वंगु इलय् अस्पतालयया लागि मिड वाइफ (प्रस्तुति सम्बन्धी आखः ब्वने न्ह्याःपिंसं दर्खास्त बिउ धकाः गोरखापत्रय् विज्ञापन पिहां वःगु जुयाच्वन। जिगु इच्छा कथं दर्खास्त बिया। छनोट जुयाः १ नम्बरय् पिहां वल ।

ल्हासा झायाच्वंम्ह बायाके अनुमति कयाः सन् १९५३ अक्टोबर निसें १९५५ (२०११ आश्विन) दत्याया कोर्ष 'मिड वाइफ इन डिप्लोमा' पास याना वया। थन प्रसुती गृह सिमधःनि अले हानं सिभिल मेडिकल खुला ब्वना ।

२०१३ साल जेष्ठय् स्टाफ नर्स कोर्ष विश्व स्वास्थ्य संघ -WHO_ व श्री ५ या सरकार जानाः चायेकल। अन नं स्वदँ त्या ब्वनाः पूवंकाः। अनं न्हूदिल्लीया एड्वनी हस्पिटलय् अप्रेशन थियटर टेक्निकल्स जनरल खुला, इएनटी स्वला, मस्तय्गु सम्बन्धी नर्सिङ्ग स्वला यानाः दछि ब्वना वया। अनं लिहां वयाः नेपाल नर्सिङ्ग काउन्सिलय् जाँच बियाः पास याना। प्रसूति गृह २०१६ साल भाद्र महिनाय् उलेज्या जुल। २०१७ साल बैशाख ८ गतेनिसें जागिरय् वना। न्हय्वाः तक च्वना, नर्सिङ्ग स्कूलय् ट्रान्सफर यात। अन आखः ब्वंकेगु याना ।

विद्यावती कंसाकार न्हापांम्ह अनुभवि नर्स खः। वय्कःयाके डाक्टरतय्त हे स्यनेफुगु अनुभव दु। वय्कःया प्रेरणां हे जि थुलि न्ह्याः वने फुगु खः। अथे जूगुलिं नेपालय् दकलय् न्हापांयाम्ह नर्स धायेकाच्वने दुगु गौरव ताः ।

पोष्ट बेसिक नर्स ब्वनेत हाकनं न्हूदिल्लीया मिड वाइफ विषय ब्वं वना। हिम्मत मत्वःतुसे २०१८ सालय् नर्सिङ्ग स्कूलय् सर्भिस यायां एसएलसी पास यानाः आईए तक ब्वना।
२०१८ सालय् दकलय् न्हापां किड्नी बिरामीयात हिदान याना। हिदान बीगुली प्रेरणाकर्ता दिल्लीयाम्ह डाक्टरं १५ क्वः हिदान बिउगु खः। उबलय् जि नं दिल्लीइ आखः ब्वँब्वं हस्पिटलय् ड्यूटी यानाच्वनागु खः ।

२०१९ सालय् निक्वःगु हिदान न्हाय्पंया अप्रेसन याःम्ह छम्ह विरामीया बियागु खः। २०३३ सालपाखे स्वकःगु हिदान न्याम्ह मचाया मांयात बियागु खः। व मिसा म्वात, खुशी जुल। छाय्धाःसां थः मामं जिपिं न्याम्ह मस्त वानाः थ्व संसार त्वःता वंगुलिं वहे लुमन्तिया रुपय् हि बियागु खः ।

जिगु हि ग्रुप ओ पोजिटिभ जूगुलिं न्ह्याम्हेसितं मिले जू। २०४६ सालपाखे नकतिनि बूम्ह मचायात हि बियागु खः। तर व मचा मम्वाः। वयां न्हापा नं निम्ह मचा मदयेधुंकूगु जुयाच्वन। उगु इलय् हिदान यायेगु चलन मदु। हि बिलकि थःगु हि फुइ धकाः ग्यानाच्वनी। वहे हिं मनूयात म्वाकी धइगु खँ मथू ।

न्याक्वः तक हि बी धइगु इच्छा दुगु खः। तर ६० दँ दयेधुंकूगुलिं बी मजिउ धाःगुलिं न्यानाःसां हिदान यायेगु इच्छा पूवंका। २०२९ सालय् धम्मवती गुरुमां म्हं मफयाः इन्जेक्सन बीमाल। डा. थिरमान शाक्यजुं जितः यंकादीगु खः। उबलय् निसें धम्मवती गुरुमानं गुणवती गुरुमांयात म्हसिउगु खः। आःतक नं धर्मकीर्ति विहारय् फुकथं सेवा यानाच्वनागु दु। स्वास्थ्य समिति दयेकाः हरेक शनिवाः निःशुल्क स्वास्थ्य सेवा उपासक उपासिकापिंत थीथी डाक्टरपाखें स्वास्थ्य परीक्षण यानाच्ववंगु दु। २०३० सालय् होम नर्सिंङ्ग कोर्ष अध्ययन गोष्ठीया विद्यार्थीयात तालिम बियागु खः। उबलय् निसें भन्ते गुरुमांपिं बिरामी जुल धाःसा माःकथं सेवा यानाच्वनागु दु। थौं तक निरन्तर जुया हे च्वंगु दु।
२०३० सालय् पाल्पाय् नर्स प्रमुख जुयाः झिला तक ज्या याना। अनं लिपा प्रधान नर्सिङ्ग क्याम्पस महाबौद्ध प्रशासनय् निदँ ज्या याना। अक्जिलरी नर्स मिड वाइफ -A.N.M_ डिन कार्यालय लाजिम्पाटय् १५ दँ तक मुख्य प्रशासक जुयाः ज्या याना ।

अनमीया विषयय् निरीक्षणया झ्वलय् भरतपुर, विराटनगर, नेपालगंज, तानसेन आदि थासय् ई स्वयाः वनेमाः ।

०४६/४७ सालय् टिचिङ्ग हस्पिटलय् दछि तक ओपीडी इमरेजेन्सीइ ज्या याना। लिपा स्वइच्छां राजीनामा बिया। थःगु जीवनय् मुक्कं ३१ दँ, न्याला व स्वन्हु तक अटुट रुपं ज्या यानाः फुकसिगु सेवा याये दयाः तसकं लय्ता, सन्तोष दु ।

More Stories Like this