माओवादीं न्ह्याकेत्यंगु आन्दोलन

दिलीप शाही 'शान्तियज्जू'

राष्ट्रपतिया पलाः भिंकेमाःगु माग यासें माओवादीं ताः ई तक सदन अवरुद्ध यायेवं बजेट तकं न्ह्यब्वये मफइगु अवस्था ब्वलंगु खः। माओवादी आन्दोलनया कारणं बजेट हे न्ह्यब्वयेगु अवस्था मदयेवं अन्ततः सरकार माओवादीलिसे वार्ता यायेत बाध्य जुल। वार्ता लिपा प्रधानमन्त्री माधव नेपालं सदनय् संवोधन यासें माओवादीं ल्ह्वंगु मागयात लछिया दुने पूवंकेगु प्रतिवद्धता प्वंकादिल ।

थुकिया दथुइ लछिया ई अथें हे बिना वन। तर सरकारं माओवादीं ल्ह्वंगु मागयात कयाः उचित संवोधन धाःसा मयाः। अले सरकार व माओवादी दथुइ जूगु मागयात सरकारं संवोधन मयाः धासें माओवादीं थःपिनि आन्दोलन ज्याझ्वः घोषणा यात। थौं तकया दुने यदि सरकारं थःपिनि मागयात संवोधन मयायेगु खःसा सदन व सतकं आन्दोलन यायेगु धकाः माओवादीं घोषणा यायेवं सरकारं हाकनं छकः माओवादी लिसे वार्ता यायेमाःगु आवश्यकता तायेकल। अले थुकिया दथुइ हे सरकारं सर्वदलीय बैठक सःताः सहलह यात। तर वार्ता न्ह्याःगु छुं ई लिपा हे वार्ता सफल मजुइगु निष्कर्ष माओवादीं पिकाल। अले धाथें अथे हे जुल। उगु सहलह ज्याझ्वलय् सत्तारुढ दल एमाले व कांग्रेसं राष्ट्रपतिया पलाः बारे छुं हे निर्णय यायेमाःगु आवश्यकता मदु धायेवं अन्ततः सहलह ज्याझ्वः हे बिना निष्कर्ष क्वचाल ।

खतुं सरकार व माओवादी दथुइ वार्ता जूगु इलय् हे माओवादीं ल्ह्वंगु मागयात सरकारं संवोधन याये धकाः प्रतिवद्धता सत्तारुढ दलतपाखें प्वंकूगु खः। सदनय् संवोधन मार्फत प्वंकूगु खँय् थौं वयाः लागू याये फइ मखु धायेवं वा याये मखु धायेगु राजनीतिक बेइमान बाहेक मेता मखु ।

माओवादीं ल्ह्वंगु राष्ट्रपतिया पलाः भिंकेमाःगु मागयात सत्तारुढ दलतय्सं समय सान्दर्भिक मजूगु व पुलांगु जुइधुंकल धकाः गुगु धाल थुकिं उमिगु राजनीतिक प्रतिवद्धताय् तकं शंका ब्वलंका बिउगु दु ।

राजनीतिइ गुगुं नं कथंया प्रतिवद्धता प्वंकेगु जक मखु उकियात कार्यान्वयन यायेमाःगु सरकारया बाध्यता खः। अले गन तक माओवादीं राष्ट्रपतिया पलाःया बारे ल्ह्वनाच्वंगु माग समय सान्दर्भिक मजुल धकाः धयाच्वंगु दु, थ्व नं पाय्छिगु लिसः धाःसा मखु ।

थौं नं माओवादी आन्दोलनया मू न्ह्यसः धइगु सेनापति प्रकरणय् राष्ट्रपतिं ल्ह्वंगु पलाःया बारे गनं नं संवोधन मजुइकं उगु मागया सान्दर्भिकता मदु धायेगु थ्व राजनीतिक बेइमानी जक जुइ। राष्ट्रपति सेनापति प्रकरणय् गुगु पलाः ल्ह्वन उगु पलाः संविधानया भावना अःखः खः। अले उगु पलाःयात मभिंकुसें उकिया सान्दर्भिकता मन्त धायेगु राजनीतिक रुपं मन्दबुद्धिया लिच्वः जक खः।
गन राजनीतिक नेतात अल्पबुद्धियापिं जुइ उगु देय्या विकास मजुइगु नं निश्चित दु। थःपिंसं हे संवोधन स्वीकार याये धकाः धायेधुंकूगु खँयात आः सान्दर्भिकता मंत धायेत या त राष्ट्रपतिं उगु पलाःयात कयाः आत्मालोचना याःगु जुइमाल वा सेनापतियात थ्व सरकारं नं कारवाही याःगु जुइमाल। तर थ्व नितां ज्या मजुइक माओवादीं तयाच्वंगु सःयात असान्दर्भिक धायेगु आधार मदु ।

प्रधानसेनापतिया कार्यकाल फुइवं वा सेनापतिं अवकास कायेवं थ्व मुद्दा क्वचाइगु मखु। थ्व मुद्दा क्वचायेकेत ला राष्ट्रपतिं प्रधानसेनापतिया बारे गुगु पलाः ल्ह्वंगु खः उकियात भिंकेगु खः ।

गन तक सरकारं राष्ट्रपतिया पलाःयात समर्थन यायेधुंकूगुलिं आः थुकिया बारे मेगु निर्णय याये मफइगु खँ नं थ्व झन बिडम्बनाया खँ खः धायेत लिफः स्वयेमाःगु मदु ।
राष्ट्रपतिया पलाःया बारे विवाद ब्वलनाः सदन तकं अवरुद्ध जुयाच्वंगु इलय् मन्त्रिपरिषदं राष्ट्रपतिया पलाः पाय्छि खः धकाः निर्णय यायेगु आवश्यकता हे छाय् जुल धइगु न्ह्यसः नं थन ब्वलनाच्वंगु दु ।

राष्ट्रपतिया पलाः बारे माओवादीं ल्ह्वनाच्वंगु पलाः धइगु व्यक्तिया खँ मखु व ला प्रवृत्तिया खँ खः। माओवादी सरकारया इलय् प्रधानसेनापतियात माओवादी सरकारं चीकूगु खःसा कार्यकारी सरकारया निर्णययात बदर यायेगु अधिकार राष्ट्रपतियाके दु ला कि मदु धइगु न्ह्यसः हे मू न्ह्यसः खः।
नेपाःया वर्तमान राष्ट्रपति धइगु आलंकारिक राष्ट्रपति खः गुकियात मेगु भासं धायेगु खःसा रबर स्टाम्प जक खः। अज्याःम्ह राष्ट्रपतिया पलाःयात वैधानिकता बीगु धइगु देशय् निगू शक्ति केन्द्र दु धकाः प्रमाणित यायेगु जक जुइ अले व आःया सरकारं याःगु दु ।

म्हिगः माओवादीया सरकार जूगुलिं राष्ट्रपतिं थःगु स्वविवेक छ्यल धकाः गुगु धयाच्वंगु दु वास्तवय् राष्ट्रपतियाके उगु अधिकार दुगु खः ला कि मखु धइगु बारे छकः बिचाः तकं मयासे हथासं मन्त्रिपरिषदं राष्ट्रपतिया पलाःयात समर्थन यायेमाःगु कारण छु ?

थौं माओवादीं ल्ह्वनाच्वंगु माग धइगु पद्दतिया खः। उकिं म्हिगः माओवादीया निर्णययात गलत ठहरे याःम्ह राष्ट्रपतिं कन्हय् एमालेया नेतृत्वय् दुगु सरकारं याःगु निर्णय नं बदर याये फइगु अवस्था दु। थुखेपाखे आः हे ध्यान मबीगु खःसा इलं हाकनं छकः एमालेया गज्याःगु थासय् थ्यंकीगु खः धइगु धाये फइ मखु ।

बहुदलीय कार्यकालय् थीथी कथंया मखुगु ज्यायात समर्थन यानाः हे एमाले बदनाम जूगु खः। आः लोकतन्त्रया इलय् नं अज्याःगु ज्या यानाच्वन धाःसा निश्चित दु संविधानसभाय् गुलि सिट एमालें हःगु खः उलि नं मदयेफु। कन्हय्या राजनीतिक भविष्य दयेकेगु खःसा आःहे माःगु कथंया पलाः न्ह्याकेमाःगु आवश्यकता दु ।

More Stories Like this