देय् गुखे, पार्टीत गुखे ?

दिलीप शाही 'शान्तियज्जु'

मोहनि न्ह्यवंनिसें राजनीतिक सहमति जुइ धकाः राजनीतिक पार्टीतय्सं धायेगु याना वयाच्वंगु खँग्वः अन्ततः स्वन्ति लिपा वयाः फय्गं साबित जूगु दु। राजनीतिक पार्टीतय्सं थःथःगु अहमता त्वःते मफयेवं आः हाकनं छकः देय् आन्दोलनया चाकलय् लाः वनीगु जकं खःला धइगु न्ह्यसः नं थन ब्वलना वयाच्वंगु दु ।

शान्ति प्रक्रियायात निष्कर्षय् थ्यंकेमाः, उकिया निंतिं थीथी राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ राजनीतिक सहमति कायम यायेमाःगु खँ हरेक राजनीतिक पार्टीया नेतातय्सं धायेगु याना वयाच्वंगु दु। तर दुःखया खँ, थौं तक नं राजनीतिक पार्टीया नेतातय्सं धात्थें देय्या आवश्यकता कथं राष्ट्रिय सहमति कायम यायेगु कुतः धाःसा यानाच्वंगु मदु धइगु थौंया घटनां स्पष्ट याना बिउगु दु ।

२०६२/६३ सालया आन्दोलनय् राजनीतिक पार्टीत छप्पँ जुइत गुगु बाध्य जूगु खः आः अज्याःगु राजनीतिक अवस्था निश्चित रुपं मदु। अथे धइगु आः वयाः थन गुगुं नं कथंया छगू संस्थाया हालिमुहाली गुगु जुयाच्वंगु खः अज्याःगु अवस्था निश्चित रुपं मदु। तर अथे खयां नं छुं छुं अज्याःगु तत्व दु गुकिं नेपाःया राजनीतियात चाःचाः हीकाच्वंगु जकं मखु ला धइगु आशंका आम जनतां यायेमाःगु अवस्था ब्वलनाच्वंगु दु
।

वास्तवय् देय् लोकतान्त्रिक गणतन्त्रय् वनेधुंकूगु थौंया अवस्थाय् थुकियात संस्थागत यायेगु निंतिं नं राजनीतिक पार्टीत जायेमाःगु खः। तर राजनीतिक पार्टीत अझ नं थःथःगु दम्भ ज्वनाः न्ह्यानाच्वंगुलिं गनं देय् हाकनं छकः दुर्घटनाय् लायेत्यंगु जकं मखु ला धइगु आशंका थन जुयाच्वंगु दु।
निश्चित रुपं प्रधानसेनापति प्रकरणय् राष्ट्रपतिं ल्ह्वंगु पलाः गलत खः। उकियात भिंकेमाःगु माग नं जायज खः। तर उकियात भिंकेगु कुतः मयाइगु एमाले कांग्रेस व भिंकेमाः धकाः अडान कयाच्वंगु माओवादीया हे कारण थौं देय् आन्दोलनया चाकलय् लाःवनीगु धइगु बांलाःगु खँ धाःसा मखु ।

थौं राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ असमझदारी अप्वया वनाच्वंगु छखे दुसा मेखे सरकारय् संलग्न मन्त्रीतय्सं तकं शान्ति प्रक्रिया व नेपाःया अन्तरिम संविधानया अःखः न्ववायेगु गुगु ज्या यानाच्वंगु दु थुकिं झन जक आशंका अप्वयेका बिउगु दु ।

छखे राजनीतिक दलतय् दथुया वातावरण स्यना वनीगु मेखे सरकारय् संलग्न मन्त्रीतय्सं शान्ति सम्झौता व संविधानया अःखः न्ववानाः देय्या राजनीतियात बुलुकेत स्वयाच्वंगु थौंया अवस्थां देय्या भविष्य छु जुइ धइगु बिचाः यायेमाःगु आवश्यकता नं थन जुया वयाच्वंगु दु ।

थःपिं हे सरकारय् च्वनाः संविधानया अःखः न्ववायेगु ज्याय् विशेष यानाः थौं रक्षामन्त्री विद्या भण्डारी न्ह्यःने लानाच्वंगु दु। सकस्यां तायेकाच्वंगु छता छु धाःसां विद्या भण्डारीं आखिर सुयागु इशाराय् थ्व न्ववानाच्वंगु खः? अले थनथाय् लाक्क खने दइगु मेगु ख्वाःपाः प्रधानमन्त्री माधव नेपालया हे जुयाच्वंगु दु। थःगु मन्त्रीमण्डलया छम्ह मन्त्रीं शान्ति प्रक्रिया स्यंके कथं लाथेपाथे न्ववानाच्वनं नं छसः हे सम्बन्धित मन्त्रीयात पनेगु कुतः मयायेगु धइगु गनं माओवादीं कठपुतली सरकार धकाः धाःगु वास्तविक रुपं पुष्टि जुयाच्वंगु जकं मखुला धकाः नं बिचाः यायेमाःगु अवस्था जुयाच्वंगु दु। यदि अथे मखु धइगु खःसा संविधानया अःखः न्ववाना जुइम्ह रक्षा मन्त्रीयात सरकारया नीति कथं ज्या मयाःगु धकाः मन्त्री पदं हे बर्खास्त यायेमाःगु मखु ला? तर कठपुतली सरकारया प्रधानमन्त्रीं थ्व ज्या याये मफइगु निश्चित दु। अथे याये फइगु खःसा कांग्रेस संसदीय दलया नेताया विरोधया बाबजुद नं परराष्ट्र मन्त्री सुजाता कोइरालायात उप-प्रधानमन्त्री मदयेकीगु खइ। तर छु याये भाजु गिरिजाप्रसादया आशिर्वाद कायेगु मदयेकं वय्कःया प्रधानमन्त्री पद नं ला टिके जुइगु सम्भावना मदु। अथे जुयाः कांग्रेस पार्टीया निर्णय स्वयां नं प्रधानमन्त्रीयात गिरिजाया आदेश हे तःधं। ख नं खः वय्कः अन्ततः गिरिजाया आशिर्वादं हे प्रधानमन्त्री जूगु खः ।

खतुं कांग्रेसया सुजाताया कारवाही यायेगु गुगु नाटक याःगु खः थ्व नं केवल जनतायात ध्वं लायेत व पार्टीया कार्यकर्तातय्त अन्यौलय् तयेगु छगू बांलाःगु ख्यालः जक खः। थौं नेपाली कांग्रेसय् न्यय्दँ खुइदँ न्ह्यवंनिसें त्याग व योगदान याना वयाच्वंपिंत छखे लाकाः पार्टीया सदस्य हे नकतिनि जक काःम्हेसित केन्द्रीय दुजः दयेकेगु निंतिं थौं सुजातायात कारवाही यायेगु धकाः तिंतिं न्हूपिं नेतात हे मखुला? उमिसं सुजातायात ब्वहलय् तक थकाःगु खःसा थौं सुजातां उमिगु छ्यनय् न्हूगु दु। फरक थुलि हे जक खः कि आः गिरिजा लिपा रामचन्द्र वा शेरबहादुर देउवा मखु पार्टीया सभापति सुजाता कोइराला जुइ। व नं राजनीतिक रुपं प्रशिक्षितम्ह मखु भष्टाचार व अनैकतिकतां पोसे जुयाच्वंम्ह छम्ह सभापति दत धाःसा सायद जनताया जय मजूसां कांग्रेस कार्यकर्ताया जय जुइगु खः ला? अथे मखुगु खःसा उलिमछि त्याग तपस्या यानाः जीवनभर कांग्रेसया राजनीतिइ पाना वःपिं थौं छाय् थज्याःगु अनैतिकतायात स्वीकार यायेत बाध्य जुल ?

थौंया नेपाःया राजनीति थज्याःगु व थथे हे जाःगु घटना क्रमं न्ह्याइगु जुयाच्वंगु दु। आः जनतां शान्ति सुरक्षा आदि स्वयां नं राजनीतिक पार्टी दुने ब्वलनाच्वंगु अनैतिक ज्याया मार फये मालीगु अवस्था वयाच्वंगु दु गुगु थौंया नेपाःया राजनीतिक अवस्थाया निंतिं भचा जक नं पाय्छि मजू।
धाइ, गन राजनीतिक सिद्धान्त व नैतिकता धइगु दइ मखु अन स्थिरता नं दइ मखु। थौं नेपाःया अवस्था नं थथे हे जुयाच्वंगु दु। छखे असुरक्षा अनैतिकता अप्वया वनाच्वंगु दुसा मेखे मू राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ अहमता ब्वलनाः देय् हे झ्वाकलय् दुनीगु अवस्था जुयाच्वंगु दु ।

More Stories Like this