प्रमया भारत भ्रमण गुलि असफल ?

दिलीप शाही 'शान्तियज्जु'

प्रधानमन्त्री माधव नेपालया भारत भ्रमणयात कयाः थीथी चर्चा परिचर्चा जुयाच्वंगु दु। प्रधानमन्त्रीया भ्रमण सफल खः वा असफल धइगु बारे थःथःगु हे कथंया विश्लेषण यायेगु ज्या जुयाच्वंगु दु ।

एमाले व कांग्रेसं प्रमया थ्व भ्रमणयात तसकं सफल भ्रमण धकाः चर्चा यानाच्वंगु दु। तर थुकियात भचा जक दुवालाः स्वयेगु खःसा प्रमया भ्रमण सफल जूगु स्वयां नं थुकी वय्कःया लाचारीपन अप्वः हावी जूगु आम जनमानसं तायेकूगु दु ।

खतुं प्रमं माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड प्रधानमन्त्री जुयाच्वंगु इलय् याये मफुगु ज्या थःगु भ्रमणय् याना वयागु दावी यानादीगु दु। तर समग्र रुपय् भ्रमणया मूल्यांकन यायेगु खःसा थ्व गुलि सफल वा असफल धइगु अथें सी दइ।
चर्चाय् वःकथं भारतया सचिवतय्सं तकं नेपाःया समकक्षीतय्त व्यंग्य याना हःगु समाचार पिहांवःगु दुसा मेखे नेपाः व भारतया दथुइ जूगु सम्झौता नं प्रमया ताःहाकःगु इनाप लिपा जक सम्भव जूगु खँ पिहां वःगु दु। भारतय् प्रमया झ्वलय् जूगु थज्याःगु गतिविधियात दुवालेगु खःसा थुकिं छु खँयात स्पष्ट यानाच्वन धइगु सी दु।
अले प्रमया भारत भ्रमणय् दकलय् महत्वपूर्ण खँ धइगु अनया सञ्चार माध्यमं थाय् मबिउगु नं खः ।

प्रमया भ्रमण मिले यायेत परराष्ट्र मन्त्री सुजाता कोइराला भारत वंगु इलय् अनया सञ्चार माध्यमं गुलि थाय् बिउगु खः प्रधानमन्त्री वंबलय् उलि थाय् मबिउगु धइगु अनया मिडिया जक मखु सरकारं हे थाय् मबिउगुया नं संकेत खः।
नेपाःया प्रधानमन्त्रीं थःगु जःलाखःला देय्नाप छुं नं कथंया सम्झौता वा सहमति यायेगु खःसा समानस्तरय् आधारित जुइमाःगु खः। तर निगू देय् दथुइ सम्झौता यायेगु निंतिं नं प्रधानमन्त्रीं अनुनय विनय यायेमाःगु अवस्थायात भ्रमणया सफलता धाये फइ मखु ।

प्रम नेपाल भारतया गुगुं राज्यया मुख्यमन्त्री मखु। वय्कः सार्वभौमसत्ता देय्या प्रधानमन्त्री खः। अले वय्कलं थः समकक्षी लिसे खँल्हाबल्हा यायेगु झ्वलय् वहे कथं यायेमाःगु खः, तर नेपाःया विडम्बना धाये नेपाःया आपालं धइथें प्रधानमन्त्रीं थः बिस्कं सार्वभौम देय्या प्रधानमन्त्री खः धकाः गुबसं बिचाः याये मफु थें प्रम नेपालं नं याये मफुत। अले थःगु अज्याःगु कमजोरी त्वपुइगु कुतः कथं थःगु भ्रमणय् तत्कालिन प्रधानमन्त्री प्रचण्डं याये मफुगु सम्झौता थम्हं याना वया धकाः फुइँ यायेगु माकः फुँइ जक खः। प्रम नेपालं नेपाः व भारतया दथुइ गुगु सम्झौता याना वल व प्रधानमन्त्रीस्तरीय मखु सचिवस्तरय् जक खः। छगू सचिवस्तरीय सम्झौता यायेत नेपाःया प्रधानमन्त्री हे वनेमाःगु ति अपमानपूर्ण ज्या मेगु छु जुइ ?

सम्झौताय् हस्ताक्षर यायेगु झ्वलय् प्रधानमन्त्रीपाखें च्वछाःगु मेगु विषय धइगु निगू देय् दथुया वाणिज्य सन्धि नं खः। प्रधानमन्त्रीया भारत भ्रमणया झ्वलय् निगू देय् दथुइ न्हय्दँया निंतिं वाणिज्य सन्धि याना वया धकाः नं फुर्ति यानादीगु दु। तर थुकिया वास्तविकता छु धाःसा थ्व न्ह्यदँया सन्धि ला पञ्चायतकालय् हे जुयाच्वंगु खः। थ्व छुं न्हूगु उपलब्धी मजुसें मुक्कं पञ्चायतकालय् जुयाच्वंगु सन्धिया हाकनं नवीकरण जक खः। अथे जुयाः प्रधानमन्त्रीं थ्व विषयय् नं अपाय्सकं न्हाय् तपुइकेमाःगु आवश्यकता मदु।
थौंया इलय् वास्तवय् नेपालं धात्थें अडान कायेगु खःसा भारतय् झीगु बजाः विस्तार यायेगु खःसा डब्लुटिओ कथंया व्यवहार या धकाः धायेमाःगु खः। तर थज्याःगु अडान कायेगु त्वःताः सचिवस्तरय् गबलय् कार्यान्वयन जुइ धइगु तकं सी मदुगु सम्झौता यानाः भ्रमण सफल धायेगु हाकनं छकः नेपाःमि जनतायात झंगः लायेगु थें जक खः।

थनथाय् लाक्क ब्वलंगु मेगु न्ह्यसः खः नेपालय् न्ह्याम्ह हे प्रधानमन्त्री जूसां नं न्हापालाक्क भारत भ्रमणय् वनेगु यानाच्वंगु दु। तर भारत प्रम धाःसा वंगु झिदँया दुने छक्वः नं नेपाःया भ्रमणय् मवः। अथे धइगु भारतं नेपाःयात समानस्तरं अझ नं स्वयाच्वंगु मदु धइगु खँ स्पष्ट यानाच्वंगु दु ।

यदि अथे मखु धइगु खःसा थःगु देशय् मेगु देय्या समानस्तरया अधिकारीतय्सं भ्रमण यायेगु झ्वलय् उगु देशं नं थःपिनि प्रतिनिधियात भ्रमणय् छ्वया हये माःगु खः। तर भारतं थ्व खँयात उलि चिउताः क्यने फयाच्वंगु मदुसा मेखे नेपालं नं थःगु अडान काये फयाच्वंगु मदु ।

खः, भारत व नेपाः जःलाखःला देय् जूगुलिं निगुलिं राष्ट्रया दथुइ समान्तर सन्धि सम्झौता जुइमाः। थुकिं छगू हे देशं जक लबः कायेत स्वयेगु नं उचित मखु तर भारतं न्ह्याबलें नं थःत लबः दइगु कथं जक नेपाःनाप सन्धि सम्झौता याना वयाच्वंगु दु ।

जुइफु आः जूगु सन्धि वा सम्झौता नेपाःयात छुं लबः जुइगु खःसां नं नेपाःयात स्वयां अप्वः लबः भारतं गुकथं कायेगु धकाः न्हापा हे रणनीति दयेकेधुंकीगु जूगुलिं नेपालं प्रमया थ्व भ्रमणया झ्वलय् अप्वः आशा यायेगु बेकार खः। छाय्धाःसां नेपालं भारत नाप गुगुं नं इलय् याःगु सन्धि सम्झौताय् न्ह्याबलें नेपालं द्यापं फये मालाच्वंगु दु। अले थुकिया मू कारण धइगु नं राजनीतिक नेतातय्के मदुगु प्रतिवद्धता व पूर्व तयारी हे मयाइगु कारणं खः। भारतया ब्यूरोक्रेसीतय्सं थःगु देय्या हितया निंतिं गुगु तयारी याइगु खः अज्याःगु तयारी नेपाःया ब्यूरोक्रेसीतय्सं याये फयाच्वंगु मदुसा नेपालय् ब्यूरोक्रेसीइ नं राजनीतिक हस्तक्षेप जुइगुलिं यानाः नेपाःया ब्यूरोक्रेसी तकं भारतय् थःपिंत अपमानित जूगु अनुभव नं इलय् ब्यलय् याये मालाच्वंगु थौंया वास्तविक समस्या खः ।

More Stories Like this