नागरिक समाज - मानववादीत जनस्तरय् वयेमाः



प्रा. नर्मदेश्वर प्रधान

छगू भयावह दुघर्टना। छुं न्हिं न्ह्यः रत्नपार्कय्। चाया ई। छम्ह ल्याय्म्ह मोटर ब्वाकाहइ। कःघाये फइ मखु। छथ्वः मनूतय्त क्यली। खुम्ह मनू सी। दुर्घटना दुःखपूर्ण। न्यंपिं फुक्क चकित जुइ। गज्याःगु दुर्घटना। छत्थुं खुम्हेसिया ज्यान काइगु। सीपिनि छेँजःयात गज्याःगु बिजोग जुल जुइ। साधारण जन। दुःखित जुइ। चिन्तित नं जुइ। लँय् जुइमाः। मोटर ब्वाकाः हइ। मोटरसाइकल ब्वयेकाः हइ। गथे यानाः बचे जुइगु? थौं मेपिं लात। सित। कन्हय् थः हे शिकार जुइगु खःला? दुर्घटनाया भय त्रासं सकसियां नुगः नइ। दुर्घटनाया खवरत थौं झीत थःगु हे थें ताइ। ट्राफिक नियम मदु धाये। दु। दु धाये। पालन मजू। मजू सरह जुइ। पालन याकीगु निकाय निष्कृय। प्रभावहीन जुइ। मोटर, मोटर साइकलतसें सवारी यक्वः ब्वाके जिउ। ट्रायकं वनेमाः। उमित बाध्यता मदु। नागबेली कयाः वनी। पनीम्ह सु? गनीम्ह सु? जनता निरीह। जिम्मेवारी ट्राफिक पुलिसया खः। ट्राफिक पुलिसं ट्राफिक नियम पालन याकेमाः। तर कर्तव्य खंकी मखु। ट्राफिकं नियम कार्यान्वयन यायेत मोहनी स्वन्ति पीइ। मोहनी स्वन्ति ट्राफिकतय् दुरु न्ह्यायेगु उत्वस। ट्राफिक जागरण थनेत सक्रिय जुइ ।

दुर्घटना अप्रत्यासित जुइ। मनूतसें बिचाः याइ। तर थन अथे मखु। दुर्घटना जुइ। मनूत सी। अप्रत्यासित कथं मखु। अवस्यंभावी कथं। थन गुलि नं दुर्घटना जुइ। गुलि नं सी। क्षति जुइ। बांलाक विश्लेषण याये। सीदइ। स्पष्ट जुइ। उपिं गुगु नं आकस्मिक मखु। सुनियोजित जुइ। पूर्व निर्धारित जुइ। गन सवारी चालकतसें सवारी नियमया चिउताः तयेमाः। गन ट्राफिक पुलिसं थःगु जिम्मेवारी प्रति मिखा तिस्सिइ। गन अराजकता नियम जुइ। उत्श्रृंखलता मानव अधिकार। अन दुर्घटना गय् आकस्मिक धायेगु? सुनियोजित अवस्यंभावी गय् मधायेगु? दुर्घटना थौं मजुइमाःगु जुयाच्वंगु मखु। जुइमाःगु हे जुयाच्वंगु खः। मनोमानी। अराजक स्थितिइ। दुर्घटना आकस्मिक जुइ मखु। नियमित जुइ।
दुर्घटना जुल। खुम्हेसित क्यल। सित। दुर्घटनाया खँत न्हियान्हिथं अखवारय् वइ। माइक्रोबसं मोटरसाइकलयात ठक्कर बिल। मोटर साइकलय् वःपिं निम्हं घटनास्थलय् मृत्यु। मिनिबसं क्यलाः निम्ह मचा ठहरै। बुखँत अखवारय् न्हियान्हिथं न्यनेदु। मानौं न्हियान्हिथं ब्वने हे माःगु बुखँत जुइ थुपिं। न्यने। ब्वने बाध्य जुइ। पलख सहानभूति दनी। देश स्यन। व्यवस्था छुं जुइ मफुत। प्रतिक्रिया लुइ। क्षणिक सहानुभूति। नियमित प्रतिक्रिया। औपचारिकता जुइधुंकल। दुर्घटनाया खँत न्यन। याये फइगु थुलि हे खः ।

दुर्घटनात खनी। अजू चाइपिं दयेफु। ट्राफिक नियम दु। ट्राफिक पुलिसत थाय् थासय् दु। पुलिसतय् निगरानी दइ। अय्नं दुर्घटना जुइ। गय्? विस्मित जुइपिं दइ। तर जिगु अनुभव पाइ। दुर्घटना जूगु खनाः मखु। दुर्घटनात मजूगु खनाः। मनूत अकालं मसीगु खनाः जितः ताज्जुब जुइ। ट्राफिक नियम गन लहडया खँ जुइ। गन ट्राफिक पुलिस लँय् लँय् दनाच्वंपिं बुख्याःचा जुइ। अन दुर्घटनाया संभावना जरुर असिमित जुइ। पल पल अन असंख्य दुर्घटना जुइफु। जुइ हे माःगु निश्चित स्थिति वइ। न्हिं छगू निगू दुर्घटना। निम्ह प्यम्हेसिया त्रासदिया मृत्यु। नगन्य जुइ। निगू प्यंगू दुर्घटना जक। तसकं न्यून खनेदइ। आश्चर्य जुइ। विवेचना याये। थजाःगु अनूकुल अराजक, उच्छृंखल स्थितिइ छाय् थुलि न्यून जक दुर्घटना। थ्व असंभव। मतिइ लुइ। अदृश्य। रहस्यमय। गुगुं दैवी शक्तिं थथे संभव यानाच्वंगु जुइमाः। अन्धविश्वासी जुइ। जुइ हे माली ।

मतिइ न्ह्यसः लुइ। देशया अवस्था थ्व हे खः। संयन्त्रत गय् चले जुयाच्वन। पशुपतिनाथया अनुग्रहं खः ला? नेतातय् पहः व हे खः। नेतातय् जक खँ मखु। देशय् प्रतिवद्ध कर्मचारीतन्त्र मदु। दुगुसा जनतायात छुं राहत जुइगु जुइ। ततःधंगु विकासया नितिं नेतातय् खँ वइ। नेतातय् कमजोरीं विकास लिउने लाइ। थ्व सत्य खः। तर मनोमानी कथं लँय् मोटर ब्याकीपिंत थासय् तयेत युगपुरुष हे पीमाःगु मदु। थ्व ट्राफिक पुलिसया सामान्य जिम्मेवारीया खँ जुइ। पुलिस संयन्त्रया नितिं देशं करोडौं लगानी यानाच्वंगु दु। पुलिसतय् नियमित कार्य कर्तव्य दु। गुगु उमिसं पालन यायेमाः ।

राजनैतिक अन्यौलता, अस्थिरताया त्वहः तयाः अस्पतालय् डाक्टरं विरामीयात वास्ता मयायेगु खःसा। पुलिसं खुँ मज्वनीगु खःसा। दुर्घटना मपनेगु खःसा देशं थःत मृत्यु शैयाय् खंकूसां जिउ। जनतां थःत अंगभंग विकृत जूगु तायेकूसां जिउ। जुयाच्वंगु दुर्घटनां जक मखु। हरेक पलय् जुइ फइगु दुर्घटनां थौं जनता आतंकित। असुरक्षित। मानसिकस्तरय् प्रत्येक जनतां दुर्घटनाग्रस्त अनुभव यायेमाः। जनता मनोग्लानिं ग्रस्त जुइ ।

नागरिक समाज। मानव अधिकारवादीत। नेतागिरी यायेगु जक छिकपिनिगु कार्यक्षेत्र मखु। लँय् जुइपिं सामान्य नागरिकया सुरक्षा जब खतराय् लाइ। थःगु द्वं मदयेक जब थःगु जीवन उमिसं अकालं फुकेमाली। ट्राफिक। गाडीतय् अर्कमण्यतां थौं नागरिकत सिनाच्वंगु दु। गुगु इलय् सीफइगु संभावनां जनतायात घेरेयाइ। देशय् नागरिक सकुशल म्वायेगु अधिकारं बञ्चित जुयाच्वंगु दु। नागरिक समाज, मानव अधिकारवादीत जनस्तरय् वयेमाल। सुनियोजित दुर्घटनाया स्थिति अन्त्य जुइमाः। प्रत्येक क्षण। खतरां नागरिक असुरक्षित। जनताया म्वायेगु मौलिक अधिकार सुरक्षित जुइमाल। थुकिया संरक्षण यायेमाल ।

More Stories Like this

जातीय संघीयताया खँय् नेमकिपा
प्राडो, पाजेरो ब्वाकेगु ख्यः मखु
राष्ट्रपति प्रणाली बारे विवाद
नेवाःतय्त जागृत याइगु 'नेपाःमिया नुगः सः'
खँ स्वनिगःया