थ्व विडम्बनाया जिम्मेवार सु ?

दिलिप शाही 'शान्तियज्जु'

नेपाःया राजनीतिक अवस्था झन जक जटिल जुजुं वनाच्वंगु दु। सत्तारुढ एमाले, नेपाली कांग्रेस व माओवादी दथुइ ब्वलंगु राजनीतिक अहंमताया कारणं थौं देय् हे ठप्प जुइगु अवस्था ब्वलनाच्वंगु दु ।

थौंया थ्व विषम राजनीतिक गतिरोधयात अन्त्य यायेगु धकाः राजनीतिक पार्टीतय् दथुइ तःक्वः हे बैठक नं च्वनेधुंकलतर उकिया लिच्वः धाःसा छुं हे पिहां मवः। माओवादीं नागरिक सर्वोच्चताया निंतिं राष्ट्रपतिया पलाः भिंकेमाः धासें सदनय् थःपिंसं हयागु संकल्प प्रस्तावय् सहलह यायेमाःगु माग यानाच्वंगु दुसा कांग्रेस व एमालें थ्व विषयय् सहलह जुइ मफइगु खँ धयाच्वंगुलिं राजनीतिक गतिरोध अझ तच्वया वनाच्वंगु खः ।

खतुं माओवादीं यानाच्वंगु आन्दोलनया विकल्प मालेगु धकाः स्वंगू दल दथुइ सहलह जुइधुंकूगु दु। तर उकी नं थःथःगु हे अडानं निगुलिं पक्ष लिमचिउगुलिं थौं देय् विषम परिस्थितिइ थ्यंगु खः ।

सरकारं वंगु असारं न्ह्यब्वःगु बजेट थौं तक पारित जुइगु ला गन खः गन उकियात कयाः सहलह तकं जुइ मफुनिसा बजेट पारित मजूगु कारणं याकनं हे सरकारयात आर्थिक समस्या खने दइगु अवस्था वयेधुंकूगु दु। तर राजनीतिक सहमति जुइ मफयाच्वन ।

सरकारं बजेट खर्च याये मफइगु धइगु छगू कथं देय्या आर्थिक गतिविधि ठप्प जुइगु खः। आः व उगु ई नं याकनं वयेत्यंगु दु ।

बजेट पारित मजूगुलिं लेखा तथा कोष नियन्त्रण महाशाखां सरकारया थीथी निकायय् छ्वयेमाःगु बजेट पना बीधुंकूगु दु। गुकिया कारणं छखे कर्मचारीतय्त तलब नकेत समस्या जुइगु अवस्था दुसा मेखे विकास निर्माणया ज्या नं ठप्प जुइगु अवस्था दु ।

देशय् विकास निर्माणया ज्या ठप्प जुइगु धइगु छखे लजगाःया अवसरं जनता बञ्चित जुइगु खःसा मेखे आर्थिक रुपं नं देय्यात घाटा जुइगु खः ।

सरकारं इलय् बजेट पारित याये मफुत धाःसा निश्चित दु थुकिं सरकारयात खर्चया अभाव जुयाः देशय् हे आर्थिक संकट खने दइ। तर थज्याःगु अवस्था जुयाच्वंसां नं उकियात निकासा बीगु निंतिं प्रतिपक्षी दलत नाप सहमति कायम यायेत स्वयाच्वंगु मदु। थुकिं छु खँयात स्पष्ट यानाच्वंगु दु धाःसा वर्तमान सरकार देय्या समस्या ज्यंकेगु स्वयां नं थःगु सरकार गुकथं ल्यंकेगु धइगु खँय् जक लिकुनाच्वंगु दु। थ्व धइगु सरकारया गैरजिम्मेवारी ज्या खः ।

थौंया थ्व विषम इलय् गुलि फु उलि याकनं समस्या ज्यंकेत सम्बन्धित पार्टीतय्सं कुतः यायेमाःगु आवश्यकता दु। खतुं सरकारं थःगु सछिन्हु क्यनेवं छगू ज्याझ्वः हे यानाः थःपिं तसकं सफल जूगु समिक्षा याःगु खः। तर थौं वयाः उकियात दुवालेगु खःसा सरकारया उगु सछिन्हु गुलि सफल जुल धइगु खँ आः देय्या गतिविधियात स्वत धाःसा स्पष्ट जुइ।
थौं देशय् थिके जुया वनाच्वंगु बेसाः भाःया कारणं जनता म्वाये तकं मफइगु अवस्थाय् थ्यनाच्वंगु दु ।

अझ दकलय् मू खँ ला छु धाःसा थौं मोहनि नखः न्ह्यःने वयाच्वंगु दु। उकिया लिसेलिसें बजारय् बेसाःभाः नं थहां वनेगु क्रम न्ह्यानाच्वंगु जक मखु जनतायात न्हियान्हिथं माःगु सामानत बजारं गायब जुइगु शुरु जूगु दु। तर सरकारं उकियात नियन्त्रण यायेगु निंतिं छुं नं कथंया पलाः छीगु कुतः यानाच्वंगु मदु ।

अझ मू खँ ला छु धाःसा थौं मोहनि नखःया इलय् तकं सरकारं जनतायात माक्व ध्यबा बी मफुगु समाचार सार्वजनिक जुयाच्व.गु दु। तर सरकारं धाःसा आः तक नं थुकिया जिम्मेवारी कायेत कुतः यानाच्वंगु मदु। थुकिं स्पष्ट याः कि थ्व सरकारया गन्तव्य छु खः ।

देशय् थौं थपाय्धंगु आर्थिक समस्या जुलं तबि सरकारं ध्यान मतयेगु धइगु जनता व देय्या निंतिं बिडम्बनापूर्ण अवस्था खः। थःपिनि तलब नयेगु निंतिं व स्वयम जनतां हे निक्षेप तयातःगु ध्यबा तकं सरकारं बी मफयाच्वंगु थेंज्याःगु कमजोरी भिंकेत तकं सरकारं मस्वयाच्वंगुया दाषी सु खः? छु सरकारं थुकिया लिसः बी म्वाःला ?

सरकार जनता प्रति उत्तरदायी जुइमाःगु सामान्य नियम खः तर नेपाःया बिडम्बना हे धायेमाः सरकारं जनताया समस्यायात स्वयां नं थःगु सरकार गुकथं ल्यंकेगु धइगु खँय् हे जक ध्यान केन्द्रित यानाच्वंगु आभास थौं जनतां याये मालाच्वंगु थेंज्याःगु दुःखद् खँ मेता छु जुइ ?

गुगुं नं ल्वय्या वासः इलय् हे यायेमाः। यदि इलय् वासः याये मफुत धाःसा उकिं बीगु प्रतिफल नं ज्या लगे जुइ मखु। थौं देशय् चरम रुपं ब्वलनाच्वंगु अभाव, असुरक्षायात याकनं ज्यंकेगु दायित्व सरकारया खः अले थ्व ज्या याकनं यायेमाःगु आवश्यकता थौं जुयाच्वंगु दु ।

राजनीतिक समस्या याकनं ज्यनी धकाः राजनीतिक पार्टीतय्सं म्हुतुं जक धयां मगाः, थुकियात व्यवहारय् नं छ्यलेमाःगु थौंया आवश्यकता खः। थ्व खँय् सरकार जक मखु प्रमुख प्रतिपक्षी माओवादीं नं आवश्यक लचकता क्यनेमाःगु दु ।

जनताया निंतिं धकाः आन्दोलन यानाच्वंगु पार्टीं जनतायात हे दुःख जुइ कथंया गुगुं नं ज्या यायेगु उचित मखु। अथे जुयाः आः गुलि फु उलि याकनं संवादया माध्यमं देय्या समस्या ज्यंकेमाःगु आवश्यकता दु। थुकी प्रमुख प्रतिपक्षी पार्टीया भूमिका नं उलि हे दुगुलिं थुकियात वाःचायेकाः माःगु पलाः ल्ह्वनीगु अपेक्षा जनतां यानाच्वंगु दु। जनताया थ्व भावनायात सकलें राजनीतिक पार्टीतय्सं कदर यायेगुपाखे हे याकनं ध्यान बी धकाः आशा यायेगु शायद अप्वः मजुइ ।

More Stories Like this