नेपाल संवत् आन्दोलनया छपुलु - २

दस्तावेज

नेपाल संवत्या विविध महत्वयात थुइकाः थ्व संवत्यात राष्ट्रिय मान्यता बीकेगु लागिं देसय् तःद न्ह्यवंनिसें छगू आन्दोलन न्ह्यात । गुकिया छपुलु छसिकथं थथे दुवालेफु । (ने.सं. १०७१ - ने.सं. ११२४)

- ने.सं. ११०७ निसें न्हूदँया लसताय् नेपालभाषा मंकाः खलःपाखें हिदान - देसय् दक्कले उप्वः मनूतय्सं हिदान याइगु संस्था कथं नांच्वंगु ।

- ने.सं. ११०७ निसें न्हूदँया लसताय् नेपालभाषा मंकाः खलःया ग्वसालय् बसन्तुरं न्याकेत्यंगु पुचः ब्वाज्याय् नायः पद्मरत्न तुलाधर नापं छगू दर्जन मनूतय्त प्रहरीं ज्वंगु व थासं थासय् जूगु प्रहरी लाठी चार्जय् छयाँज्ये मल्ल के. सुन्दरनाप तःम्ह घाःपा ।

- ने.सं. ११०७ न्हूदँ ग्वसाः खल यलया कजि व दुजः भाजु बुद्धिराज बज्राचार्य व भाजु आशाराम शाक्ययात प्रशासनं ज्वनाः बुद्धिराज भाजुयात स्वन्हु प्यन्हुतक कुनाब्यूगु ।

- ने.सं. ११०८ न्हूदँया लसताय् ल्याय्म्ह पुचः थिमिपाखें दक्कले न्हापां नेपाल संवत्या प्रवर्तक शंखधर साख्वाःया किपा तयाः तिथि-पौ Wall Calender पिथन ।

- ने.सं. ११०९ न्हूदँया लसताय् अन्तर क्याम्पस नेपालभाषा साहित्य पालाया ग्वसालय् जूगु पुचः ब्वाज्याय् प्रहरी हस्तक्षेप व पुचः ब्वाज्या ज्याझ्वः क्वचायेका लिहांवया च्वंपिन्त येँया धल्को व डल्लुइ लाठि चार्ज ।

- ने.सं. ११०९ न्हूदँया साँस्कृतिक जुलुस मुंकेगु व आमसभा बसन्तपुरय् मयायेत नेपालभाषा मंका खलःयात स्थानीय अञ्चल प्रशासन पाखें प्रतिवन्ध - उगु दँय् आमसभा थंहिति क्वचायेकेत बाध्य ।

- ने.सं. ११०९ विराट नेपालभाषा साहित्य सम्मेलन गुथिया पाखें न्हूदँया लसताय् सुथय् ग्वसाः ग्वःगु नसंचा उल्लेज्याय् ख्वप इनाच्वो थ्यंकाः प्रहरी लाठी चार्ज व नायः गोविन्दमान श्रेष्ठयात प्रहरीं ज्वंगु ।

- ने.सं. १११० या न्हूदँया लसताय् नेपालभाषा मंकाः खलःया साँस्कृतिक जुलुसय् राजनीतिक पार्टीतय् नेतातय् पाखें दक्कले न्हापां ब्वतिकायेगु ज्या ।

- ने.सं. १११० या न्हूदँया लसताय् नेपालभाषा मंकाः खलःया बसन्पुरया साँस्कृतिक सभाय् इतिहासय् दक्कले न्हापां सरकार प्रमुख प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईया लिस्सें तात्कालिन मन्त्रीपरिषदया आपालं मन्त्रीपिन्सं ब्वति कायेगु ज्या ।

- ने.सं. १११३ निसें नेपाल संवत्या न्हूदँ ज्याझ्वः हनेत नेपालभाषा मंकाः खलःपाखें सार्वजनिक ख्यःया हनेबःपिं मूतय् नेतृत्वय् 'न्हूदँ ग्वसाः खलः' स्वनेगु ज्या - न्हापांम्ह कजि - डा. शान्तवीर सिंह तुलाधर ।

- ने.सं. १११३ निसें नेपालभाषा मंकाः खलः पाखें न्हूदँया लसताय् 'नेवाः मुना' यायेगु परम्परा ।

- न्हूदँया लसताय् प्यदँ न्यादँ न्ह्यवनिसें न्हूदँ ग्वसाः खलः पाखें 'भिंतुना सनिल'या नांम दँय् दसं साँस्कृतिक ब्वज्या, अथेहे दँय् दसं शंखधर साख्वाः कप टेवल टेनिश प्रतियोगिता न्ह्यात ।

- ने.सं. १११५स नेपाल संवत्यात सरकारी मान्यताया मागतसें तात्कालिन प्रधानमन्त्री मनमोहन अधिकारीयात दक्कले न्हापांगु स्मरणपत्र बीगु ज्या ।

- ने.सं. १११६ चौलागाः २स नेवाः देय् दबूया विर्तामोडय् च्वंगु निक्वःगु वृहत सम्मेलनया पाखें कछलाथ्व पारु, नेपाल संवत्या न्हूदँ व म्हपुजायात देसय् दुने व देसं पिनेया सकल नेवाःतय् मंकाः नखः कथं हनेगु क्वछ्यूसें विर्तामोड घोषणापत्रया पिथना ।

- ने.सं. ११२० कछलाथ्व दशमि (२०५६ मंसिर २ गते) तात्कालिन प्रधानमन्त्री कृष्णप्रसाद भट्टराईया नेतृत्वया मन्त्रीपरिषद पाखें नेपाल संवत्या प्रवर्तक शंखधर साख्वाःयात राष्ट्रिय विभुति घोषणा यायेगु क्वछिना ।

- ने.सं. ११२० व ११२१स न्हूदँया लसताय् चःमति नेवाः पुचःया ग्वसालय् मिनि ट्याक्टर र्‍याली ।

- ने.सं. ११२२ न्हूदँया लसताय् कछलाथ्वः पारु कुन्हु राष्ट्रिय विभूति शंखधर साख्वाः प्रतिमा निर्माण समिति, मध्यपुर थिमिया ग्वसालय् थिमिया न्हूगु लँपुया प्यकालँया दथ्वी शंखधर साख्वाःया दक्कले न्हापांगु झ्वाताः(शालीक) थापना व उगु लागाया शंखधर चुक कथं नांछुना ।

- ने.सं. ११२३ न्हूदँया लसताय् थ्वहे दँय् न्हूदँ ग्वसाः खलः पाखें वछलां छवाः यंक तिनख्यलय् दक्कले न्हापां 'नेवाः महोत्सव'या ग्वसाः ।

- ने.सं. ११२४ कछलाथ्व १ न्हूदँ कुन्हु श्री ५ या सरकारपाखें नेपाल संवत्या प्रवर्तक राष्ट्रिय विभुति शंखधर साख्वाःया किपाः तयाः न्यातका मूतुगु हुलाक टिकटया प्रकाशन ।

- ने.सं. ११२४ कछलाथ्व ४ निसें सरकारी संचार व गैर सरकारी संचार माध्यमय् नेपाल संवत्या छयलाबुला ।

क्वचाल ।

(साभार - नेपाल संवत् आन्दोलन छगू दुवाला व कन्हय्या पला:, नेवाः देय् दबू - ११२४)

More Stories Like this