नेवाः स्यन छुकिं - भोजं?!

शान्तरत्न शाक्य

'नेवाः स्यन छुकिं - भोजं? ! धकाः धाइगु खः। थ्व धापू, नेवाःतय् समाजय् गथे खः अथे हे ल्यनाच्वंगु दनि। थुकी हिउपाः वःगु मदुनि। थ्व ला नेवाःतय् पर्याय थें जुइधुंकल। थथे धाल धकाः सुं नेवालं चित्त स्यंकीगु खँ मखु। थुकियात स्वाभाविक तायेकाः डाइजेष्ट यायेगु शक्ति नेवाःतसें 'डेभलप' यायेधुंकूगु दु ।'

तर थन जिं ल्ह्वनाच्वनागु खँ मेगु मखु - भ्वय्या खँ खः। गुगु खँ न्यँन्यं जिगु चित्त स्यन। दः सुख मताल। उकियात सचेत धार्मिक नुगःतसें बांलाक बिचाः यानाः सुधार, परिमार्जन याइ। यदि त्याज्य खःसा उकियात त्याग यानाः कतःयात चित्त सुख मदइगु ज्या मयायेगु लँ झीगु पलाः न्ह्याः वनी।
'नेपाःगाःया पुलां भुवाः जनजाति, आदिवासीतय्सं थें पिने पिनेया नं अल्याख मनूतय्सं श्रद्धां भय् बीकाः वयाच्वंगु विश्वया सम्पदा धलखय् नांजाःगु 'स्वयम्भू महाचैत्य' या गजुलिं निसं क्वथ्यंक करोडौं तका दां खर्च यानाः लुँ सीगु ज्या न्ह्यानाच्वंगु सकसिनं सिउगु खँ हे खः। थुगु ज्यायात न्ह्याक्व च्वछाःसां म्हो हे जक जुइ ला थें थःत ताः।
न्ह्याबलें थें सुथय् स्वयम्भूया न्ह्यःनें तस्वाःगु पाःया त्वाथः गयाः थहां वनाच्वना। बातँ नं च्वय् छम्ह स्वयम्भू क्षेत्रयाम्ह भद्रम्ह मनू नाप लात। उखेथुखेया खँ कालबिल धुंकाः स्वयम्भू चैत्यय् लुं सिउगु ज्या जुयाच्वंगु बारे खँ न्ह्यथना। जिनाप भचा सतिकं वयाः खुसुक्क छगू खँ छु धाल धाःसा 'लुं सीगु ज्याया दाता प्यला दयेकाः बल्ल म्हिगः (९/५/६६) तिनि लिहां वल, छेँय् वनाच्वंम्ह ।'

खँया दुने छुं रहस्य दु ला धयाथें जितः ताल। जिं तीजक न्यना - 'छाय् ले थुलिमछि ग्याप जुइक वय्कः दाता लिहां मवःगु?' भद्र मनूया लिसः न्यनाः जि थःथम्हं मछासे वःगु अनुभव जुल। थ्व खँयात थःके जक सीमित मयासे मेपिंत कनेबहः जू, धइगु तायाः सविनय न्ह्यब्वयेगु कुतः यानाच्वना ।

उम्ह भद्र मनूया पाखें दः कंगु थथे खः - 'न्ह्यागु छगू याःसां पूजा, भ्वय् यायेमाःगु। भ्वय् नयेमाःगु छक्वः पूजा, भ्वय् यायेबलय् छुं मखुसां छगूत्या लख दां माः। अय्लाः व ला मदयेकं गाःगु हे मखु। थुकिं वय्कः अत्यन्त दिक्क चायाः छेँय् झाःगु खः। बल्लतल्लं वल। धन्य हे धायेमाः।
भद्र मनूया खँ न्यनाः जिं म्ये वान्याना। भ्वय्, पूजाया विभिषिकां जिगु मन-मस्तिष्क सन्न जुल। स्वय्म्भू महाचैत्य थेंजाःगु भगवान बुद्धपिनिगु शिक्षाआदर्श नाप स्वानाच्वंगु गुगु चैत्यय् बिराजमान बुद्धपिनिगु पूजा यायेबलय् पञ्चामृत जक तयाः पूजा याइगु खः। मेगु वस्तु चले मजू। अज्याःम्ह बुद्धपिनिगु प्रतिमा स्थापना यानातःगु चैत्यया महत्व महिमा सीकाः नुगः मस्यासे करोडौं तका दां खर्च यानाः लुं सीगु ज्या न्ह्याका वयाच्वंम्ह छम्ह सह्दयी दाताया नुगलय् स्याकेगु निर्दयी ज्या यानाः भगवान् बुद्धया जन्मस्थल नेपाल धकाः विश्वया मनुखं श्रद्धा भय् बीकाः थपाय्मछि धंकया ज्या जुयाच्वंगुयात स्वार्थवश, लोभवश भ्वय् ! भ्वय् ! नामय् लखं लख दां खर्च याकेगु गुलि विडम्वनापूर्ण खँ खः धयागु झीसं छाय् वाः मचाःगु? थुज्वःगु अशोभनीय, अशीलगु, अनैतिक, अधार्मिक, अशोभनी, अदूरदर्शी ज्यां विश्वया न्ह्यःने नेपाःया छबी गज्याःगु बांमलाःगु सन्देश वनीगु खः थुकिया बारे चिन्तनशील जुइम्वाः ला ?

निम्ह बाया वने न्ह्यः जिं थःगु मनया खँ छकू तया - चैत्य लुं सीगु ज्या शुरुइ पूजा याः थें ज्या क्वचायेकाः तःजिक भव्य जुइक क्वचाःगु समारोह यायेबलय् बरु राष्ट्र प्रमुख सःते माल ला, निन्हु स्वन्हु उत्सव यायेगुपाखे सोच दयेकाः ज्या याःसा गुलि बांलाइ। जिं थथे धयाबलय् उम्ह भद्र व्यक्तिं दः थथे धाल - समापन ज्या भव्यरुपं हनेत ला झिगू लाख दां फ्याना तइगु खँ दातां नं बरोबर हे धयाच्वंगु दु। न्यंकाच्वंगु दु। अथे खःसां लोभवश उगु पूजा, थुगु पूजा धयाः भ्वय् नयेगु परिपाटीं नेपाःया छवि विदेशय् भज्यंक हे स्यंगु दु ।

विश्व सम्पदाया धलखय् लानाच्वंगु स्वयम्भू महाचैत्यया देगःया गुगु जीर्णोद्धार, लुं सीगु ज्या जुयाच्वन उकियात उच्च मूल्यांकन यानाः भ्वय्या संस्कृति व पूजाया विकृतिपाखें तापाकाः विश्व सम्पदाया संरक्षण व सम्वर्द्धनय् तमाम नेपाःमिपिनिगु ध्यान वनेमाल धकाः विनम्र इनाप याना। नापं दाता व दाता परिवारया भिं जुइमा। जय जुइमाधकाः दुनुगलं भिंतुना ब्वना ।

More Stories Like this