सारिपुत्र परिनिर्वाण जूगु दिंयात लुमंकाः - २

प्रकाश शाक्य

विश्वयुद्ध दीसातकि हानं च्वंनिसे मेगु कुतः यायेमाल। थ्व कुतः ताःलानाः श्रीलंकाया श्रीदया हेवावितरण लण्डन वनाः अन वं श्रीलंकाया महाबोधि सोसाइटी व भारत सरकारया प्रतिनिधि जुयाः पवित्र अस्थि धातु सन १९४६ या फरवरी २० तारिख कुन्हु ग्रहण याना काल। श्रीलंकाया जनतायात नं श्रद्धापूर्वक अस्थि धातु दर्शन यायेगु अवसर बीमाः धकाः दकलय् न्हापां कोलम्बो धर्मयात्रा याकल। थन सिंहलितय्सं थ्व पवित्र अस्थियात गुलि श्रद्धा प्वंकल धकाः १५ मार्चया 'डेली न्यूजं' थथे वर्णन यात - 'सारिपुत्र व मौदगल्यानया धातुयात स्वागत व म्यूजियम तक थ्यंकूगु दृश्यत आधुनिक इतिहासय् थ्वया न्ह्यः गबलें नं स्वये खंगु मदुनि। 'द्वीपया दक्व मनूतय्सं थ्व जुलुसय् ब्वति काल थुमिगु ल्याः १० लाख सिबें अप्वः दु ।'

'कोलम्बो म्यूजियमय् वयाः स्वां छाः वयाः श्रद्धा प्वंकः वःपिनिगु ल्याः दर्ता यानातःगु कथं निश्चित ल्याः २०,५२,९१५ म्ह दु ।'

झिंछला तक श्रीलंकाय् तयाः गथे स्वागत यात अथे हे सिलोन वासीतय्सं ६ जनवरी १२४८ थ्व पवित्र धातुयात उत्सव यानाः बिदा बिल। थ्वया छवाः धुंकाः १३ जनवरी निसें १९ मार्च तक पवित्र धातुयात कलकत्ताया धर्मराजिका विहारय् दर्शनया निंतिं तल। अनं लिपा विहार प्रान्तय् हल। थन तःबलय् उगु ईया विहारया मुख्य मन्त्रीं छगू धर्मसभाय् थथे धाल, '२५०० दँ धुंकाः सारिपुत्र व मौदगल्यानया पवित्र धातुत उमिगु हे गृहय् लितहःगु थ्व प्रान्तयात विशेष कथं अभिमानया चिं खः। छाय्धाःसां थ्व विहारया निम्ह सुपुत्रया धातु खः गुम्हेस्यां बुद्ध धर्मया प्रकाश दक्व थासय् थ्यंकाबिल ।'

दक्व बाँकृतय्त नं श्रद्धा प्वंके बीमाः धयाः उमिसं प्रार्थना याःकथं बर्मा, आसाम, काश्मिर, लद्दाख नापनापं तिब्बत व सिक्किमय् नं धातु यात्रा याकल। दक्व देशय् जनतां उत्साहपूर्वक धातु प्रति श्रद्धा तल ।

पवित्र धातुया नेपाः यात्रा
पवित्र धातुया नेपाः यात्राया खँय् छथाय् थथे च्वया तल कि थुपिं दक्व ज्या नं विशेष व दकलय् तःधंगु कार्य धयागु तथागतया निम्ह अग्रश्रावकया पवित्र धातुत तथागतया जन्मभूमि नेपालय् धर्म यात्रा याकेगु खः ।

नेपालय् धर्म यात्राया खँय् छथाय् थथे नं च्वयातल कि उबलय्या उद्योग व वाणिज्य मन्त्री भाजु गणेशमान सिंहया सभापतित्वय् जूगु मुँज्यां पारित जू कथं नेसं १०७२ कछलाथ्व ८ कुन्हु (२००८ साल मुखः अष्टमी) त्रिभुवन विमानस्थलय् थ्यंकेहःगु पवित्र अस्ति धातुयात श्री ५ त्रिभुवन समेत नेपाःया सारा जनतां स्वन्हुयंकं स्वनिगलय् धुमधाम जात्रा यात ।

थुबलय् थ्व च्वमि मबूनि। उगु अस्थि धातुया ऐतिहासिक घटनाक्रमय् स्वापू छम्ह दुजः लोकदर्शन वज्राचार्ययाके न्यनेकने यानाबलय् वय्कलं उबलय्या घटनायात लुमंके फक्व लुमंकाः थथे कनादिल - नेपाःया महाबोधि सोसाइटीया शाखां शाक्यमुनि बुद्ध भगवानया अग्रश्रावकपिनिगु पवित्र अस्ति धातु यात्राय् जिम्मा काल। थ्व धर्मयात्राया मू नेतृत्व अमृतानन्द भन्ते खः। अस्ति धातुया पवित्रता व सुरक्षित तयेगु लागिं तत्कालिन जुजु त्रिभुवन हे श्रद्धावान जुयाः त्रिभुवन विमानस्थलंनिसें राजदरवार तक अस्थि धातुयात थःगु हे शीरय् विराजमान याकाः हल ।'

'बौद्ध परम्परा कथं धातु शीरय् विराजमान याकूम्हेसिया सँ खायेमाः। तर त्रिभुवन सँया तसकं शौखिन खः। उकिं शीरय् रुमाल तयाः अस्थि धातु विराजमान याकाः धर्म यात्रा न्ह्याकल। पवित्र अस्थि धातुयात विमानस्थलं तप्यकं राजदरवारया झण्डा बैठकय् लसकुस याकल। थ्व झण्डा बैठक धयागु त्रिभुवनया विशेष कक्ष खः, गन कि सचिव तक नं दुहां वयेगु अनुमति मदु। थ्व खं नं झीसं थ्व अनुमान यायेफु कि उबलय् त्रिभुवन जुजुया बुद्ध धर्मप्रति गुलि जागरण जुल ।'

बुद्ध धर्मया सेनापति सारिपुत्र व महामौदगल्यानया अस्थिधातु राजदरवारया दुने हे विराजमान याके दुगु लसताय् राजदरवारय् महापरित्राण याकाः सकल भिक्षुगणपिंत त्रिभुवनं हे भोजन दान यात। दक्व जनतायात नं अस्थि धातुया दर्शन याके बीमाः धइकथं उबलय् तसकं कडा निगरानी दुने तयातःगु राजदरवारया लुखा चायेका बिल। दरवारदुने हे ज्ञानमाला भजन याकल। थथे पवित्र अस्थि धातुयात विश्राम याके दुगु लसताय् राजदरवारं २४ घण्टां हे बौद्ध धार्मिक क्रियाकलापया महाउत्सव न्यायेकाच्वन ।'

जिं न्यनाकथं थ्व पवित्र ज्यायात मामाःगु कथं ग्वाहालि उबलय् कलकत्ताय् च्वनाः लजगाः यानाच्वंम्ह मणिहर्षजुं यानादीगु खः ।

श्रीघः चैत्यया स्वापू सारिपुत्रनाप
१२ औं शताब्दीइ स्वनिगः चाःहिउ वःम्ह छम्ह तिब्बतीया धापू कथं नःघःया श्रीघः चैत्य (काठेसिम्बु) काश्यप बुद्धया अस्थि दुगु छगः चैत्य दु। नापसं छम्ह सिद्ध श्रीघः चैत्य सारिपुत्रया छ्यंया सँ तयाः पलिस्था यानातःगु खः धकाः वर्णन यानातल। जिं काश्यप चैत्य श्रीघः चैत्यया दक्षिणपाखे लुइका तर श्रीघः चैत्यया खँय् मेगु थासं सिद्ध मजूनि।
वास्तुशास्त्र कथं काश्यप चैत्य दथुइ लायेमाःथाय् मलासे श्रीघः चैत्ययात दथुइ लाकातःगु स्वयेबलय् न्ह्यथनातःगु ऐतिहासिक खँय् भतिचा शंका यायेमाःगु थाय् दु, तर उबलय्यापिं सिद्धपिनिगु ऐतिहासिक कालखण्ड स्वयेबलय् थ्व सत्यगु हे खँ धकाः धाये जिउ। श्रीघः चैत्य पलिस्था याःगुया छगू लोक धापुती नं छम्ह सिद्धया हे खँ दुगुलिं थुकी नं थ्व ऐतिहासिक खँयात पुष्टि यायेत स्वः ।

छथाय् स्वयम्भू महाचैत्य ल्ह्वनेधुंकाः ल्यं दुगु ल्वहं, अप्पा तयाः श्रीघः चैत्य दयेकूगु खः धकाः नं न्ह्यथनातःगु दु। येँ लागाय् स्वयम्भू चैत्य धुंकाः दकलय् तग्वःगु चैत्य थ्वहे खः। अले दक्व धार्मिक क्रियाकलाप नं स्वयम्भू चैत्य धुंकाः थ्वहे चैत्ययात प्राथमिकता बियातःगु दु। थ्व ल्याखं नं थ्व सत्यगु हे ताः ।

थ्व च्वसुया मू धापू धइगु भगवान बुद्धया अग्रश्रावकपिनिगु अस्थि धातुयात हे २५०० दँ लिपा तकं मनूतय्सं थज्याःगु कथं श्रद्धा तल धाःसा दुःख मुक्त जुइगु लँपू क्यनाबिज्याःम्ह भगवान बुद्धयात गुलि श्रद्धा प्वंकल जुइ धयागु बोध यायेगु खः ।

(क्वचाल)

More Stories Like this