मृत्यु लिपाया संपत्ति निता : सुख्याति व कुख्याति

- लोक बहादुर शाक्य

मृत्यु निश्चित : समय अनिश्चित :
जन्म जुलकि सिनावनेमाःगु प्रकृतिया नियम खः । मरणयात सुनानं पने फइ मखु । किन्तु थ्वया तरिका धाःसा पानाच्वनीगु जुल । विशेषत आयु फुत कि बुराबुरि जुयाः थःगु कर्म क्वचाल कि गबलें अकालपाखें नं मरण जुइगु जुयाच्वन । अकाल मृत्युया बोध याये मफइगु थीथी न्यागू कारण दु धयातल :
१. गुगु दँ अथवा गुलि आयु दत कि मदया वनी धकाः यकिन याये फइ मखु ।
२. तःधंगु चीधंगु यानाः ९९ प्रकारया ल्वय्त दु धकाः वर्णन यानातःगु खनेदु । छु रोगं मरण जुइ धकाः धाये फइ मखु ।
३. गुगु इलय् सिना वनी धकाः नं धाये मफइगु जुयाच्वन ।
४. गनं मरण जुइ धकाः थाय् नं यकिन याये फइ मखु । उकिं ई दनिबलय् हे चित्त शुद्ध यानाः ज्याखँ यायेमाःगु जुयाच्वन । कुशल ज्या यात कि तःधंगु अकुशलपाखें बचे जुइगु जुल ।
५. मरण जुल कि गन जन्म काःवने माली धकाः अथवा जन्म हे काये माली मखु ला धइगु खँ सीके फइ मखु । तर बांलाःगु ज्याखँ याःसा बांलाःगु थासय् जन्म काःवने फु । अकुशल ज्याखँ याःसां नं कुथासय् जन्म जुइफु धकाः अनुमान यायेफु निश्चित स्थल सीके फइ मखु । छन्हु सीमानि धकाः जक धाये फइगु जुल ।

सद्धर्म चर्याकारी मृत्युपाखें निर्भय :
जीव पदार्थ बस्तु दक्व अनित्य खः धकाः ध्वाथुइकाः जीवन दत्तले अकुशल ज्या मयासे कुशल ज्या यायेत धर्म चित्त उत्पन्न यायेमाःगु खँ ल्वःमंके मजिल धर्म रुपी अध्यात्म ब्वलंकेत कल्याणमित्रपिनिगु सत्संग यानाः धर्म गुरु गुरुमांपिनिगु धर्म देशना न्यनां थुइकाः चर्या यायेमाःगु जुल । थ्व झ्वलय् चतुब्रुम्ह विहार मैत्री-करुणा-मुदिता-उपेक्षा अर्थात् सद्भाव ब्वलंकाः ब्यवहारय् छ्यलेगु अतिकं महत्वपूर्ण जू । मनूया छगू स्वभाव खः मैत्री भावना प्रकट यायेगु । मैत्रीपाखें मनू मनूया दथुइ सद्भाव पिदनी । अले प्राणिपिनि हित सुख जुइमा धकाः भाःपीगु शुद्धगु मनोकांक्षा खः । मैत्रीया अभावं वैमनस्यता कायम जुयाः इष्र्या ल्वापु जुइ । मैत्रीपाखें हे शान्ति तथा स्थिरता कायम जुइ । करुणा मनूया तिसा खः । मैत्री भावं करुणा उत्पन्न जुइ । करुणा मंत कि मनू नं दानवया रुपय् परिणत जुइफु । शान्ति महानायक बुद्धयाके असीम करुणाया श्रोत दुगुलिं शास्तायात महाकारुणिक धयातल । कर्पिनिगु उन्नति जूगु सम्पन्न जूगु खनाः हर्ष जुइगुयात मुदिता धयातल । मान-सम्मान व अपमानपाखें तापाक च्वनाः सन्तोषया चिन्तन ब्वलंकेगु मुदिता भाव खः । यःमयः जिउ मजिउ धइगु छुं भाव मतसे मध्यस्थ जुइगु उपेक्षा खः । हानं थ्व जगत प्रति आशक्त मजुइगु भावया चिन्तन-मनन यायेगु नं उपेक्षा खः । अले दुःख सुख गुगंु नं लकसय् समान दृष्टिकोण तायेकाच्वनेगु जुल । धर्म चित्त उत्पन्न यानाः निर्वाणया लँपुपाखे न्ह्यज्यानाच्वंपिं महानुभाविपं सीत मग्यासे सदां तयार जुया च्वने फयेके माःगु नं ल्वःमंके मजिउ ।


त्यागी निर्भय :सत्तालोलुप भयभीत :
डा. अनोजा गुरुमांया 'शान्ति अभिप्रेरणा' सफुली न्ह्यथनातःगु धर्म दर्शन कथं सकल प्राणीिपं जन्म जुलकि सीमाःगु मौलिक सिद्धान्त मनूतय्सं दुनुगलं निसें मथुइकुसें मगाःगु खँ जुल । सीमालीगु थीथी कारणत मध्यय् नं थौंकन्हय् अकाल मरणया अतिकं ग्यानापुगु छगू आतंककारी कारणपाखें सीमालीगु अप्वः जुयाच्वन । देय्या वर्तमान अवस्थाया मूल्यांकन यायेबलय् संविधानसभाया निर्वाचन क्वचायेकाः जुजुं याउँक गद्दि त्याग यानाः गणतान्त्रिक राज्य जुइधुंकूगु लकसं विश्वय् नेपाःया प्रतिष्ठा अभिवृद्धि जुल । तर राजनैतिक न्ह्यलुवाःतय्गु अविवेक कचवं स्वार्थ अहंकार तथा मेलमिलापया अभावं यानाः राज्यया शासन सुथांलाक्क न्ह्याके मफयाः अशान्त लकस ल्यना हे च्वन । गुलिखे देय्या नागरिकत अपहरण लिपा हत्या जूगु घटना नं खने दयाच्वन । थ्व धइगु उमिगु कमजोर मनस्थिति बर्बर व अमानवीय ज्या खः धकाः मधासें मगात । वंगु कछलागा बालाचह्रे कुन्हु मित्रराष्ट्र ‌ भारतया मुम्बई नगरय् विदेशीत च्वनाच्वंगु ततःधंगु होटलय् सशस्त्र आव्रुमणपाखें हयेकाःगु झ्वलय् १६९ म्ह निर्दोषिपं मनूत १५ म्ह सुरक्षाकर्मी व ११ म्ह आतंककारीया मरण जुल धइगु अतिकं दुःख-दायी खँ न्यनेमाल । आतंककारीतय्त ला न्ह्याक्व निन्दा याःसां गाइ मखु । मानव इतिहासय् थ्व छगू तःधंगु कलंक खः धकाः धायेमाल ।

ल राजनीतिक व सामाजिक कार्यकर्तायाके अध्यात्मचेत जरुरी :
अकाल मत्युया झ्वलय् गबलें निगू देय्या दथुइ ल्वापु जुयाः आपालं मनूत सीगु घटनात दु । भूकम्पपाखें मरण जुइगु ला प्राकृतिक प्रकोप धायेमाल । थौंकन्हय् मोटर, बस, ट्रक, मोटरसाइकल आदि यातायातया साधनपाखें नं निरन्तर घटना जुयाः मनूत सी मालाच्वन । थ्वया कारण वालास्वयेबलय् विशेष यानाः चालकं याइगु मद्यपान नापं लापर्वाही नं धायेमाल । वर्तमान वैज्ञानिक युगय् भौतिक विकास यक्व जूसां आध्यात्मिक प्रगति सन्तोषजनक मजूगुलिं नं मनूत अकालं सीगु घटना बृद्धि जुयाच्वन धाये माल । उकिं धर्मया पदाधिकारीतय्सं नं राजनीतिक विषयय् चिउताः कयाः दलया पदाधिकारी दुजःिपंत इलय् ब्यलय् धर्मया ज्याझ्वः ग्वसाः ग्वयाः धर्मचित्त पिदंके मालाच्वंगु दुसा राजनैतिक दल समाज वा नागरिक समाजया पदाधिकारी तथा दुजःतय्सं नं धर्म चित्त ब्वलंकाः नापं ध्यान भावनापाखें मन सन्तुलित अवस्थाय् तयाः सद्धर्म अनुरुप शासन चले यायेत क्वातुक पलाः छी मालाच्वंगु दु ।

More Stories Like this