न्हूगु नेपाःया लागिं नेता भिनेमाल



दि. आर. खड्गे

आश्विन १६ गते माओवादी पार्टीया केन्द्रीय समितिया बैठकय् फूर्ति यानाः नेतातय्सं धाल-दिल्ली सम्झौताया न्हापांगु बैठकं निसें गुलि नं पार्टीतनाप बैठक जुल उिकं माओवादीयात फाइदा जुयाच्वंगु दु । माओवादीया बैठकं थ्व नं धाल १० बर्षया जन्मयुद्ध स्वयां शान्ति वार्ता मार्फत झीगु कार्यनीति सफल जुजुं वनाच्वंगु दु । चुनाव धुंकाः झीगु जिम्मेवारी अथवा चुनौती जनपक्षीय संविधान तयार यायेगु जिम्मा वयाच्वन वयात झीसं जिम्मेवारी ढंगं पूरा याना वनेमाः धकाः नं बः बिल । बैठकय् मेमेगु बुँदागत छलफल नं यक्व जुल । उकी मध्यय् न्हापागु ज्या थ्व धकाः प्रस्ट यात व खः जनपक्षीय संविधान निर्माण यायेगु न्हूगु आर्थिक ढांचायात कार्यान्वयन यायेगु व सेना समायोजन । थ्व स्वता ज्या पूरा यायेगु धाल । मेगु खँ प्रधानमन्त्री प्रचण्डया भ्रमण लिपा चीन भारत व अमेरिकापाखें माओवादी पार्टी- यात फाइदा जूगु दु नं धाल । नेतातय्सं आः मेमेगु ततःधंगु छलाङ्ग सत्ताय् च्वनाः मारे याये मानि धकाः बैठक अन्त्य यात । माओवादी सरकारं न्ह्याक्व हे फूर्ति यानाः थथे याये अथे याये धाःसां जनतां धाःसा उलि विश्वास यानाच्वंगु मदु ।

विश्वास कम दयाच्वंगु कारण थ्व नं खः माओवादीया नेतातय्सं नं न्हापायािपं सरकारतय्सं थें सामन्ती व पुँजीपतियात अप्रत्यक्ष रुपं रक्षा व सम्र्बद्धन यानाः थःिपंसं नं जनतायात शोषण यायेगु नीति यथावत यानाच्वनी थें च्वंगुिलं जनतां शंका यायेथाय् यक्व दु । छाय्धाःसां नेतात पजेरोगाडीइ थः परिवारयात चाःहीकाः फाइभस्टार होटेलय् भ्वय् नयाः ई फुकीिपं जुया वःगु दु । यदि धाथें देय् व जनताप्रति जिम्मेवार जुयाः चिउताः काईपं खःसा परिवारयात पजेरो व जहाजय् सफर याकाः जनताया ध्यबा फुकेगु ज्या मयाइगु खः । झीगु धापू विदेशय् वने हे मजिउ धयागु मखु । विदेश वनाः देय्या सम्पत्ति कम खर्च यानाः फायदा चाहिं यक्व जुइगु ज्या यानाः वये फयेकेमाः । झीगु खँ थुलि जक खः । तर अथे मजुसे खर्च अप्वः फाइदा धाःसा शून्य जुइ अझ थुलि जक मखु भारतया नेतात नेपाः वल कि देय्या अमूल्य सम्पत्ति तकं गुमे यानाच्वनी ।

माओवादीया केन्द्रीय बैठकं बहुसंख्यक जनताया हितया लागि ज्या यायेगु धकाः निर्णय याःगु कम्युनिष्ट सिद्धान्तया मुख्य नीति हे खः । कम्युनिष्ट सिद्धान्त कथं व्यक्तिबादी जुयाः ज्या यायेगु मखु कि बहुसंख्यक जनताया चाहना कथं ज्या यायेगु खः । नेपाःया फुक्क पार्टीत असफल जुयाच्वंगुया मू कारण थ्वहे खः । व्यक्तिया उन्नति व प्रगति याइ तर देय् व जनताया हालत धाःसा खराब याना यंकी । थ्व नीितं यानाः जनतां पार्टीयात अविश्वास यानाच्वंगु खः । जनताया दथुइ खँल्हाबल्हा जुयाच्वंगु दु । माओवादीं जनपक्षीय संविधान निर्माण याये धकाः प्रचारबाजी यानाच्वंसां जनपक्षीय संविधान निर्माण याना क्यनी धइगु विश्वास धाःसा कम जक दु । माओवादी नेतात भारत भ्रमणय् वंगु इलय् भारतया पत्रकारनाप खँल्हाबल्हाया झ्वलय् नेपालय् कम्युनिष्ट शासन वइ मखु धाल । भारतया उद्योगपति व ब्यापारीयात नेपालय् लगानी यायेत इनाप नं याना वल । माओवादी जनयुद्धया इलय् बचं बिउगु नं खः नेपाःया सामन्ती उन्मुलन यायेत भारतया सामन्ती पुँजीवायात नं कमजोर याये फयेकेमाः । उकिया निंति धकाः शुरुङ्ग दयेकेगु ज्या समेत उमिसं याःगु खः । लिपा आकाझाकां माओवादी नीति परिवर्तन जुल । भारतीय अधिकारीतय् न्ह्यः हे जिमिगु सम्बन्ध पाकिस्तान व चीन नाप मदु धकाः भारत सरकारयात लय्तायेकेगु रणनीति म्हितल । छगू कथं जनपक्षीय संविधान धयागु हे अर्धसामन्ती अर्ध औपनिवेशिक विरोधी संविधान खः । जनपक्षीय संविधानया लागि भारत व मधेशीवादी पार्टीया दबाबयात चीका छ्वयेमाः । यदि धाथंे थ्व निथ्वः दुने व पिनेया शक्तिया कुनीति व दबाबं बचे जुयाः राष्ट्रप्रेम क्यने फत धाःसा जनतां अवश्य नं साथ बी ।

मेगु न्हूगु आर्थिक ढाँचा निर्माण यायेत लँपुइ दकलय् बाधक तत्व खः भ्रष्ट नोकर- शाहीतन्त्र व भ्रष्ट नेतातय्गु छगू शक्तिशाली पुचः । थ्व निगू पुचःयात चीकेगु कुतः याये हे माः । थ्व निगू पुचलं भारतीय मूलया ब्यापारी व स्वयम् भारतयात अप्रत्यक्ष रुपं ग्वाहालि यानाः नेपाली जनतायात शोषण याकेगु मौका बियाच्वंगु दु । थ्वहे कारणं देशय् आर्थिक संकट वयाच्वंगु खः ।

नेपाल राष्ट्र बैंकं पिकाःगु आर्थिक प्रतिवेदनय् थ्व दँय् अत्यधिक मूल्य बृद्धि जूगु खँया स्वीकार यानातःगु दु । खाद्य व पेय पदार्थय् नयेगु चिकं व घ्यः जाकि कःनि छुचुं आदि ज्वलनय् ३६ प्रतिशत तक भाः थहां वन । सरकारी रिपोर्टय् थ्व खँ नं धयातःगु दु कि थ्व मूल्य बृद्धिया मू कारण अन्त- र्राष्ट्रिय बजारय् डिजेल व पेट्रोलियम पदार्थया भाः थहां वंगुिलं खः । अन्तर्राष्ट्रिय कारणं छुं भचा लिच्वः लाइगु ला स्वाभाविक खः । झीथाय् आर्थिक संकट वःगु अराजकताया स्थितिं यानाः खः । अराजकता धइगु देय्या नियम कानूनयात वास्ता मयासे थः हे शासक जुइगु खः । बहुसंख्यक जनतायात प्रभावित याइगु यातायात भाडा व खाद्य वस्तु खः । थ्व निगू ख्यलय् हाकुबंजाःतय्सं लाथेपाथे भाः क्वःछिनाः जनतातय्त दुःख बियाच्वन । दसुया लागिं चिकं व खाद्य वस्तुया भाः १० प्रतिशत थहां वन कि हाकु बंजाःतय्सं ५० प्रतिशत भाः थकयाः जनतायाके असुल यानाः शोषण याइ । थ्वहे कारणं यानाः देशय् आर्थिक मन्दी वःगु खः ।

न्हूगु आर्थिक ढाँचा निर्माण यायेगु खःसा न्हापा नेतातय्गु बिचाः परिवर्तन याये फयेकेमाः । परिवर्तनया लँपु धइगु पुलांगु व्यक्तिबादी मानसिकताया भूतयात हांनिसें नष्ट यानाः देय् व जनताया कल्याण यायेगु मार्गय् न्ह्याः वनेमाः । नेतातय् व्यक्तिबादी प्रवृत्तिं थःगु जाति व परिवारया जक हित यानाः देशयात घात यानाच्वंगु दु । थुकिं यानाः थौं देय् हाकुबन्जाःतय्गु इशारां चले जुयाच्वंगु दु । यदि नेतात सकारात्मक जुल धाःसा देय् व जनताया कल्याणया लागिं न्हूगु राजनीतिक व आर्थिक नीति हयाः माफियायात नियन्त्रण यानाः देय् बिकास यायेत अःपुइ ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया