लिबानाच्वंगु संविधान च्वज्या



दिलिप शाही 'शान्तियज्जू'

संविधानसभाया चुनाव क्वचाःगु निदँया दुने न्हूगु नेपाःया न्हूगु संविधान च्वयेमाःगु प्रावधान अन्तरिम संवि- धानय् दु । अन्तरिम संविधान कथं संविधानसभाया चुनाव क्वचाःगु नं खुलां मल्यायेधुंकल तर थौं तक नं संविधान च्वयेत माःगु नियमावली तकं सम्बन्धित राजनीतिक पार्टीतय्सं दयेके फयाच्वंगु मदुनि । थथे नियमा- वली दयेके मफुगु कारण धइगु मूलभूत रुपं तःधंगु राज- नीतिक पार्टी- तय्सं कयाच्वंगु अडान खः धइगु खँ पिहां वयाच्वंगु दु ।

विशेषतः तःधंगु पार्टीतय्सं जाति भाषाया सवालय् थः सभासद्तय्त पार्टीया ह्वीप लगे याये दयेमाः धकाः थःपिनि अधिनायकवादी ख्वाःपाः उलाच्वंगु दु । तर जाति भाषाया पक्षधर चीधंगु राजनीतिक पार्टीतय्सं जाति भाषाया सवालय् पार्टीया ह्वीप लागू याये मजिउगु अडान कयाच्वंगु दु । तर तःधंगु पार्टी कयाच्वंगु थ्व अडान गुलि तक उचित धइगु न्ह्यसः नं थन ब्वलनाच्वंगु दु । विशेषतः जाति भाषाया सवालय् स्पष्ट नीति दुगु माओवादीं तकं थज्याःगु सवालय् पार्टीया ह्वीप लागू यायेमाः धकाः कयाच्वंगु अडानया कारणं थौं स्वयम् माओवादी प्रति तकं न्ह्यसःचिं थना बिउगु दु ।

पिने वयाच्वंगु मेता खँ धइगु तःधंगु राजनीतिक पार्टीया आदिवासी जनजाति लगायत आपालं सभासद्- तय्सं चीधंगु पार्टीं ज्वनाच्वंगु अडान मत्वःतेत इनाप यानाच्वन धइगु खँ पिहां वयाच्वंगु दु । थ्व छगू सका-
रात्मक खँ खःसां नं वय्कःपिंसं थःपिनिगु कमजोरी नं अन उला बिउगु दु । यदि धाथें वय्कःपिं जाति भाषाया सवालय् थःगु पार्टीं काःगु लँपु गलत खःसा उगु गलत खँयात कयाः पार्टीया दुने हे थःपिनि सः तयेमाःगु खः । तर वय्कःपिंसं पार्टी दुने सः तयेगु आँट धाःसा यानाच्वंगु खने मदु ।

संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रया मूलभूत सिद्धान्त धइगु थीथी राजनीतिक पार्टी दुने नं लोकतान्त्रीकरण यायेगु खः । तर थीथी राजनीतिक पार्टीपाखें संविधानसभाय् प्रतिनिधित्व यानाच्वंिपं सभासदतय्सं थःपिनि अधिकार वा जाति भाषा
सवालय् सः तयेगु ज्या धाःसा याये फयाच्वंगु मदु वा यानाच्वंगु मदु । थुकिया मू कारण धइगु पार्टीं कार-वाही याइ धकाः ग्यानाः हे खः धायेत लिफः स्वयेमाःगु मदु । अले गबलय् तक सभासद्त थःगु पार्टी खनाः ग्यानाच्वनी अबलय् तक उिपं थःगु हे पार्टी दुने नं थःगु अधिकार कायेगु- पाखें बिाचत जुइगु नं निश्चित दु । अथे जुयाः थौंया आवश्यकता धइगु पार्टी खनाः ग्यायेगु मखु थःगु अधिकार कायेगु निंतिं पार्टी दुने सः तयेगु नं खः । गबलय् तक सभासद् जुयाच्वंपिंसं थ्व सवालय् थःपिनि खँ तये फइ मखु उगु इलय् तक पार्टी दुने लोकतान्त्रिक पद्धतिया नं विकास जुइ मखु ।

उिकं आः संविधानसभाय् प्रति- निधित्व यानाच्वंपिं सभासद्तय्सं चीधंगु पार्टीतय्सं कयाच्वंगु अडान त्वःतेमते धकाः धायेगु जक मखु उमिगु अडानय् थःपिंसं नं साथ बीमाःगु थौंया आवश्यकता खः । यदि आः जाति भाषाया सम्बन्धय् चीधंगु पार्टीतय्सं कयाच्वंगु अडान पाय्छि खःसा तःधंगु पार्टीया सभासद्तय्सं नं थुकी तिबः बीमाः । मखु थःिपंसं थःगु पार्टीया दुने गुगुं नं कथंया संघर्ष मयायेगु खःसा आः वयाः चीधंगु पार्टीं कयाच्वंगु अडान त्वःतेमते धकाः धायेगु अधिकार नं थ्व सभासद्तय्त मदु ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया