सक्रिय जुयाच्वंगु आपराधिक शक्ति

कृष्ण प्रजापति

देशय् अपहरण, लुट, हत्या व हिंसाया क्रम जारी दु। थुकिया लिउने म्हिगः जंगलय् च्वनाः हत्या हिंसाया माध्यमं सत्ता कब्जा याःपिं माओवादी शक्ति हाकनं सतकय् वःगुलिं जक मखु तराई लागाय् माओवादीं हे ब्वलंकूपिं सशस्त्र पुचःतय्सं आः वयाः थःपिनि शक्ति खुलमखुल्ला क्यनाहःगुलिं खः। माओवादी शान्तिपूर्ण आन्दोलनय् वयेधुंकाः वा देशय् गणतन्त्र लागू जुइधुंकाः न्हापां अपहरण, हत्या व हिंसाया श्रृंखला तराई लागाय् हे चर्के जूगु खः। राजनीतिक कारणं जक अथे तराई लागाय् हत्या हिंसा जूगु मखुसें सरकारी तथ्यांकं हे आः अन आपराधिक शक्ति अप्वया वयाच्वंगु कारणं थुकथंया हत्याहिंसाया क्रमं निरन्तरता कयाच्वंगु खनेदु। राजनीतिक अपराध वा राजनीतिया नामय् आपराधिक ज्या यायेगु नेपाःया निंतिं न्हूगु खँ मखु। तर म्हिगः माओवादीं गथे भारत लगायतया देशं ल्वाभः दुत हयाः थ्व देशया राजनीतिक शासन ब्यवस्थायात उथलपुथल यानाः थःपिं शासन सत्ताय् तक थ्यंकूगु खः। आः उगु हे लँपु तराई लागाय् सशस्त्र संघर्ष यानाच्वंगु थीथी सच्छिगुलिं मल्याक पुचःतय्सं नालाकाःगु दु। अथे जुयाः नं वर्तमान सरकारया लागिं थ्व छगू ल्ह्वये नं मजिउ फाये नं मजिउगु राजनीतिक हाथ्या जुयाः पिलू वयाच्वंगु दु ।

सामाजिक अपराध याइपिंत दण्ड सजाँय बी नियन्त्रण याइ। तर शासन सत्ता हे ताके याना जुइपिंत अथे छुं नं मखयेक नियन्त्रण यायेगु अःपुगु खँ नं मखुत। आः वयाः तराई लागाय् सक्रिय जुयाच्वंगु थीथी सच्छिगुलिं मल्याक सशस्त्र पुचःत मध्यय् नीगू ति पुचःया उद्देश्य हे देशयात कुचा यायेगु खः। थुपिं दकलय् खतरनाक पुचःत खः। गुलिं सशस्त्र पुचःतय्सं ला आत्मनिर्णय सहितया स्वशासन माग यानाच्वंगु दु। थ्व माओवादी लगायत थीथी जाति जनजातितय्सं नं यानाच्वंगु माग खः। यदि देश कमजोर मजुइगु जुल वा देशया स्वाधिनताय् आँच मवइगु जुल धाःसा थ्व माग उचित नं खः। थःगु थासय् थःपिंसं शासन यायेगु ति बांलाःगु शासन प्रणाली मेगु छु जुइ फइ? थन ला विराटनगरं वयाः गिरिजां शासन याइ। चित्तवनं वयाः प्रचण्डं शासन याइ। उलि जक मखु रौटहतं वयाः माधव नेपालं शासन यानाच्वंगु दु। थ्व स्वशासन व स्थानीय शासनया अःखः ज्या खः। देश विकास यायेगु लागिं थ्व उचित मखु ।

आः आपराधिक ज्या यानाः देशयात लिउने लाकेत स्वइपिंत पनेत राज्यस्तरं हे न्हूगु योजना हयेधुंकूगु चर्चा दु। आः तक नं स्पष्ट रुपं थज्याःगु ज्याया प्रभाव खने मदुनि। सरकारं अज्याःगु विशेष सुरक्षा ब्यवस्था लागू यायेगु घोषणा यानाच्वंगु इलय् हे थीथी राजनीतिक पार्टीया नामं वयाच्वंगु प्यंगू सशस्त्र पुचः छप्पँ जूगु समाचार वःगु दु। थ्व सरकारया लागिं तःधंगु हाथ्या खः। वंगु वालय् छगू पत्रकार सम्मेलन हे यानाः उमिसं थःपिं वर्तमान राज्य प्रणाली प्रति हे असन्तोष दुगुलिं सशस्त्र युद्धया लागिं छप्पँ जुयागु खँ धयाच्वंगु दु। थुकिं माओवादी जनयुद्धया मि पुसा अझ नं मसीनि धइगु क्यं। मनूतय्त युद्धय् क्वफाये अःपु। तर युद्धं हाकनं शान्तिइ हयेत थाकु। थौं देशय् अथे हे जुयाच्वंगु दु। माओवादी हत्या हिंसाया क्रम दिउसां तराई लागाय् हत्या हिंसाया क्रम मदिउनि। म्हिगः तक माओवादीं तराई लागाय् संगठन याये मफुगु व समस्या समाधान याये मफुगु खःसा उकिया हे लिच्वः कथं थौं अनेक उपद्रत जुयावःगु दु। वास्तवय् मि धइगु च्याकेत जक अःपु तर उकियात नियन्त्रण यायेगु धाःसा तसकं थाकु। थौं अथे हे जुयाः देश च्यानाच्वंगु दु। तराई च्यानाच्वंगु दु। तर थनया राजनेतातय्त उलि ध्यान धाःसा वनाच्वंगु मदु ।

राजनीतिक रुपं समस्याया समाधान याये मफुगुलिं तराईलय् सशस्त्र आन्दोलन यानाच्वंपिं गुगुं नं शक्तिं सरकारया खँ न्यनाः वार्ताय् वयाच्वंगु मदु। करोडौं अरबौं खर्च यानाः नं सरकारं विशेष सुरक्षा बन्दोबस्त यानाः तराईयात थःपिनि सुरक्षा घेराऊ दुने लाकेत स्वयाच्वंसां उकिं नं उम्के जुयाः आन्दोलनरत शक्ति पिहां वयाच्वंगु दु। सरकारं उमित मान्यता बिउसां मबिउसां थन आन्दोलन यानाच्वंगु फुक्कं शक्ति राजनीतिक शक्ति मखु। उमिं थःगु तुतिइ दनाः आन्दोलन यानाच्वंपिं नं मखु। उमिगु आग्रह पूर्वाग्रह मेगु हे दु। अझ भारतय् आश्रय कयाः थन आन्दोलन यानाच्वंगु खँ तकं तथ्यांकं पिहां वयाच्वंगु दु। नापं उमित भारतं हे शस्त्र अस्त्र बीगु खँ नं पत्ता लगे याःगु दु। थ्व ल्याखं भारतीयत हे सक्रिय जुयाः नेपालय् उथलपुथल याकाच्वंगु दु धइगु न्हूगु तथ्य नं पिहां वयाच्वंगु दु। म्हिगः माओवादी जनयुद्ध शुरु याःगु इलय् नं माओवादीया आश्रयस्थल व तालिम केन्द्र भारतय् हे लानाच्वंगु खः। आः माओवादी सरकारय् दुगु इलय् हे म्हुकंचा थें खने दयावःगु तराईया सशस्त्र आन्दोलनय् सहभागी पुचःतय्गु आश्रयस्थल नं भारत हे जुल धकाः छुं अजू चायेमाःगु मदु ।

कांग्रेसया स्थापना भारतय् जुइ, नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीया स्थापना भारतया दरभंगाय् जुइसा नेपाःया राजनीतिइ उथलपुथल याइपिनि शरण कायेगु थाय् भारत जुयाच्वंगु तथ्य न्हापांनिसें उजागर जुइक जुइकं राजनीतिया ख्यलय् भारतयात बिस्कं कथं तये फइगु सवाल हे मदु। थज्याःगु भारत बिना म्वाये हे मफइगु व दछियंकं हे सापारु थें जुयाच्वनीगु झीगु देशय् थौं सापारु थ्यनाच्वंगु दु। राष्ट्रपति, उपराष्ट्रपति तराईवासी हे लानाच्वंगु इलय् नं तराईया समस्या समाधान जुइ फयाच्वंगु मदु। न सरकारं उकी माःकथं ध्यान केन्द्रित यानाच्वंगु अवस्था दु। बल्ल खुक्वः तक मन्त्री मण्डल बिस्तार यानाः विश्राम कयाच्वंम्ह माधवकुमार नेपालयात थःगु पदं चीकीगु जकं खःला धइगु ग्याःचिकु नं उलि हे दनि। थज्याःगु गञ्जागोल राजनीतिक वातावरणय् जाति जनजातिया मामलाय् ध्यान तयेगु, राष्ट्रिय समस्या जुयाच्वंगु इलय् संविधान दयेकेगु ज्याय् ध्यान केन्द्रित यायेगु व समानता, न्याय व भातृत्व लगायत मेमेगु जनसंघर्षया लागिं नेपाली जनतायात हानं हानं न्ह्यचीकेगु वातावरण तयार याना यंकेगु खँ अझ हे यक्व तापाःनि ।

More Stories Like this