कुलायन धर्म व समृद्धिया निंतिं गुथि - धुकू

लोकबहादुर शाक्य

हा स्वयाः हः चुलि जाइ:

जन्म जुइबलय् चित्तं बोध जुइ मखुगु वा ज्ञानमूलक जुइ मखुगुलिं चित्त स्वच्छ व निर्दोष जुयाच्वनी। राग, द्वेष व मोह नं प्रदूषित जुयाच्वनी मखु। तःधी जूलिसे चित्तया चञ्चलता बुया वइगु जुल अले लोभ, द्वेष मोहं थाय् काइगु जुयाच्वन। संगतपाखें बांलाः अथवा बांमलाःगु थासय् थ्यंकीगु जुयाच्वन। संगत भिंसा व्यक्तिया चालचलन व व्यवहार कुशलमूल जुइ। जन्म बीगु अःपुया च्वनी, तर मस्त ब्वलंकेगु थाकुयाच्वनी, उकिं मां-बौपिंसं मचातय्गु पहः स्वयाः भिंगु संगतय् लाका तयेमाल। अभिभावकपिंसं मचांनिसें बांलाःगु थासय् यंकाः धर्मया खँत न्यंकेगु अति उत्तम उपाय जुयाच्वन। मस्तय्गु पहः भिंकेत न्हापां मां बौपिं शिक्षित जुइ माल। मां-बौपिनिगु मन सफा जूसा काय म्ह्याय्पिनिगु मन नं सफा स्वच्छ जुयाः संस्कार हे कुशल मूल जुइ। मां-बौ हे मस्तय् न्हापांम्ह गुरु खः। छेँया लकस नं स्वच्छ जुइमाल। मस्तय्सं न्हापां सतीपिनिगु संगत वा स्वभाव स्वयाः सयेके सीके याइगु जुल।

जन्म व मरण धइगु न्हि लिपा चा:

गृहस्थी जीवनय् मांबौया निंतिं काय्म्हयाय्पिं ज्ञानी जुइगु तःधंगु सम्पत्ति खः। पुण्य सञ्चयया निंतिं दान यायेमाःगु जुल। दानया कारणं धन सम्पत्ति वृद्धि जुयाच्वनी। संस्कार मदयेकं थ्व खँ थुइ मखु। बुद्धोपदेश कथं दान धइगु जग समान, शील धइगु पःखाः समान, ध्यान धइगु पौ समान खः। छेँ दयेकेत थ्व स्वंगू मदयेक मगाः। जग मजबूत मजुल कि छेँ याकनं दुना वनेफु। त्याग भावना मदयेकं ज्या सफल जुइ मखु, त्याग याइम्ह दान याइम्ह मेपिंत ग्वाहालि यायेगु स्वभाव दुपिं व्यक्तिपिंत सकसिनं माया, स्नेह, सम्मान याइगु जुल। डा. अनोजा गुरुमांया 'शान्ति अभिप्रेरणा' सफुली न्ह्यथनातः कथं हिमाल वा सगरमाथा स्वयेबलय् सतीसां वनेबलय् तापानाच्वनी ।

थुगु प्रकारया गुण दुपिं मनूत न्ह्याक्व तापाःसां सतिक खने दयाच्वनी। उकिं गुण, दया, करुणा, मैत्री भावना मदयेकं मगाःगु जुल। धर्मकर्म अथवा दान पुण्यया फल थ्व हे जीवनय् नं चूलायेफु। थ्वया आभास गुलिसिके दु गुलिसिके मदु। कुशल कर्म फलया सवाः सानाच्वनीसा अकुशलकर्म फलया सवाः मसाइगु जुल। जन्म जूपिं सकलें हे दु। सीमाःगु सत्य खः। उकिं याउँक मरण जुया वनेगु निंतिं लोभ, द्वेष, मोह निर्मूल यानाः दान पुण्य त्याग यायेमाःगु अनिवार्य जुल।

लोभया पुसां ल्वापु हे सइ:

थौंकन्हय् गुलिं समाजय् अथवा गुथिइ मैत्री करुणा समान भावना मदयेक लोभ लालचया बानिं यानाः थः नं कतः नं धर्म चित्त ब्वलंके मफयाच्वन। छगू उपमा कथं आजु, तापाःबाज्यापिंसं धर्मचित्त ब्वलंकाः धर्म-कर्म यानाः अथवा सम्यक, नारां न्यायेकाः चिरकाल तक पूजा पाठ, दान प्रदान व्यवस्थाया निंतिं गुथि स्वनाः आयस्ता चूलाकेत जग्गा जमिनया दन्त तयाथकूगु च्वछायेबह जू। बालि वइगु आयस्तरं पूजापाठ यानाः भ्वय् नयेत स्वयाः अप्वः जुयाच्वंगु दुसां गुलिखे मनूतसें गुथिया बुँ नं मिया वःगु दां मध्यय् गुथियारतय्सं इनाकाल धइगु खँ नं न्यनेमाल। थ्व ला 'आजुया मूसिँ छय्या छुसिँ' धाः थें धकाःसा जुल। गनं ला गुथिया जग्गा मध्यय् गुलिं गुथियारया व्यक्तिगत जग्गा लात धकाः लित काःगुलिं अदालतय् मुद्दा जुयाच्वंगु नं न्यने दयाच्वंगु दु। मुद्दाया फैसला मजूबलय् जग्गा काःम्ह गुथियारयात गुथिगनं पितिना छ्वःगु जुयाच्वन। अले सतीगु मेगु गुथिपाखें नं वयात पितिने माल धकाः कर याःबलय् मुद्दा जुयाच्वंक च्वंकं पितिना छ्वये मजिउ, जग्गा स्वयागु खः छानबिन यानाः यकिन यायेमाल धकाः सहलह जूबलय् निथ्वः गुथियारतय् दथुइ ल्वापु जुल धइगु खँ नं न्यनेमाल।

रचनात्मक विचारं फलदायक परिणाम:

धर्मकर्म पुण्य यायेत झी आजु तापाःबाज्यापिंसं स्वना थकूगु गुथिया दत्त आयस्तापाखें दानपुण्य यायेगु, असहाय जुयाच्वंपिंत उद्धार यायेगु, चैत्य विहार, बही जीर्णोद्धार यायेगु, ल्ह्वने कने यायेगु अथवा टोलया कमजोर विद्यार्थीतय्त ग्वाहालि यायेगु पुण्यया ज्या खः। व्यक्तिगत रुपं नया बिल कि पापं पुनी धकाः मकाःम्ह गुथियार नं खनेदुसां अप्वःसिनं लोभया वशय् लानाः नयाच्वंगु धाःसा दुर्भाग्य हे धायेमाल। मेगु छगू उदाहरण कथं छगू नांदंगु बौद्ध विहारय् कचा विहारपाखें नासो वःगु पीद्वः दां विहारपाखें रसिद बियाः आम्दानी मयासे छम्ह पदाधिकारीं झिदँ मल्याक व्यक्तिगत रुपं छ्यलाः व्यक्तिगतं छ्यःगु दांया ब्याज पुलेमाः धकाः सः थ्वयेकूबलय् लज्या मचासे पुले मखु धाल हँ ।

थुपिं सकतां धर्मं लोपया खँत जुल। विवेकवृद्धि छ्यलाः बिचा यायेमाःगु खँ ला धर्म संस्कार चले यानाः ल्यं दुगु गुथिया रकम रचनात्मक ज्याझ्वलय् सदुपयोग यानाः पुर्खापिनिगु प्रतिष्ठा बृद्धि यायेमाः। कुलया सम्पत्ति म्हासे मयासे बरु फयां फत्तले बृद्धि यानायंकेगु मनोवृत्ति जागृत याये मालाच्वंगु नं जुल। थ्व हे सद्धर्मया सनातन रुप खः। थुकिं हे धार्मिक समाजया रक्षा याना तइ ।

More Stories Like this