समस्या हे मखंपिं राजनीतिक पार्टीत



दिलिप शाही 'शान्तियज्जु'

साउन १९ गते निसें न्ह्याःगु राजनीतिक गतिरोध ज्यंकेगु धकाः राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ जुयाच्वंगु फुक्कं वार्तात फय्गं साबित जूगु दु ।

राजनीतिक गतिरोध अप्वयेवं देय्या स्वंगू मू राजनीतिक पार्टीं गतिरोध ज्यंकेगु धकाः वार्ता प्रक्रिया न्ह्याकूगु खः। थ्वहे झ्वलय् आपालं वार्ता जुल। हरेक वार्ता लिपा राजनीतिक पार्टीया नेतातय्सं लिपा जुइगु वार्ताय् सहमति कायम जुइ व राजनीतिक गतिरोध अन्त्य जुइगु आश्वासन जनतायात बिल। तर नेतातय्सं धाःथें न त वार्ता हे सफल जुल न राजनीतिक गतिरोध हे अन्त जुल ।

राजनीतिक गतिरोध तच्वया वनाच्वंगु इलय् देय्या दकलय् तःजिगु निगू नखः लाः वल। थ्वहे झ्वलय् प्रमुख राजनीतिक पार्टीतय्सं तुच्चा ज्याझ्वः नं यात। अज्याःगु तुच्चा ज्याझ्वलय् थीथी दलया प्रमुख नेतातय् दथुइ जनताया न्ह्यःने ब्वये थें थःपिंसं याकनं हे गतिरोध अन्त्य यायेगु धकाः भाषण नं यात तर निगुलिं नखः क्वचाःगु मखु निगुलिं नखःया नखत्या क्वचायाः नं राजनीतिक सहमति कायम यायेगु ज्या धाःसा राजनीतिक पार्टीतय्सं याये मफुत। अन्ततः माओवादीं थ्वहे वंगु कार्तिक १५ गते निसें आन्दोलनय् कुहां वल ।

खतुं आःया इलय् जनताया चाहना धइगु गुगुं नं कथंया आन्दोलन मखु। तर जनताया चाहना खः वा मखु स्वयां नं राजनीतिक अस्थिरता गुगु ब्वलनाच्वंगु खः थुकिं जनतायात चिन्तित याना बिउगु दु। अले थौं वयाः आम जनतां राजनीतिक पार्टीतय्त धायेगु यानाच्वंगु छता खँ धइगु सहमति व सहकार्यया राजनीतियात निरन्तरता बिउ। तर राजनीतिक पार्टीया नेतातय्सं जनताया थ्व सःयात ताःसां मताःछु यानाच्वंगु हे थौंया बिडम्बना खः ।

खय्त ला संविधानसभाया निर्वाचनं माओवादीयात सरकार चले यायेत जनमत बिउगु खः धइगु खँय् शंका मदु। व कथं माओवादीया नेतृत्वय् सरकार नं गठन याःगु खः। तर विडम्बना माओवादीया सरकारयात सुनां नं क्वःथले म्वायेक थः हे क्वःदलेमाःगु वातावरण धाःसा कांग्रेस व एमाले तयार यात। व नं सेरेमोनियल राष्ट्रपतियात विवादय् लाकाः। अले छम्ह सेरेमोनियल राष्ट्रपतिं कार्यकारिणी अधिकार सहित दुम्ह सरकारया ज्यायात पनेगु धइगु छगू कथं राष्ट्रपतियात शक्तिशाली दयेकेगु खः धइगु खँ आम जनतां मथूगु मखु तर एमाले व कांग्रेसं धाःसा थ्व खँयात मखंछु यानाच्वंगुलिं हे वर्तमान राजनीतिक समस्या झन जक स्वतुमतु स्वयाः वनाच्वंगु खः ।

माओवादीं आन्दोलन न्ह्याकूगु दु लिसें माओवादी आन्दोलनयात कयाः नं थीथी कथंया चर्चा परिचर्चा जुइगु यानाच्वंगु दु। गुलिस्यां माओवादीया थ्व आन्दोलन उचित मजूगु टिप्पणी यानाच्वंगु दुसा गुलिस्यां माओवादीं जनतायात दुःख जुइगु थज्याःगु ज्याझ्वः हये मजिउगु खँ नं धायेगु यानाच्वंगु दु। थ्वया दथुइ नं दकलय् महत्व कथं ब्वलनाच्वंगु खँ धइगु माओवादीं थःगु नेतृत्वय् सरकार दयेकल धाःसा जक नागरिक सर्वोच्चता जुइ धायेगु यानाच्वंगु खँयात कयाः नं विशेष रुपं हे चर्चा जुयाच्वंगु दु। अले माओवादीया थ्व धापूयात छुं छुं उपबुज्रुकतय्सं अतिरंजित यानाः न्ह्यब्वयेगु ज्या नं यानाच्वंगु दु।
खः नागरिक सर्वोच्चता थौंया घडी माओवादीया नेतृत्वय् सरकार गठन जुल धाःसा जक जुइ। छाय्धाःसा आःया कांग्रेस व एमाले अज्याःगु राजनीतिक पार्टीत खः गुमिसं सार्वभौम नेपाःमि जनताया सार्वभौमिकता जुजु ज्ञानेन्द्रयात लःल्हाये यंकूगु खः ।

थुमिसं हे नेपाःया आपालं महत्वपूर्ण खुसि भारतयात लःल्हाःगु खः। थुमिसं हे महाकाली भारतयात लःल्हाःगु खः। टनकपुरसन्धियात सम्झौता सम्झौता धकाः जनतायात झंगः लाःपिं नं थुपिं हे खः। अले संविधानसभा व गणतन्त्रया विरुद्ध वकालत याना जूपिं नं थुपिं हे खः। अले थुमिगु नेतृत्वय् दुगु सरकारं नागरिक सर्वोच्चता कायम याइ धकाः जनतां गुकथं विश्वास यायेगु? जनतां तकं संविधानसभाया माग याःगु इलय् उकिया विरुद्ध न्ववाना जुइपिंसं नागरिक अधिकारया रक्षा याइ धकाः धायेगु न्हिनय् म्हगस खंकेगु थें जक जुइ ।

आः हे नं नेपाःया आदिवासी जनजातिं थःपिनि जातीय बाहुल्यता दुगु थासय् थःपिनिगु बिस्कं जातीय राज्य दयेमाःगु माग यानाः आन्दोलन यानाच्वंगु दुसा उकिया विरुद्ध वनाच्वंपिं नं कांग्रेस एमाले लगायतया पार्टीया नेतात खः धायेत नं लिफः स्वयेमाःगु आवश्यकता मदु ।

खतुं आम आदिवासी जनजाति, दलित, उपेक्षित, मधेशी व मिसातय् अधिकारया खँयात संवोधन यानाः हे थन तक थ्यंकः वःगु पार्टी जूगुलिं हे थौंया विशिष्ट राजनीतिक अवस्थाय् माओवादीं बाहेक मेपिंसं नागरिक सर्वोच्चता कायम याइ धइगु विश्वास जनतां आः नं याये फयाच्वंगु मदु।
बहुदलीय कार्यकालय् थीथी आदिवासी जनजातिया भाय्यात तकं स्थानीय निकाय छ्यलेगुलिं आनाकानी याइपिं राजनीतिक पार्टीतय्सं हाकनं जिमिसं हे नागरिक सर्वोच्चता कायम यानाच्वनागु धकाः धायेगु हास्यास्पद खँ बाहेक मेता जुइ मफु मखु ।

अथे जुयाः थौंया आवश्यकता धइगु नागरिक सर्वोच्चता कामय यायेगु खःसा माओवादीया नेतृत्वय् हे सरकार गठन जुइमाः। थ्व आम जनताया चाहना नं खः ।

गन तक माओवादीया आन्दोलन पाय्छि खः वा मखु धइगु खँ दु। थुकी नं छता खँ स्पष्ट दु माओवादीया आःया आन्दोलन जनताया निंतिं न्ह्याःगु आन्दोलन खः। अले आः तक गुलि आन्दोलनया ज्याझ्वः वल थुकिं जनताया प्रत्यक्ष अप्रत्यक्ष रुपं लिच्वः लाइगु अवस्था आः तक खनेमदु व माओवादीं जनतायात प्रत्यक्ष लिच्वः लाइ कथं आन्दोलनया ज्याझ्वः नं मयाइगु हे आशा जनताया दु ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया