ख्वपया कुमारी

कृष्ण प्रजापति

सरकारं बियाच्वंगु खर्च

नासमना त्वालय् च्वंम्ह श्रीया बज्राचार्य थौंकन्हय् ख्वपया एकान्त कुमारी कथं प्रतिष्ठापित जुयाच्वंगु दु। ज्ञानेन्द्र बज्राचार्य व शान्ति बज्राचार्यया म्ह्याय् श्रीया बज्राचार्य च्यादँ तिनि दुम्ह खः। अथे खःसां थगुने व थुगुसी यानाः वं निगू चरणय् मोहनिया तलेजु यात्रा क्वचायेके धुंकूगु दु। फ्यूचर स्टार इँग्लिस स्कूल तेखाचोया २ कक्षाय् १३ रोल नम्बरय् लाकाः ब्वनाच्वंम्ह श्रीयाया नियुक्ति दत्या न्ह्यः कुमारी सजनी शाक्ययात माघ महिनां इही याये धुंकाः जूगु खः। देशय् राजनीतिक उथलपुथल जुयाच्वंगु ई जुयाः सजनी शाक्य कुमारी पदं मुक्त जुइ धुंकाः नं ख्वपया एकान्त कुमारीया थाय् छुं ई तक प्वनाच्वंगु खः। लिपा गुथि संस्थानया पहलय् तलेजुया मूल पूजारी नरेन्द्रप्रसाद जोशीं नासमनाया श्रीया बज्राचार्ययात हे न्हूम्ह कुमारी नियुक्त यागु खः ।

कुमारी जुइ धुंकूसां श्रीया बज्राचार्यया ब्वनेज्या धाःसा उगु हे स्कुलय् न्ह्यानाच्वंगु दु। न्हियान्हिथं स्कुल वनेगु व थःगु नासमनाया छेँय् हे च्वनाः न्हि छ्यायेगु श्रीयाया दिनचर्या जुयाच्वंगु दु। निदँ न्ह्यः तक थः हे म्ह्याय् सजनी शाक्ययात कुमारी कथं सुसाःकुसाः यानाच्वंपिं कुमारीछेँया चिताइदार सुसारे नाइके न्हुछेरत्न शाक्य व रुक्मनी शाक्य थगुनेनिसें श्रीया बज्राचार्ययात कुमारी कथं थीथी कथंया सुसाःकुसाः यायेगु ज्या यानाच्वनदीगु दु। तर आयस्ता अप्वः मदुगु व पुलांगु हे आयस्तां कुमारीया सुसाःकुसाः याना च्वनेमाःगुलिं धाःसा कुमारी छेँया चिताइदार न्हुछेरत्न शाक्यं तसकं हे म्हाइपुक च्वनादीगु दु। वय्कःया धापू कथं कुमारीया नामय् लानाच्वंगु झिंखुपी जग्गा गुथि संस्थानं काये धुंकाः बालीया ब्याज कथं वइगु मुक्कं १३५६/ तका दामं हे आः कुमारीया सुसाःकुसाः याये मालाच्वंगु दु। न्हुछेरत्न शाक्य व रुक्मनी शाक्य नापं वय्कःया ककापिनि छगू परिवार नापं निगू परिवारं दछिया तलब कथं काये खनीगु दां धयागु हे थ्व हे १३५६/ तका खः। कुमारीया सुसारेया लागिं वइगु मेगु दांछि दां नं मदु ।

गुथि संस्थानं कुमारी छेँयात परिचालन यायेगु निंतिं दां फ्यानातःगु मदु। आः दुम्ह कुमारीया लागिं वइगु दां नं लय् प्यसःत्या हे जक खः। पुलांपिं कुमारीपिनि निंतिं नं लय् सछि दां हे जक वयाच्वंगु दु। थौंकन्हय् साक्वथाया गीता बज्राचार्य, क्वाथन्दौया पद्मसुमना शाक्य, भार्बाचोया निलम बज्राचार्य व तचपाः त्वाःया सजनी शाक्यं पूर्व कुमारी कथं थुगु लय् सछि दां गुथि संस्थानपाखें कयाच्वंगु दु। नापं राज्य पुनर्संरचना, संसदीय मामला तथा संस्कृति मन्त्रालय अन्तर्गत लानाच्वंगु कोशीथोषाखानापाखें आः दुम्ह कुमारीयात लय् १७००/तका व पूर्व कुमारीया लय् १०००/ तका बिया वयाच्वंगु दु। थःपिंत तलब, भत्ता वा सुविधा छुं मदुगुलिं हे आः तक नं पुर्खौली सम्पत्तिं हे श्रद्धा तयाः कुमारीया सुसाःकुसाः यायेगुलिइ कुमारी छेँया चिताइदारपिं न्ह्यचिला च्वनादीगु दु। मोहनिबलय् नवमिकुन्हु छन्हुया लागिं धाःसा झिंछम्ह गण कुमारीयात नकेगु, पुंकेगु व पूजा खर्च नापं यानाः निद्वः दां बीगु याना वयाच्वंगु दु। उकी मोहनि खर्च धकाः कुमारीयात बीगु झिंनिसः व मोहनि खर्च धकाः हे मेगु गुथि सस्थानं बीगु खुसः दां नापं यानाः लाक्क स्वीच्यासः तका दामं मोहनि हनेमाः ।

ख्वपय् कुमारी मोहनिबलय् तसकं हे व्यस्त जुइ। तर वयात बीगु दां स्वयेगु खःसा थ्व कुमारी जात्रा गबलय् वनाः बन्द जुइगु खः धकाः शंका यासे मालीगु स्थिति वयाच्वंगु दु। मोहनिबलय् झिन्हु तक छेँ त्वःताः कुमारी छेँय् हे च्वनाः जात्राय् संलग्न जुयाच्वनेमाःम्ह कुमारी माजुया निंतिं थुगुसी सिन्हः, धुपाँय्, चिकं व वा न्यायेत बिउगु दां मुक्कं ४५३/ तका जक खः। उगु हे दामं चासुख्यलय् माकतय् कुमारी छेँय् कुमारी गणयात चतांमरि प्रसाद कथं बीगु निंतिं जक स्वफा जाकिचुंया चतांमरि छुइमाः। गुथि संस्थानं कुमारीयात दँय् छगः लुँया पाँय्म्वः छायेगु परम्परा धाःसा ल्यंका हे तःगु दनि। न्हापा न्हापा उगु लुँम्वःया खुद्वः व गुसः दां बीगु यानातःगुली थुगुसी २५ प्रतिशत अप्वयेकाः ८,६२५/ तका दां बिउगु खः। थुकथं कुमारी माजुयात छाःगु दामं हे कुमारीया जात्रा न्ह्याके माःगु दयनीय स्थिति वयाच्वंगु दु।
थः हे बाज्या लहरमान शाक्य लिपा कुमारी सुसारे जुइगु पाः ककाजु मोहनरत्न शाक्य धुंकाः थौकन्हय् न्हुछेरत्न शाक्य व रुक्मनी शाक्यया पाः लाःवःगु खः। थ्व पाः आजीवन हे जुइगु परम्परा दु। मोहनिया झ्वलय् पारु नःलास्वां पीकुन्हुनिसें अष्टमि तक न्हियान्हिथं सुथय् कुमारी छेँ पित हयाः कुमारीयात चतुब्रम्ह महाविहार साक्वथाय् यंकाः औपचारिक कुमारीया वसतय् तलेजुया पूजा फयेकेमाःगु चलन दु। नापं नवमि कुन्हु विशेष पूजा कथं गणकुमारी व एकान्तकुमारीया पूजा जुइ। नःला स्वने न्ह्यःया आइतवाः वा बिहिवाःया भिंगु दिं लाकाः जोशी, आचाःजु व ब्रम्हु जानाः ग्वय्दां तये धुंकाः कुमारी जात्राया औपचारिक ज्या शुरु जुइ। नवमि कुन्हु न्हिनय् ३-४ बजेपाखे चासुख्यलय् च्वंगु कुमारी छेँय् झिंन्याम्हं गणकुमारीयात क्वाथण्दौ च्वंगु एकान्त कुमारीया छेँ पित हयाः चासुख्यलय् च्वंगु कुमारी छेँय् तये यंकीगु खः। अनं न्हापां वने लाय्कू तचपालय् छम्ह कुमारीयात तइ। झिंन्याम्ह कुमारीइ गणेश, भैरव व कुमारी नं दइगु खः। मेम्ह छम्ह कुमारी चासुख्यलय् तइ। हाकनं मेम्ह छम्ह चतुर्ब्रम्ह महाविहारय् लाइ। तलेजुइ यंकीगु इलय् झिंछम्ह जक गण कुमारीया न्हापां पूजा जुइगु खः। उमित पूजा याये क्वचायेकाः लित हयाःलि हे तिनि मूल कुमारी कथं कयातःम्ह एकान्त कुमारीयात याकःचा तयाः तलेजु दुनेया कुमारी चोकया कुमारी छेँय् तयाः ब्रम्हु, आचाजु व जोशीतय्सं पूजा याइ। थ्व हे कुमारीया मूल पूजा खः।
वयां लिपा कुमारी छेँया चिताइदारतय्सं लाय्कुलिइ हे नकिंतय्त भ्वय् नकेमाःगु चलन दु। तलेजुया लागिं चाभारा बियाः ग्वाहालि यानाच्वंपिं कुम्हाःत, कुमारीयात काःवनेगु तःवनेगु ज्याय् ग्वाहालि यानाच्वंपिं कालुत नापं याना अन स्वीम्ह पीम्ह मनूतय्त भ्वय् नकेमाः। थथे भ्वय् नकेगु खर्च, बिस्काः जात्रां जुइगु मूल पूजाय् व येँयाःपुन्हिया पूजा नापं ३६५ न्हु हे कुमारी छेँय् पूजा यायेत कुमारी छेँया चिताइदारयात वइगु झिंखुपी बुँया नीमुरी वाया थासय् आः ब्याज कथं १३५६/ तका दां जक बियाच्वंगुलिं थ्व जात्रा गबलय् गन वनाः दिइ धइगु आशंका नं जुयाच्वंगु दु। थज्याःगु संकटय् नं न्ह्यानाच्वंगु ख्वपया कुमारी चले यायेगु निंतिं गुथि संस्थानया लिसें थीथी सम्बन्धित संस्थाय् कुमारी छेँया चिताइदार न्हुछेरत्न शाक्यं आपालं हे मागपत्र व निवेदन दर्ता यायेगु याना वयाच्वंगु दु। तर दँय्दसं हे धइथें गुथि संस्थानया हाकिम हिलीगु जुयाच्वंगुलिं यानाः नं कुमारीया बारे जुयाच्वंगु समस्या म्हिगः गथे खः थौं नं अथे हे जुयाः झीगु न्ह्यने धस्वानाच्वंगु दु ।

More Stories Like this