अःखः नखः महने

स्वयम्भुरत्न वज्राचार्य, जनबाहा:

थुगुसीया स्वन्ति नखःयात गोलमाल यायेगु रुपं व्याख्या यानाः गलत रुपं माने याकेत्यंपिंत झीसं कडा रुपं खबरदारी याके माःगु दु। थ्व झीगु नखः खः ।

स्वन्तिबलय् हनीगु न्यान्हुयात यम पञ्चक धयातःगु दु। थ्व धइगु झीगु पंचमहाभूत तत्वया म्हया प्रतीक खः गुगुपाखें झी दयाच्वंगु दु। यदि थुकियात प्यन्हु जक माने यात धाःसा गय् यानाः पञ्चक जुइ? थ्व ला यम चतुर्थी जकं जुइ का। थ्व अपूर्ण जुइ ।

मेपिनि संस्कृति व व्यवहारनखःचखःयात स्यंकेगु कुतः न्हापां निसें याना वयाच्वंगु खः। थुगुसी नं प्रतिपदा तिथि कोथां बांलाक हे क्यनाच्वंगु दु। तर क्यनाच्वंगु तिथियात घरिं सालाः म्हपुजायात न्ह्यकायेमाः धाःगु दु। थ्व सरासर बेइमानी खः छाय् कि म्हपुजा धइगु ला न्हूगु साल क्यनेधुंकाः तिनि यायेगु खः। सुख, भिं उसाँय्या निंतिं याइगु पवित्र पुजा खः। तिथि न्ह्यकाइगु धइगु पितृया ज्या यायेत जक खः। द्यः (देव) या भिंगु ज्या यायेत ला लिउने लाःगु ब्व काइ। अय् जुयाः छुं तिथि निन्हु क्यनीबलय् श्राद्ध यायेमाःसा न्ह्यःनेया न्हि काइ व द्यःया पुजा वा भिंगु ज्या यायेमाःसा लिउनेया ब्व (भाग) काइ छाय्धाःसां लिउनेया न्हि पूरा हे तिथि क्यनाः परिपक्व जुयाच्वने धुंकी। छगू दसु न्ह्यब्वये, सोह्र सरादे याइबलय् नं मोहनिया न्ह्यःने याइ छायेकि पितृयात संतोष यानाः जक देव वा भिंगु पुजा मोहनि हनी।
उकिं थुगुसी नं झीसं म्हपुजा यायेगु खःसा न्हापां कोथां क्यंगु प्रतिपदा २ गते कुन्हु यायेमाः। छाय्धाःसां म्हपुजा धइगु पितृ पुजा मखु जिवित सुख पक्ष, भिंगु कामना यानाः यायेगु पुजा खः। तर विद्वानतय्सं झीत म्हपुजा थेंज्याःगु पुजा हे देव पक्षय् मयाकुसे पितृ पक्षय् याकेत स्वयाच्वंगु दु। धाथें अनिष्ट ला थज्याःगु तालं पुजा यात कि जुइ ।

पारु धइगु तिथि हे मदुसा उमिसं धाःगु खँ पाय्छि खः, तर पारु तिथि ला दु। दुसा वयात छाय् माने मयायेगु? झीसं न्यायेका वयाच्वनागु गुलिखे संस्कृति व्यवहारिक लोक धर्म कथं व्यवहारय् गुकथं न्यायेका वयाच्वना उकथं हे यायेमाः। उकी आधारत नं दु। मू खँ ला देव इलय् भिंगु ज्या यायेमाः। सुयागंु संस्कृति नखःचखःयात न्हंकेगु स्यंकेगु बांलाःगु ज्या मखु। थुकिया लिच्वः बांलाइ मखु न्हूगु नेपाःयात। उकिं थुगुसीया स्वन्ति !वःलिं हे कार्तिक १ गते लक्ष्मीपुजा, २ गते म्हपुजा व ३ गते किजापुजा यानाः हनेमाः ।

More Stories Like this