बाहां मस्यासे मोहनि

मधु श्रेष्ठ

नेपाःमितय्सं हनीगु दकलय् तःधंगु व ताःहाकःगु नखः मोहनि खः। थ्व नखः मनूतय्त दुःख बीपिं दानवयात स्यानाः शान्ति सुरक्षा कायम जूगु वा असत्ययात सत्यं त्याकूगु लसताय् हनीगु नखः खः ।

मोहनि नखःबलय् न्हूगु वसः, लाकां, तिसा आदि नं न्यायेगु याइ। मोहनि जःछि थीथी द्यःयाथाय् द्यइके वनेगु नापं कूछिभ्वय् व स्याक्व-त्याक्व कुन्हु खा, हँय्, खसी, दुगु म्येय् आदि द्यःयाथाय्, कल-कारखानाय्, मोटर, मोटरसाइकलय् बाहां बीगु चलन दु ।

मोहनि न्ह्यइपुक माने यायेमाः धकाः झी फुकस्यां सिउ, तर न्ह्यइपुकेगु लागिं सुं पशुयात स्यायेगु धाःसा गुलि बांलाःगु खँ खः ले? थुकियात नं छक्वः बिचाः यानाः स्वये फःसा यक्व बांलाः ।

झिदँ झिंनिदँ न्ह्यवंनिसें झीगु देशय् खने दयाच्वंगु हिंसात्मक ल्वापु ला द हे दु आः गथे यानाः शान्ति हयेगु धकाः नेपाःमित चिन्तित जुयाच्वंगु दु। थज्याःगु इलय् थ्व बाहां बीगु चलनं झीगु समाजयात गज्याःगु लिच्वः लाकी ले धइगु खँय् श्रीघःया धर्मकीर्ति विहारया हनेबहःम्ह धम्मावती गुरुमांनं धयाबिज्याइ 'नखः न्ह्यइपुक हनेमाः तर हिंसा यानाः मखु। हिंसा धइगु ला पाप खः थुकिं समाज व देशयात हे मखुगु लँय् यंकेफु ।'

बुद्ध धर्मय् ला हिंसा यानाः नखः हनेगु चलन द हे मदु। हिन्दू धर्मय् धाःसा थज्याःगु चलन आः तक कायम हे दनि। अथे खःसां थौंकन्हय् गुलिखे हिन्दू धर्मलिसे स्वापू दुगु धार्मिक संस्थातय्सं नं हिंसारहित मोहनि न्यायेके धकाः प्रचार अभियान न्ह्याकूगु दु। मोहनि तःधंगु नखः खः। थुकी नं अप्वःस्यां बाहां बीगु चलन मदयेके धुंकल। थ्व हे झ्वलय् पाञ्चायान (न्याम्ह द्यः) या विषयय् पीएचडी यानादीम्ह श्यामा श्याम धाम संस्थाया दुजः डा. शंकर अधिकारीं धयादी, 'थ्व बलि बीगु चलन ठीक मजू। द्यःयात बलि बियां धर्म जुइ। थ्व ला मनूतय्सं नयेगु मोज मज्जा यायेगु उद्देश्यं जक चले यानावःगु चलन खः ।'

थ्व चलन न्हापांनिसें वयाच्वंगु खःसां राणा, शाह जुजुपिनिगु पालंनिसें धाःसा अप्वः जुयावःगु खः। थगुनेनिसें थ्व बाहां बीगु चलनयात वय्कःपिंसं नं विरोध याना वयेधुंकूगु दु। धयादी, 'बाहां बी हे माः धाइपिंसं नैंक्याः तछ्यानाः, ख्यें आदि तयाः पुज्याःसां जिउ। थथे बाहां बीगु चलन मयाःसा देशय् खने दयाच्वंगु हिंसा नं म्हो जुयाः वनेफु ।'

अथे हे आपालं धार्मिक संस्थाया दुजः जुयादीम्ह डा. जनार्दन ढुंगानां थःगु बिचाः प्वंकादी, 'बलि धइगु त्याग खः, थुकियात मनूतय्सं गलत कथं खास यानाः तःमिपिंसं पुज्यायेगु, नयेगु, न्ह्यइपुकेगु लागिं जक थ्व चलनयात निरन्तरता बियाच्वंगु खः ।'

थ्व बलि बीगु प्रथायात ब्रम्ह कुमारी राज योग, सत्य साइ केन्द्र, बैष्णव सम्प्रदाय व मेमेगु नं आपालं संस्थां विरोध यानाच्वंगु दु। धर्म संस्कृति माने यायेमाः तर उकी दुने खने दयाच्वंगु बांमलाःगु चलनयात त्वःफिकाः बलिया पलेसा नैंक्याः, ध्यबा, फलफूल, मरिचरि तयाः द्यः पुज्यानाः नं थःगु धर्म संस्कृति म्वाकातये फइ धइगु वय्कःपिनिगु बिचाः खः।
पशु बलि बियाः, यक्व ध्यबा खर्च यानाः जक मोहनि नखः न्ह्यइपुक हनेमाः धइगु मदु, फुक्क परिवार मिले जुयाः थःगु संस्कृतियात लुमंकाः नखः माने याःसा यक्व बांलाइ ।

More Stories Like this